"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/546 E., 2023/160 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın Kabulüne
Taraflar arasında ilk derece mahkemesinde görülen ve tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 17. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili ve davalı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 19.07.2010 tarihinde davacının yolcu olarak bulunduğu davalılardan ...'ün sevk ve idaresindeki araç ile davalılardan ...'ın sevk ve idaresindeki araçların çarpışması nedeniyle meydana gelen trafik kazasında davacı ...'ın ağır yaralandığını, davacının yolcu olarak bulunduğu aracın malikinin davalı ... olduğunu ve davalı ... şirketlerin söz konusu araçların trafik sigortacısı olduğunu, davacının söz konusu olay nedeniyle maddi ve manevi zarara uğradığı ileri sürülerek fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak olay nedeniyle geçici veya sürekli iş göremezlik ile maluliyet karşılığı 2.000,00 TL maddi ve 10.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiş, maddi tazminat talebini 37.605,96 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı ..., davalı ... ile davalı ... Şirketleri vekilleri ayrı ayrı davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı ..., cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemece tüm dosya kapsamına göre; maddi tazminat talepleri bakımından ıslah da göz önüne alınarak; talep edilen 37.605,96 TL tazminata hükmedilmesine, davalı ... şirketlerinin poliçe limiti ile sınırlı ve dava tarihinden itibaren işleyecek faizinden sorumlu olması kaydıyla, diğer davalılar yönünden olay tarihi olan 19.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödemelerine, manevi tazminat istemleri bakımından; davalılardan ..., ... ve ... yönünden davanın kabulü ile 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 19.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte adı geçen davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmelerine, davalılardan Güneş Sigorta A.Ş. ve Axa Oyak Sigorta A.Ş. yönünden manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 17. Hukuk Hukuk Dairesi 25.04.2018 tarih 2018/404 Esas 2018/4508 Karar sayılı ilamında; "...1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı ...'ün aşağıdaki bentler kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeni ile maddi tazminat istemine ilişkindir.
Haksız fiil sonucu çalışma gücü kaybının olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebinin bulunması halinde, zararın kapsamının belirlenmesi açısından maluliyetin varlığı ve oranının belirlenmesi gerekmektedir. Söz konusu belirlemenin ise Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesi veya Üniversite Hastanelerinin Adli Tıp Anabilim Dalı bölümleri gibi kuruluşların çalışma gücü kaybı olduğu iddia edilen kişide bulunan şikâyetler dikkate alınarak oluşturulacak uzman doktor heyetinden, haksız fiilin gerçekleştiği tarihte yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Sağlık İşlemleri Tüzüğü veya Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Mahkemece, davacının kaza nedeniyle meydana gelen iş gücü kaybı hususunda aldırılan Kocaeli Adli Tıp Şube Müdürlüğü'nün 21.02.2014 tarihli raporu hükme esas alınmış ise de, rapor kaza tarihinde yürürlükte bulunmayan Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğüne göre düzenlenmiştir. Kaza, 19.07.2010 tarihinde gerçekleşmiş olup maluliyet oranının tespiti açısından Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği yürürlüktedir. Bu durumda, trafik kazası nedeniyle iş gücü kaybı oranının kesin olarak belirlenmesi için kaza tarihinde yürürlükte bulunan söz konusu Yönetmelik hükümlerine göre Adli Tıp Kurumu İhtisas Dairesi'nden rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
3-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre davalı ...'ün manevi tazminata ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesine bu aşamada gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...'ün sair temyiz itirazlarının reddine,(2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...'ün temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ...'