"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1322 E., 2024/535 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 16. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/647 E., 2022/767 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin davalının elektrik abonesi olduğunu, davalı şirket tarafından 12.03.2018 tarihli e-fatura ile 29.08.2016 tarihinde ölçü hücresinde 150/5 akım trafosu bulunduğu varsayımıyla çarpan hatasından dolayı eksik faturalandırma yapıldığı gerekçesiyle geriye dönük 1.626.939,00 TL tutarında ek tüketim bedeli tahakkuk ettirildiğini, müvekkilinin 14.03.2018 tarihli faturaya itirazının davalı tarafından reddedildiğini, müvekkilinin üretiminin tamamen elektrik enerjisine bağlı olmasından dolayı enerjinin kesilerek üretiminin aksamaması için 22.03.2018 tarihinde söz konusu fatura bedelini ödediğini, müvekkilinin 05.11.2015 tarihli yazı ile güç artırımı talebinde bulunduğunu, 29.08.2016 tarihinde TEDAŞ, BEDAŞ, ... Plastik adına 2'şer kişilik heyet temsilcileri ile geçici kabul tutanağının imzalandığını ve BEDAŞ tarafından 28.09.2016 tarihinde onaylandığını, o tarihte firmada elektrik kesintisi yapılmadığını, ölçü hücresindeki mevcut akım trafoları değiştirilmediğini, ... Plastik Trijenerasyon Santrali kabulü sonrasında üretimin müsaitliğinin beklenmesi sebepli 26.09.2017 tarihli dilekçe ile 08.10.2017 pazar günü ölçü hücrelerindeki akım trafolarının değişiminin talep edildiğini, talebin uygun görülmesi üzerine 04.10.2017 tarihinde BEDAŞ 1. Bölge İşletmesinin Ziraat bankasındaki hesabına 170,51 TL kesme bağlama bedelinin ödendiğini ve BEDAŞ'ın internet sitesinde 08.10.2017 tarihli planlı elektrik kesintisi olarak yayınlandığını, 20150 nolu TM'de elektrikler kesilerek ölçü hücresindeki mevcut 125/5 akım trafolarının 150/5 olarak değiştirildiğini, 09.10.2017 tarihli ve 11135 sayılı İlk Endeks ve Değiştirme Protokolü ile tutanak düzenlendiğini, sayaçtaki endeks çarpanının 8625 yerine 10350 olarak değiştirildiğini ve sisteme girildiğini, gerekli kontroller yapıldıktan sonra 20150 TM nin BEDAŞ yetkilileri tarafından kapatıldığını, trafo merkezinin BEDAŞ'a ait olup kilitli olduğu ve hiçbir şekilde taraflarınca girilemediği, sayacın OSOS sistemine bağlı olup online olarak BEDAŞ tarafından izlendiğini, 29.08.2016 ile 08.10.2017 tarihleri arasında 2 faturada müvekkili şirkete güç aşım bedelinin yansıtıldığını, müvekkili şirketin 10.350 endeks oranıyla güç aşımına girmesinin olanaksız olduğunu, bu güç aşımlarının akım trafolarının geçici kabulde değişmediğinin kanıtı olduğunu ileri sürerek; ödenmiş olan 1.626.939,00 TL'nin fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000,00 TL'sinin ödeme tarihinden itibaren en yüksek banka reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini, Mahkeme aksi kanaatte ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 114/2 maddesi delaletiyle 52. maddesi gereğince uygulanması gereken indirim miktarının tespiti ile ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek banka reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş, 01.03.2019 tarihli ıslah dilekçesiyle toplam taleplerini 1.626.939,00 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; huzurdaki davanın BEDAŞ'a yöneltilmesi gerektiğini, dava konusu faturanın hesaplanmasında herhangi bir hata olmadığını, davacının 05.11.2015 tarihinde 1600 kVA güç