"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/930 E., 2023/2005 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/817 E., 2022/8 K.
Taraflar arasındaki birleştirilerek görülen menfi tespit davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davaların kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili asıl ve birleşen davalarda; müvekkilinin kaçak elektrik enerjisi kullandığından bahisle davalı şirket tarafından aleyhine Şanlıurfa 2. İcra Müdürlüğünün 2021/16355 dosyasıyla 352.654,82 TL değerinde, Şanlıurfa 2. İcra Müdürlüğünün 2021/9394 dosyasıyla 125.845,57 TL değerinde ve Şanlıurfa 1. İcra Müdürlüğünün 2021/10323 dosyasıyla 38.793,03 TL değerinde takip açıldığını, müvekkilinin kaçak kullanımda bulunmadığını ileri sürerek; fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, davalı şirkete ilgili icra dosyalarından dolayı her biri yönünden 5.000,00 TL borçlu olmadığının tespitini ve davalı şirketin kötüniyet tazminatına mahkum edilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili; davacının sekiz gün içerisinde faturalara itiraz etmediğini, kaçak/usulsüz elektrik kullanım tespit tutanağı tutulduğunu ayrıca davacının kaçak elektrik kullandığının fotoğraflanarak tutanak ekine eklendiğini, kaçak kullanımının kuşkuya yer vermeyecek derecede kesin ve sabit olduğunu savunarak, davaların reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı tarafın özel hukuk tüzel kişisi olduğu ve bu sebeple elinde bulunması gereken ve alacağını ispatlar kayıt ve belgeleri yazı yazılmasına gerek bulunmadan sunması gerektiği, bu sebeple 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) Kanunun 195 inci maddesinin uygulanma imkanının olmadığı, davalı şirkete ve vekiline verilen kesin süreye rağmen davaya ve takibe konu kaçak kullanıma ait tutanak ve belgelerin 27.07.2021 tarihli tensip zabtının 19 nolu ara kararı gereği yazılan müzekkereye rağmen ibraz edilmediği, dava konusu takip dayanağı alacağının, Elektrik Piyasası Tüketici Hizmetleri Yönetmelik hükümlerine uygun düzenlenmiş kaçak elektrik kullanım tespit tutanağına dayandığı, ispat külfeti üzerinde olan davalı tarafa usulüne uygun delil bildirme ve sunma süreleri tanınmış olmasına rağmen dava konusu tahakkukların, yine Yönetmelik hükümleri uyarınca usulüne uygun bir borç tahakkukuna dayandığının ispat edilemediği, asıl ve birleşen davaya konu icra dosyasında kaçak tutanakların yer almadığı gerekçesiyle; asıl ve birleşen davaların ayrı ayrı kabulüne, davalı şirket yaptığı takiplerde haksız ise de kötüniyetli takip yaptığı ispat edilemediğinden asıl ve birleşen davalarda tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davanın ticari dava olmasına rağmen dava şartı olan arabuluculuğa başvurmadan davanın açıldığını, davacının kaçak öncesi ve sonrası tüketim ekstresi ve sayaca ait endeks akışı incelendiğinde sayaca eksik tüketim kaydı yaptırıldığına dair kaçak/elektrik tespit tutanağını destekleyici açık bulguların mevcut olduğunu, tespit sonrası tüketim kayıtlarında önceki dönemlere göre belirgin bir şekilde yükselme başladığını, kaçak işlemi yapılmasının mevzuata uygun olduğunu, müvekkili şirket tarafından tespit edilen kaçak ve kaçak ek tahakkuku, EPDK’nın tespit, süre, tüketim miktarı hesaplaması Yönetmelikte belirlenen usul ve esaslara göre belirlendiğini, davacıya ait tarımsal sulama tesisinde kaçak elektrik enerjisi kullanımı kuşkuya yer vermeyecek derecede kesin ve sabit olduğunu, Yargıtay İçtihatları gereğince kaçak tutanaklarının aksi sabit oluncaya kadar resmi belge gibi geçerli olduğunu, kaçak tutanağının aksini iddia eden davacının bunu resmi belgeler ile ispatlaması gerektiğini, hesaplamanın Yönetmelik hükümlerine göre yapıldığını, bilirkişi raporuna karşı itirazlarının göz ardı edildiğini ve yetersiz bilirkişi raporuna dayanılarak karar verildiğini, iş yoğunluğundan müzekkerlere cevap verilemediğini ileri sürerek; kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; mahkemece dosyada bulunan delillerin takdirinde hata yapılmadan iddia ve savunma ile birlikte hukuka uygun şekilde değerlendirilmek suretiyle karar verildiği gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf sebeplerini tekrar etmiş ayrıca sonradan sunulan belgelerin davayı uzatma amacını taşımadığını, 6100 sayılı Kanunun 145 inci maddesi dikkate alınmadan karar verildiğini, iki haftalık kesin süre ile delil sunma hakkının kısıtlanmasının hukuka aykırı olduğunu, davalının kamu hizmeti yürütmesi nedeni ile 6100 sayılı Kanunun 195 inci maddesinin uygulanmasının gerektiğini, diğer delillerin de değerlendirilmediğini, hakimin davayı aydınlatma ödevinin yerine getirilmediğini, kısmi dava açılmasının kanuna aykırı olduğunu, kaçak tutanağının aksini iddia eden davacının bunu resmi belgeler ile ispatlaması ileri sürerek; kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kaçak elektrik kullanım iddiasıyla başlatılan icra takiplerine yönelik menfi tespit istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun “İspat yükü” başlıklı 6 ncı maddesi,
2. 6100 sayılı Kanun'un 139, 140, 190 ve 204 üncü maddeleri,
3. Dairemizin 21.10.2021 tarihli ve 2021/4894 E., 2021/10580 K. sayılı ilamı.
3. Değerlendirme
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında; hukuki ilişkinin ve bu ilişki nedeniyle ortaya çıkan uyuşmazlığa yukarıda yer verilen hukuk kurallarının doğru şekilde uygulandığı, yine yukarıda yer verilen Dairemiz ilamında da açıklandığı üzere kaçak elektrik tutanaklarının aksi sabit oluncaya kadar geçerli belgelerden olmaması nedeniyle menfi tespit davasında ispat yükü üzerinde olan davalı alacaklının, ilgili tüzel kişinin kaçak elektrik enerjisinin tespitini doğru bulgu ve belgelere dayandırması hususunu düzenleyen mevzuat bölümleri uyarınca, dava konusu icra takiplerinde talep edilen kaçak tahakkuklarına esas kaçak tutanaklarını verilen kesin sürede sunmadığı, dolayısıyla iddia ettiği kaçak kullanımı ispatlanamadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun bulunan kararın onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.11.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.