"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1428 E., 2024/370 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 6. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2018/874 E., 2021/61 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; müvekkilinin 02.01.2014 tarihinde ... Plaza ... Keşan bayisinden araç satın aldığını, 2018 yılının Mayıs ayında müvekkilinin aracından ses gelmeye başlaması üzerine yetkili servise götürdüğünü, aracın şanzımanında arıza olduğu ve üretim hatası olabileceğinin kendisine bildirildiğini, ancak aracın garanti kapsamından çıktığı gerekçesiyle genel merkezin şanzıman değiştirme taleplerini reddettiğini, Bakırköy 5. Tüketici Mahkemesinin 2018/13 D.İş sayılı dosyası ile alınan raporda, arızanın üretim hatası kaynaklı ayıplı mal olarak değerlendirileceğinin tespit edildiğini, alınan bilirkişi raporu doğrultusunda davalılara 23.10.2018 tarihinde ihtar çekildiğini, müvekkilinin aracı kullanamadığı için kiralık araç kullandığını ve 6 aydır aracını kullanmadığını belirterek, belirsiz alacak olarak açtıkları davada fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, aracın misliyle değiştirilmesini, misli ile değişim mümkün değilse, aracın kullanıma hazır hale getirilmesi için işçilik ücretleri dahil şimdilik 26.000,00 TL'nin, dava tarihine kadar araç kiralamasına ilişkin ödediği 13.098,00 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsilini ve 5.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... A.Ş. vekili; aracın garanti süresinin dolduğunu, davanın zamanaşımından reddedilmesi gerektiğini, aracın 30.000 km bakımının yapılmadığını, davacının aracı 30.03.2018 tarihinde araç 36.740 km'de iken araçtan seyir halindeyken ses geldiği şikayetiyle servise getirdiğini, servis tarafından sesin şanzımandan geldiğinin tespit edilip, davacının bu konuda bilgilendirildiğini, davacıya şanzıman değişiminin gerektiğinin bildirildiği ve değişimin yapılmaması halinde yaşanabilecek olumsuzlukların iletildiğini, onarım işlemlerinin ücretsiz olarak yapılmasını talep eden davacıya, aracın garantisi dolduğundan olumlu cevap verilemediğini, alınan bilirkişi raporuna itiraz ettiklerini savunarak, davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Otomotiv A.Ş. vekili; alınan bilirkişi raporunu kabul etmediklerini, davanın zamanaşımına uğradığını, kullanıcı hatasının söz konusu olduğunu, bilirkişilerin aracın kötü kullanımın detayları üzerinde durmadığını, aracın garanti kapsamından çıktığını, şanzımandaki arızanın teknik yönden incelenmediğini, arızanın kaynağının tespit edilmediğini, dışarıdan duyulan ses ile bir sonuca varılmaması gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda, garanti süresinin bittiği gerekçesi ile garanti kapsamına alınmadığı anlaşılan dava konusu aracın, kullanım mesafesi ve fiziki durumu dikkate alındığında, genel olarak iyi durumda ve düşük kilometrede olduğu (38.280 km.), araçta meydana gelen arızanın kesin olarak giderilebilmesi için şanzıman kutusunun komple yenisi ile değiştirilmesinin gerektiği, şanzıman değişimi ile ilgili KDV hariç toplam maliyet tutarının 27.339,69 TL olabileceğinin belirtildiği, tüketicinin seçimlik haklarından biri ile birlikte tazminat da talep edebileceği, bu itibarla davacının onarım bedeline ilişkin talebinin yerinde olduğu, ikame araç bedelinin ayıplı hizmetten kaynaklı zarar olarak istenebileceği, somut olay açısından manevi tazminatı gerektirir durumun oluşmadığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile, 26.000,00 TL tazminat bedelinin, 13.098,00 TL araç kiralama bedelinin, 175,12 TL ihtarname masrafının dava tarihinden itibaren işleyecek olan yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile alınarak davacıya verilmesine, 5.000,00 TL manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; alınan bilirkişi raporlarında şanzıman ünitesinin tamamen değiştirilmesi gerektiği belirlenmiş olup, sıfır olarak alınan araçta davacının bu ayıba katlanmasının beklenemeyeceği, şanzıman ünitesinin araç için önemli parçalardan olduğu anlaşılmakla davacının misli ile değişim talebinin yerinde olduğunun görüldüğü, manevi tazminatın koşullarının oluşmadığı, kira bedeli talebinin yerinde görülmediği gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurularının kısmen kabulüne, Yerel Mahkeme kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüne, davacının davasının misli ile değişim yönünden kabulüne, satışa konu 34 KF 1517 plakalı 2013 model ... Auris marka aracın her türlü kısıtlayıcı kayıt ve şerhten ari olarak misli ile değiştirilmesine, yasal unsurları oluşmadığından kira ve manevi tazminat taleplerinin reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davalı ... A.Ş. vekili; cevap dilekçesini tekrar ederek, hükme esas alınan bilirkişi raporlarında, dava konusu araçta meydana gelen probleme konu ayıbın müvekkili şirketçe ağır kusur yahut hile ile gizlendiğine ilişkin bir tespitin yer almadığını, dava konusu araçta meydana gelen problemin periyodik bakım eksikliği ve hatalı sürüşten kaynaklı olduğunu ifade ederek; kararın bozulmasını istemiştir.
2. Davalı ... Otomotiv vekili; davacının aracını 20.000 km bakımına getirdiğinde aracın 30.000 km'yi geçmiş olduğunu, davacının ihmali ile aracın parçalarının yıprandığını, Mahkemece verilen kararın icra edilebilirlik kabiliyetinin olmadığını, 2017 yılından sonra ... Auris'in üretiminin olmadığını, araçtaki ayıbın varlığını kabul anlamına gelmemekle birlikte, şanzıman kutusu değiştirilerek düzeltilebilecek bir sorunda aracın misli ile değişimine karar verilmesinin orantısız ve hakkaniyete aykırı olduğunu ifade ederek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, davacı tüketicinin sıfır kilometre olarak satın aldığı aracın imalattan kaynaklı ayıplı olduğu iddiasıyla ayıpsız misliyle değiştirilmesi ve manevi tazminat talebine ilişkindir
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle Değişik İş dosyasında ve yargılama sırasında alınan bilirkişi raporlarında, araçta üretim hatasının bulunduğunun tespit edildiği, davaya konu aracın gizli ayıplı mal kapsamında kaldığı, ayıbın niteliğindeki tespitlerin araçtaki ayıbın ağır kusur olarak kabul edilmesini zorunlu kıldığı, davanın zamanaşımına uğramadığının anlaşıldığı, şanzımanın komple değişimi suretiyle araç arızasının giderilmesinin mümkün olduğunun tespit edildiği, ancak sıfır alınmış araçta oluşan nitelik ve değer kaybının tüketicinin ayıpsız misli ile değişim talebine öncelik tanınmasını gerektirdiği, stoklarda bu aracın mislinin bulunmaması halinde sorunun infaz aşamasında İİK'nın 24. maddesinin uygulaması ile çözümleneceğinin anlaşılmış olmasına göre davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz eden davalı ... Otomotive yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.