"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/759 E., 2024/554 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ağrı 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/22 E., 2021/422 K
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davalı ...'ın eşi, davalı ... ve ...'ın kızı ...'ın devlet hastanesinde acil tıp teknisyeni olduğunu ve acil yardım hizmetleri istasyonunda geçici görevlendirildiğini, Ağrı İl Sağlık Müdürlüğüne ait araçta göreve giderken 26.02.2014 tarihinde meydana gelen kazada vefat ettiğini, bunun üzerine hizmet kusuru nedeniyle ... aleyhine Erzurum 1. İdare Mahkemesinin 2015/110 E. sayılı dosyası ile tazminat davası açıldığını, Mahkemenin 13.12.2017 tarihli ve 2017/3688 K. sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, kararın istinaf edilmesi üzerine Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 28.03.2019 tarihli kararıyla ortadan kaldırıldığını ve yeniden karar verilmek üzere Mahkemesine gönderildiğini, Erzurum 1. İdare Mahkemesinin 15.12.2020 tarihli kararıyla, davanın kısmen kabulüne karar verildiğini, kaldırma kararından sonra 30.10.2019 tarihinde davalı ... tarafından müvekkili Kuruma idari başvuru yapılarak, İdare Mahkemesinin 13.12.2017 tarihli ilamına istinaden 26.02.2018 tarihinde başlatılan Ankara 23. İcra Müdürlüğünün 2018/2798 Esas sayılı dosyasına ilamda hükmedilen ödemelerin yapılmasının talep edildiğini, Ağrı İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 13.11.2019 tarihinde icra dosyasına 436.771,83 TL yatırıldığını, kaldırma kararından sonra müvekkili Kurum tarafından ortadan kaldırılan karara ilişkin icra dosyasına ödeme yapıldığından, yapılan yersiz ve fazladan yapılan bedelin iadesinin gerektiğini, kaldırma kararıyla birlikte karşı tarafın haklı bir sebep olmaksızın zenginleştiğinin öğrenildiğini belirterek; fazladan yapılan 436.771,831 TL'nin sebepsiz zenginleşme hükümleri uyarınca ödeme tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili; müvekkillerine yapılan ödemelerin haksız olduğunun ortaya çıkması ve verilen kararın kesinleşmesi halinde, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu'nun (İİK) 40. maddesi uyarınca, ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın icranın tamamen veya kısmen eski haline iade edileceğini, davacı Kurumun istinaf incelemesi sonucunu bekleyerek verilecek karara göre icra müdürlüğünden iade talep edebileceğini, kararın kesinleşmediğini, ilama dayanan ödemelerin iadesi için işbu davanın açılmasında hukuki yararın olmadığını, sebepsiz zenginleşme nedenlerinin gerçekleşmediğini savunarak, davanın reddini istemiştir
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı tarafça Ankara 23. İcra Müdürlüğünün 2018/2798 Esas sayılı takip dosyasına yapılan ödemenin Mahkeme ilamına dayandığı, İdare Mahkemesinde görülen davanın yargılamasının devam ettiği, icra dosyasına yapılan ödemenin yersiz olup olmadığının bu aşamada belli olmadığı, bununla birlikte İİK'nın 40/2 maddesinde; "Bir ilâm hükmü icra edildikten sonra bölge adliye mahkemesince kaldırılır veya yeniden esas hakkında karar verilir ya da Yargıtayca bozulup da aleyhine icra takibi yapılmış olan kimsenin hiç veya o kadar borcu olmadığı kesin bir ilâmla tahakkuk ederse, ayrıca hükme hacet kalmaksızın icra tamamen veya kısmen eski hâline iade olunur." şeklinde düzenlemenin bulunduğu, fazla yapılan ödeme olduğu taktirde ayrıca bir hükme gerek olmadığı, açılan davada hukuki yarar olmadığı gerkçesiyle, davanın usulden reddine karar verilmiş; karar karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; açılan davada hukuki yarar olmadığı gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; ilamlı icra dosyasınına dayanak olan ilam, icra edilmeden önce Erzurum Bölge İdare Mahkemesi 2. İdari Dava Dairesinin 28.03.2019 tarihli kararı ile ortadan kaldırıldığından, icra muamelelerinin olduğu yerde durması gerektiğini, karşı tarafın haksız başvurusu üzerine sehven yapılan ödemelerin iadesinin gerektiğini, davalıların sebepsiz zenginleştiğini ifade ederek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, ödenen alacağın İİK'nın "icranın iadesi" başlıklı 40. maddesine dayanılarak iadesi istemine ilişkindir.
Temyizen incelenen kararda belirtilen gerekçe ve özellikle davacının fazla yapılan ödeme olduğu taktirde alacağının iadesi için İİK'nın 40. maddesi çerçevesinde işlem yapılmasını isteyebileceği, davacının alacağını ayrı bir davaya konu etmekte hukuki yararının bulunmadığının anlaşılmış olmasına göre, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,20.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.