artırım talebi üzerine 17.11.2015 tarihli bağlantı görüşünün tanzim edildiğini ve güç artırımı işi 29.08.2016 tarihinde TEDAŞ Boğaziçi Koordinatörlüğü tarafından onaylanarak geçici kabul tutanağının düzenlendiğini, davacı şirket temsilcisinin de imzasının bulunduğu 29.08.2016 tarihli geçici kabul tutanağında 20150 'TM'de ölçü akım trafosunun 3 adet 150/5 A bilgisinin kayit altına alındığını, buna göre akım trafolarının değişikliğinin geçici kabul tarihinde yapıldığını, fiiliyatta yeni akım trafosu üzerinden enerji akışının sağlandığını, fiili olarak akım trafosu değişikliği yapıldığı halde sözleşmeye bağlanmasının 06.07.2017 tarihinde gerçekleştiğini, geçici kabul tutanağında belirtilen akım trafolarının imal tarihi ve seri numaralarının mevcut 150/5 akım trafoları ile aynı olduğunu, itiraza konu faturanın 09.10.2016-09.10.2017 tarihleri arasında çarpan hatasından kaynaklanan 193.048,.425 kWh ek tüketim için düzenlendiğini, 500311003 seri nolu sayacın tahakkuk çarpanının 8625 olarak yer alması, olması gerekenin ise 10.350 olduğunun anlaşılması üzerine Enerji Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmeliği'nin (Yönetmelik) 13. maddesi uyarınca eksik tüketim hesabı yapıldığını, davacının trafodaki akım değerinin değişim tarihinin 09.10.2017 olduğunu iddia etme sebebinin dava dışı dağıtım şirketi personelinin hatalı işlemi olduğunu ve bu konuda İstanbul Cumhuriyet Savcılığında soruşturma başlatıldığını, davacının güç artırım talebinde bulunması akabinde 09.10.2017 tarihinde fen muayene elektrik teknisyeni ... ... tarafından akım trafolarının değiştirildiği gerekçesiyle İlk Endeks ve Değişim Protokolü hazırlandığını, söz konusu formda takıldığı belirtilen 2017 model akım trafolarına ait seri numaraların geçici kabul tutanağındaki akım trafosu seri numaralarıyla aynı olduğunu, sökülen akım trafalarına ait herhangi bir bilgi olmadığını ve firma temsilcisinin imzasının alınmadığını, davacının istirdadını talep ettiği bedeli ihtirazi kayıt koymaksızın ödediğini ve geri iadesini istemeye hakkı olmadığını, fazla tahakkuk ve tahsilat mevcutsa bile EPMHY gereği iadenin mahsuplaşma şeklinde olacağını, davacının müterafik kusura dayalı olarak ödeyeceği bedelden indirim yapılmasını istemesinin yasal dayanaktan yoksun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; alınan 1.ve 3.heyet bilirkişi kurulu raporları ile dava konusu faturanın 20150 TM de ölçü hücresinde bulunan akım trafolarının geçici kabul sırasında 125/5 A'lik güç artışı yapılmadan önceki akım trafolarının olduğu ve akım trafolarının 08.10.2017 tarihinde değiştirilerek BEDAŞ görevlileri tarafından İlk Endeks ve Değiştirme Protokolü düzenlendiği, davacı şirkete ait tesisatın BEDAŞ Edrims sistemindeki tahakkuk çarpanının 09.10.2017 tarihinde 8625 den 10350 ye değiştirildiği, buna göre akım trafolarının fiziki olarak bu tarihten geriye dönük bir, iki veya üç gün içerisinde değiştiğinin anlaşıldığı, dosyadaki bilgilere göre bu tarihten önce çarpanın değiştiğini gösterir yasal bir belge olmadığı, ayrıca akım trafolarının yüksek gerilim bulunan tel kafes içinde bulunduğu, bu kısmın mühür altında olduğu ve mühürlere ancak BEDAŞ elemanlarının müdahale edebileceği, bu kısımda davacı elemanlarının kendi başlarına yapabileceği herhangi bir işlem olmadığı dikkate alındığında, hesaplanması gereken bir ek tüketim değerinin bulunmadığının