"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2943 E., 2024/1292 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 6. Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/2019 E, 2022/1318 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, 04.02.2025 tarihinde duruşma yapılmasına ve duruşma gününün taraflara davetiye ile bildirilmesine karar verilmiştir.
Belli edilen günde gelen davacı vekili Avukat ..... ile davalı vekili Avukat ...’nin sözlü açıklamaları dinlenildikten sonra işin incelenerek karara bağlanması için uygun görülen saat 14.00'te Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlenerek dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; taraflar arasında 18.08.2011 tarihinde araç kiralama sözleşmesi yapıldığını, 31.12.2014 tarihinde sürenin dolduğunu 12.01.2015 tarihinde davacı şirkete teslim edilen, araçlar hakkında alınan uzman bilirkişi raporu ile değer kaybının tespit edildiğini, kiralanan araçların asgari özen ve korumadan uzak olarak kullanıldığını, davalının araçların kasko sigortası bulunmadığı gerekçesiyle davacı şirketten haksız 31.026,70 TL kesinti yaptığını, trafik ihlallerinin karşılığı olan cezaları davacının sahibi olduğu araç plakalarına kesildiğini, müvekkilinin haksız ve sözleşmeye aykırı olarak 6.169.22 TL ödemek zorunda kaldığını ileri sürerek; araçların hor kullanımı nedeniyle 538.762,00 TL maddi zarar ve değer kaybı, 31.026,70 TL tutarındaki kesinti bedeli ve 6.169,22 TL trafik cezaları olmak üzere toplam 575.957,92 TL’nin 11.11.2014 tarihinden itibaren avans faizi ile tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; trafik ve kasko sigortalarının zamanında yapılmaması nedeniyle davacıya uygulanan cezanın şartnameye uygun olduğunu, araçların kullanımından kaynaklı aşınma, eskime ve fazla kilometre nedeniyle müvekkilinin sorumlu olmayacağını, teknik şartnamede; mutad olmayan, kullanıcı hatası veya kaza sonucu yapılan tamirat, yedek parça, lastik vb. hasar ve zarar giderlerinin kasko ve zorunlu sigorta hükümleri kapsamında karşılanacağının ayrıca belirtildiğini, davacının trafik cezalarıyla ilgili talebinin de hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, davacının bu konuda sözleşmeye uygun bildirimi ve talebi olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; kaza, tamirat vb. nedenlerle oluşacak sonuçlar nedeniyle yüklenicinin davalı idareden, herhangi bir hak - talep etmeyeceğinin sözleşmede açıkça hüküm altına alındığı, kiralanan arabalarda meydana gelen hasar ve tamiratlar nedeniyle değer kaybı olduğu ileri sürülerek, davalı idareye mali yükümlülük getirilmesinin teknik şartnameye, sözleşmeye ve mevzuata aykırı olduğu gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiş karara karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
IV.İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; sözleşme ve şartname hükümleri dikkate alındığında davacının kiralanan araçlarda meydana gelen hasar ve tamiratlar nedeniyle oluşan değer kaybını, tam kasko poliçelerini zamanında yaptırmadığından davalı İdarenin uyguladığı 31.026,70 TL kesintinin iadesini ve araçlara uygulanan cezaların şartnamede belirtilen sürede davalıya bildirilmemiş olması nedeniyle ödenen trafik cezalarını talep edemeyeceği, Mahkemece verilen kararda bir usulsüzlük bulunmadığı gerekçesiyle; istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karara karşı, süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; davanın konusunun, tamamen ağır hasarlı hale getirilmiş olan ve normal kullanım dışı ortaya çıkan zararın tazmini talebine yönelik olduğunu, araçların kötü/hor kullanıma bağlı olarak hasarlı bir şekilde teslim edildiğini, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin hatalı değerlendirildiğini ileri sürerek; kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık, kiralanan araçlarda meydana gelen zararın tazmini ile kiracı tarafından yapılan kesintinin iadesi ile kiracı adına ödenen trafik cezalarının tahsili istemine ilişkindir.
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa ilgili kanun maddelerinin doğru şekilde uygulandığı, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesi ve eki niteliğindeki şartnamede yer alan hükümlere göre davacının kiralanan araçlarda oluşan olağan yıpranma ve hasar nedeniyle davalıdan talepte bulunamayacağı gibi ceza tutanaklarının davalı kiracıya bildirimlerinin süresinde yapılmadığı anlaşılmakla davacının temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebep ile;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/1 maddesi uyarınca ONANMASINA,
28.000,00 TL Yargıtay duruşması vekalet ücretinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
Aşağıda yazılı bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 04.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.