"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk (Ticaret) Mahkemesi
SAYISI : 2022/700 E., 2023/286 K.
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; 12.05.2011 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesine istinaden davacı ile davalı şirket arasında inşaat yapımı hususunda adi ortaklık ilişkisi kurulduğunu, adi ortaklıkta tarafların eşit pay sahibi olduklarını, müvekkilinin sözleşmeden kaynaklanan edimini yerine getirdiğini, ortaklığın zarara uğradığının davalı şirket tarafından bildirilmesi üzerine davacı ile yapılan hesaplanma sonucunda imzalanan 10.01.2015 tarihli protokol ile ortaklığı sonlandırdıklarını; davalının ortaklığa konu inşaat için 790.000,00 TL tutarında sigorta primi ödemesi yaptığını beyan ettiğini, oysa ödenmesi gereken prim tutarının bilirkişi marifetiyle yaklaşık 400.000,00 TL olarak belirlendiğini, protokol imzalanırken davalı şirket tarafından 120.000,00 TL tutarında fazladan sigorta primi ödendiğinin ve bu ödemenin ortaklık konusu olmayan diğer inşaatına mahsup edildiğinin kabul edildiğini, protokol uyarınca 120.000,00 TL ile gerçekte ödenmesi gereken sigorta priminin hesaplanması suretiyle belirlenecek bedelin 670.000,00 TL'nin altına düşmesi halinde aradaki fark bedelin kendisine iade edileceğinin kararlaştırıldığını ileri sürerek; şimdilik 390.000,00 TL alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı şirketten tahsilini talep etmiş; 02.07.2016 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini 409.250,23 TL'ye artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili; imzaladığı sözleşme ile davacıyla arasında konut inşaatı yapımı hususunda adi ortaklık ilişkisi kurulduğunu, sözleşme uyarınca kâr ve zarara eşit olarak katılacaklarının kararlaştırıldığını, 10.01.2015 tarihli protokolle ortaklığın sona erdiğini, davacının ortaklık ile ilgili ayni ve nakdi haklarını aldığını, herhangi bir hak ve alacağının kalmadığını beyan ettiğini, ortaklığa konu iş için fazladan ödendiği anlaşılan 120.000,00 TL tutarındaki sigorta prim bedelinin de aralarında yapılan hesaplaşmada dikkate alınarak mahsup edildiğini, hesabın 670.000,00 TL üzerinden yapılıp 120.000,00 TL'nin davacıya ödendiğini, bu hususun protokolde yazılı olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 08.10.2019 tarihli ve 2017/450 E., 2019/441 K. sayılı kararıyla; 30.04.2019 tarihli bilirkişi raporu esas alınarak, davanın kısmen kabulü ile 166.952,33 TL alacağın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 11.11.2021 tarihli ve 2020/210 E., 2021/1725 K. sayılı kararıyla; başvuruların reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 20.09.2022 tarihli ve 2022/975 E., 2021/6755 K. sayılı ilamıyla; tarafların son temyiz itirazları reddedildikten sonra, 883.904,67 TL tutarında fazla işçilik bildirildiği resmi evrak ile sabit olduğu, bildirilmesi gereken işçilik tutarları üzerinden ödenmesi gereken sigorta prim tutarının bedeli belirlenip şayet belirlenen tutar 670.000,00 TL'nin altında ise aradaki fark bedel kadar davacının davalıdan alacaklı olduğu kabul edilip bu miktar üzerinden taleple bağlı kalınarak hüküm tesis edilmesi gerektiği gerekçesiyle, karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin ilam başlığında tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma sonrası alınan bilirkişi raporu doğrultusunda SGK tutanaklarında bildirilmesi gereken işçilik tutarlarının 1.193.970.38 TL ve ödenmesi gereken prim tutarının 367.415,99 TL olduğu tespiti ile ödenmesi gereken sigorta prim bedelinin 670.000,00 TL’den mahsubu sonucu davacının davalıdan 302.584.01 TL alacaklı olduğu gerekçesiyle, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; bozma ilamının gereğinin yerine getirilmediğini, bilirkişi raporunda hukukçu ve Sayıştay denetçisi bulunmadığını, ibraname konusunda değerlendirme yapılmadığını, davacının yeni delil ileri sürdüğünü, buna dayanarak hazırlanan bilirkişi raporunun hükme esas alındığını, dosyaya sundukları hukuki mütalaanın dikkate alınmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, adi ortaklık ilişkisinde davacı tarafından SGK'ya ödenen işçilik prim tutarının fazladan ödendiği iddia edilen kısmının iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
09.05.1960 tarihli ve 21/9 sayılı ve 04.02.1959 tarihli ve 13/5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararları.
3. Değerlendirme
Bozmaya uyan İlk Derece Mahkemesince; bozma ilamında belirtilen şekilde inceleme ve araştırma yapılarak, yine o ilamda belirtilen hukuki esaslar gereğince karar verildiği, bozmanın kapsamı dışında kalarak kesinleşen kısımlar hakkında yeniden inceleme yapılamayacak olduğu anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile hükmün onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
16.12.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.