tespit edildiği, 1. ve 3. bilirkişi heyetinin raporlarının birbirini doğruladığı gerekçesiyle; davanın kabulüne, davacının 12.03.2018 tarihli e-faturaya konu 1.626.939,00 TL yönünden davalıya borçlu olmadığının tespitine, fatura bedelinin davalıya ödediği anlaşıldığından 1.626.939,00 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı şirketin ödemeyi yaptığı davalı şirkete husumet düştüğü, Mahkemece alınan 1.ve 3. heyet bilirkişi kurulu raporlarının hükme esas alınmasında hukuka aykırılık bulunmadığı, sahada görevli BEDAŞ yetkilerinin sehven veya kasıtlı olarak İlk Endeks ve Değişim Protokolü düzenlemedikleri konusunda Mahkemeyi bağlayıcı nitelikte herhangi bir ceza veya hukuk mahkemesi kararı bulunmadığından somut olay yönünden dikkate alınmasını gerektirir bir durumun söz konusu olmadığı, davacının reeskont faizi talep ettiği, ancak Mahkemece talep aşılmak suretiyle avans faizine hükmedildiği gerekçesiyle; davalının istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden davanın kabulüne, davacının dava konusu 12.03.2018 tarihli e-faturaya konu 1.626.939,00 TL yönünden davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacının işbu fatura bedelini davalıya 22.03.2018 tarihinde ödediği anlaşıldığından 1.626.939,00 TL'nin ödeme tarihinden itibaren işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davaya konu işlemler yönünden husumetin BEDAŞ'a yöneltilmesi gerektiğini, Mahkemece eksik inceleme ile çelişkili bilirkişi raporlarına göre karar verildiğini, TEDAŞ Boğaziçi Bölge Koordinatörlüğü tarafından onaylanmış ve davacı yetkilileri tarafından imzalanmış geçici kabul tutanağı ve içeriğinin irdelemediğini, dava dışı dağıtım şirketi personelinin hatalı işlemi konusundaki suç duyuruları ve iş mahkemesi dosyalarının neden yasal delil olarak kabul edilmediğinin gerekçelendirilmediğini, Geçici Kabul Tutanağının resmi belge niteliğinde olduğunu, belgenin aksinin davacı tarafından ispatlanamadığını, müvekkili şirket ile davacı arasında 29.08.2016 tarihli geçici kabul tutanağı ve yeni trafoların işletmeye alınması ile fiili (eylemsel) sözleşme ilişki kurulduğunu ve buna göre hizmet (elektrik) verildiğini, bunun yazıya dökülmemesi veya geç dökülmesi nedeniyle sözleşmenin kurulmadığının ve hizmetin verilmediğinin varsayılmasının hukuka ve yerleşik yargı içtihatlarına aykırı olduğunu, davayı kabul anlamına gelmemek kaydıyla istirdat istemine ilişkin olarak davacı tarafın ihtirazi kayıt ileri sürmediğinden ödediği bedeli geri isteyemeyeceğini, ilgili Elektrik Piyasası mevzuatına göre fazla bedelin bizatihi iadesinin mümkün olmadığını, ancak elektrik faturalarından mahsuplaşma şeklinde iadesinin gerektiğini ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davalı tarafından tahakkuk ettirilen çarpan tüketim farkına ilişkin faturanın ödenmesi nedeniyle istirdadı istemine ilişkindir.
Temyiz olunan kararda belirtilen gerekçeye, akım trafolarının geçici kabul sırasında değiştirildiği ve bu tarihten itibaren yeni akım trafosu üzerinden enerji akışının sağlandığı yönündeki savunmanın davalı tarafça ispatlanamamasına, buna bağlı olarak hesaplanması gereken herhangi bir çarpan farkı bedelinin bulunmadığının anlaşılmasına göre, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar verilmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.04.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.