"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Başkanlar Kurulu
SAYISI : 2024/9 E., 2024/12 K.
I. BAŞVURU
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 01.07.2024 tarihli başvurusunda; Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 2024/486 E., 2024/704 K. sayılı kararıyla Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 2024/408 E., 2024/876 K. sayılı kararları arasında Yalova'da ve diğer illerde faaliyet gösteren firmanın daha önceden Daireden ve Yargıtaydan geçen emsal dosyalardan anlaşılacağı üzere, sık sık yeni şirketlerin kurulması, bu şirketlerin devremülk faaliyetini yürüttüğü ve dosyada yer alan belgeler değerlendirilerek ihtiyati haciz talebi konusunda organik bağ için yaklaşık ispat çerçevesinde yeterli olup olmadığı konusunda anılan daire kararları arasındaki uyuşmazlığın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin kararı yönünde giderilmesi yönündeki oy çokluğu ile alınan görüşüyle, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un “Başkanlar kurulunun görevleri” başlıklı 35 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca uyuşmazlığın giderilmesi talep edilmiştir
II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI
Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 01.07.2024 tarihli ve 2024/9 E., 2024/12 K. sayılı kararıyla; sözleşmelerde satıcı, sağlayıcı olarak ismi geçmeyen davalı ... Otel İşletmeleri Turizm Pazarlama İnş. ve Tic. A.Ş. ile dosyada davalı olarak yer alan davalılar arasında organik bağ olup olmadığı, mevcut delillere göre yaklaşık ispatın mevcut olup olmadığı, ... Otel İşletmeleri Turizm Pazarlama İnş. ve Tic. A.Ş. aleyhine ihtiyati haciz kararının verilip verilmeyeceği konusunda uyuşmazlık bulunduğu, dosya kapsamında yer alan sözleşmeler ve mevcut delillere göre ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için yeterli yaklaşık ispat koşulunun sağlandığı, Daireler arasındaki uyuşmazlığın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 2024/408 E., 2024/876 K. sayılı kararı doğrultusunda giderilmesi yönündeki görüşüyle, 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun'un (5235 sayılı Kanun) 35 inci maddesi uyarınca uyuşmazlığın giderilmesi talep edilmiştir.
III. UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU KARARLAR
A. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 25.04.2024 tarihli ve 2024/486 E., 2024/704 K. sayılı Kararı
Davacı tarafından davalılarla yaptığı devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedellerin iadesi ve ihtiyati haciz kararı verilmesi talebiyle dava açıldığı, Yalova Tüketici Mahkemesinin 2023/874 E. sayılı dosyasında 22.12.2023 tarihli ara kararıyla; davacının feshini istediği sözleşme nedeniyle yaptığı ödemeler ve tapu devrinin de yapılmamış olması nedeniyle yaklaşık ispat kuralının gerçekleştiği gerekçesiyle ihtiyati haciz talebinin kabulüne dair verilen kararın davalı ... Otel İşletmeleri Tur. Paz. İnş. ve Tic. A.Ş. tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 7. Hukuk Dairesince; "...dava konusu yapılan sözleşmede davalı ... Otel..AŞ.'nin satıcı veya sağlayıcı olarak yer almaması ve davalılar arasında organik bağ olup olmadığının yargılama aşamasında belirlenecek olması nedeniyle ihtiyati haciz kararının verildiği tarih itibariyle dava konusu yapılan alacak hususunda 2004 sayılı İİK'nun 258/1. maddesinde düzenlenen yaklaşık ispat kuralının gerçekleştiği yönünde yeterli koşul bulunmadığı..." gerekçesiyle davalı ... Otel İşletmeleri Tur. Paz. İnş. ve Tic. A.Ş. vekilinin istinaf talebinin kabulü ile Yalova Tüketici Mahkemesinin 2023/874 E. 29.02.2024 tarihli ara kararının kaldırılmasına, davalı ... Otel İşletmeleri Tur. Paz. İnş. ve Tic. A.Ş. vekilinin 2023/874 E. 22.12.2023 tarihli ara karara karşı yaptığı itirazının kabulü ile ihtiyati haciz kararının kaldırılmasına kesin olmak üzere karar verilmiştir.
B. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 02.05.2024 tarihli ve 2024/408 E., 2024/876 K. sayılı Kararı
Davacı tarafından davalılarla yaptığı devre mülk sözleşmesinin iptali, ödenen bedellerin iadesi ve ihtiyati haciz kararı verilmesi talebiyle dava açıldığı, Yalova Tüketici Mahkemesinin 2023/860 E. sayılı dosyasında 22.12.2023 tarihli ara kararıyla; davacının feshini istediği sözleşme nedeniyle yaptığı ödemeler ve tapu devrinin de yapılmamış olması nedeniyle yaklaşık ispat kuralının gerçekleştiği gerekçesiyle ihtiyati haciz talebinin kabulüne dair verilen kararın davalı ... Otel İşletmeleri Tur. Paz. İnş. ve Tic. A.Ş. tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 14. Hukuk Dairesince; "...ihtiyati haciz kararı verilebilmesi için yeterli yaklaşık ispat koşulunun sağlandığı..." gerekçesiyle, davalı ... Otel İşletmeleri Tur. Paz. İnş. ve Tic. A.Ş. vekilinin istinaf talebinin esastan reddine kesin olmak üzere karar verilmiştir.
IV. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairelerinin yukarıda açıklanan kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlık; mevcut dava dosyalarında davalı ... Otel İşletmeleri Turizm Pazarlama İnş. ve Tic. A.Ş.nin devre mülk sözleşmesini yapan devre mülk şirketleri ile organik bağının mevcut delillerle kabul edilip edilmeyeceği ve kabule göre de ihtiyati hacizde yer alan yaklaşık ispat koşulunun yerine getirilip getirilmediği noktasında toplanmaktadır.
B. İlgili Hukuk
1. 5235 sayılı Kanun'un 35 inci maddesi,
2. 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun “İhtiyati haciz şartları” kenar başlıklı 257 nci maddesi,
3. Aynı Kanun'un "İhtiyati haciz kararı” kenar başlıklı 258 inci maddesi,
4. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “İhtiyati tedbir talebi” kenar başlıklı 390 ıncı maddesi,
5. Dairemizin 21.10.2021 tarihli ve 2021/4894 E., 2021/10580 K. sayılı ilamı.
6. Yargıtay (Kapatılan) 13. Hukuk Dairesinin 20.12.2018 tarihli ve 2019/5980 E., 2018/12509 K. sayılı ilamı.
7. Dairemizin organik bağ konusunda 20.02.2024 tarihli ve 2023/1335 E., 2024/720 K. sayılı onama ilamı.
C. Değerlendirme
1. Dava dosyaları incelendiğinde; davalı ... Otel İşletmelerinin sözleşmelerde satıcı, sağlayıcı veya malik olarak adının geçmediği, ancak devre mülk aidat bedellerinin kendisine gönderildiği, bu anlamda emsal Daire içtihatları doğrultusunda sözleşmede taraf olarak yer almasa da ... Otel İşletmeleri ile diğer davalılar arasında organik bağın bulunduğu, devre mülk aidat bedelinin davalı ... şirketine ödendiği, emsal içtihatlar doğrultusunda organik bağın söz konusu olduğu şirketten alacak talebinde bulunabileceği anlaşılmakla her uyuşmazlıkta somut olayın özellikleri ile bildirilen delillerin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekmektedir.
2. Bu itibarla davalı ... şirketine aidat ödemesi adı altında yapılan ödemeler değerlendirilerek yapılan ihtiyati haciz başvurularında; somut olayın özellikleri ile bildirilen delillerden, alacağın ve 2004 sayılı Kanun’un 257 ve devamı maddelerinde öngörülen ihtiyati haciz koşullarının varlığı kanaatine varan Mahkemenin, ölçülülük ilkesine uygun düşecek şekilde ihtiyati haciz kararı verebileceğine, Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi ile Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin kesin nitelikteki kararları arasındaki görüş ve uygulama uyuşmazlığının bu şekilde giderilmesine karar vermek gerekmiştir.
V. KARAR
1. Uyuşmazlığın, gerekçesi açısından Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesinin 02.05.2024 tarihli ve 2024/408 E., 2024/876 K. sayılı kararının genel hatları ile Dairemiz emsal kararlarına uygunluğu gözetilerek yukarıda açıklanan şekilde giderilmesine,
2. Dosyanın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesine,
3. Karardan bir örneğin Bölge Adliye Mahkemelerinin hukuk dairelerine bildirilmesi için Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreterliğine gönderilmesine,
02.12.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.