ün manevi tazminata yönelik sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına," karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla, bozma ilamına uyularak alınan kusur raporu ile davacının olayda kusurunun bulunmadığının belirlendiği, bozma ilamından önce alınan Adli Tıp Kurumu (ATK) raporu ile davacının %8,2 oranında sürekli iş göremezliğinin olduğu, iyileşme süresinin 2 ay olacağının tespit edildiği, bu doğrultuda alınan hesap raporu uyarınca davacının 37.605,96 TL tazminat talep edebileceğinin belirlendiği, bu raporlar ve ıslah doğrultusunda davanın kabulüne karar verildiği, kararın sadece davalı ... tarafından temyiz edildiği, uyulan bozma ilamı gereğince alınan maluliyet raporuna tarafların itiraz etmesi üzerine ATK Üst Kuruldan alınan rapor ile davacının %9.2 oranında meslekte kazanma gücünden kaybetmiş sayılacağı belirlendiği, bozma ilamı öncesi alınan maluliyet raporuna göre davacının maluliyetinin fazla olduğu ancak Mahkeme kararının sadece davalı ... tarafından temyiz edilmesi ve usuli kazanılmış haklar dikkate alınarak ATK Üst Kurul raporundaki maluliyet oranına göre tazminat hesabı yaptırılmadığı ve 37.605,96 TL maddi tazminat üzerinden davanın kabulüne karar verildiği, manevi tazminat talebi yönünden olayın meydana geldiği tarih itibarıyla paranın alım gücü, tarafların sosyal ekonomik durumları, kazadaki tarafların kusur durumları, olayın davacıda bıraktığı etki birlikte değerlendirildiğinde manevi tazminat talebinin takdir edildiği, davalılardan Güneş Sigorta A.Ş. ve Axa Oyak Sigorta A.Ş. yönünden manevi tazminat talebinin reddine ilişkin verilen hükmün kesinleşmiş olması nedeniyle bu konuda ayrıca bir karar verilmesine yer olmadığına karar vermek gerektiği, kararın sadece davalı ... yönünden temyiz edildiği, diğer davalılar hakkında verilen hükümlerin kesinleşmiş olduğu dikkate alınarak harç, yargılama gideri ve vekalet ücreti hesaplanırken davalı ... dışındaki davalılar yönünden kesinleşmiş karardaki bedellerin dikkate alındığı gerekçesiyle maddi tazminat talepleri bakımından davalılar Güneş Sigorta A.Ş., Axa Oyak Sigorta A.Ş. ... ve ... yönünden Mahkememizin 2016/360 Esas, 2017/270 Karar, 10.07.2017 tarihli kararı kesinleşmiş olmasının etkisi gerekçeli kararda ayrıca gözetilmek üzere 37.605,96 TL tazminata hükmedilmesine, davalı ... şirketlerinin poliçe limiti ile sınırlı ve dava tarihinden itibaren işleyecek faizinden sorumlu olması kaydıyla, diğer davalılar yönünden olay tarihi olan 19.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödemelerine, manevi tazminat istemleri bakımından davalılar ... ve ... yönünden Mahkememizin 2016/360 Esas, 2017/270 Karar, 10.07.2017 tarihli kararı kesinleşmiş olmasının etkisi gerekçeli kararda ayrıca gözetilmek üzere; davalılardan ..., ... ve ... yönünden davanın kabulü ile 10.000,00 TL manevi tazminatın olay tarihi olan 19.07.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte adı geçen davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya ödenmelerine, Mahkememizin 2016/360 Esas, 2017/270 Karar, 10.07.2017 tarihli kararı ile davalılardan Güneş Sigorta A.Ş. ve Axa Oyak Sigorta A.Ş. yönünden manevi tazminat talebinin reddine ilişkin verilen hükmün kesinleşmiş olması nedeniyle bu konuda ayrıca bir karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı ... temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacının bozma sonrası alınan rapor maluliyetinin arttığını, artan maluliyet nedeniyle % 9,2 maluliyet oranına göre hesaplama yapılması gerektiğini, asgari ücret artışının kamu düzeninden olması nedeniyle güncel asgari ücrete göre hesaplama yapılması gerektiğini belirterek Mahkemece verilen kararın bozulmasını istemiştir.
Davalı ... temyiz dilekçesinde; davacının maluliyetinin oluşmadığını, maluliyet belirlenirken cetvelde meslek grubunun hatalı seçildiğini, maluliyet raporları arasında çelişki olduğunu, kusurun yeterince irdelenmediğini, davacının kazanın meydana gelmesinde kusurlu olduğunu belirterek Mahkemece verilen kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı gerçek kişilerin sürücü ve işleteni olduğu, davalı ... şirketleri tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Poliçesi ile teminat altına alınan araçların karıştığı çift taraflı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik tazminatı ile manevi tazminat talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 54 ve 56 ncı maddeleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90, 91,92 nci maddeleri, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin ve davalı ...'ün temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin ve davalı ...'ün tüm temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan mahkeme kararının ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz eden davacıya ve davalı ... Öztürk'e yükletilmesine,
Dosyanın, mahkemeye gönderilmesine,
18.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.