"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/967 Değişik İş, 2021/976 Karar
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU İTİRAZ HAKEM HEYETİ
SAYISI : KIT/2021-271
HÜKÜM/KARAR : Davanın Kısmen Kabulü
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ
SAYISI : K-2020/6414
Taraflar arasında İtiraz Hakem Heyetinde görülen tazminat davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyetince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; itiraza konu kararın kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 28.04.2013 tarihinde davalının trafik sigortacısı olduğu aracın karıştığı kaza sonucunda araçta yolcu olarak bulunan davacının yaralandığını ve % 33,2 oranında malul kaldığını, davalı tarafından 08.11.2013 tarihinde 19.131,00 TL ödendiğini ama artan maluliyet nedeniyle bu ödemenin yetersiz olduğunu, maluliyet artışının 20.12.2018 tarihli raporla öğrenildiğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 4.800,00 TL sürekli iş görmezlik tazminatı, 100,00 TL bakıcı gideri ve 100,00 TL geçici iş göremezlik tazminatının 01.08.2019 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; 16.12.2019 tarihli ıslah dilekçesiyle taleplerini 79.820,73 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; maluliyetin kendi aldıkları rapor gereği en fazla % 17 olduğunu ve bunun için de gerekli ödemeyi yaptıklarını, hatır taşıması nedeniyle tazminattan indirim gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davanın kısmen kabulü ile 58.854,51 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 100,00 TL geçici iş göremezlik tazminatı ve 100,00 TL bakıcı gideri olmak üzere toplam 60.054,51 TL'nin 02.08.2019 tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, fazla isteğin reddine karar verilmiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.
B. İtiraz Sebepleri
Davalı vekili itiraz dilekçesinde; davanın 2 yıllık hak düşürücü sürede açılmadığını, müterafik kusur ve hatır indirimi yapılınca ödemelerinin yeterli olduğunu, davacı lehine tam vekâlet ücreti verilmesinin hatalı olduğunu belirterek Uyuşmazlık Hakem Heyetince verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin 01.05.2020 tarihli ve 2020/İHK-5693 sayılı kararı ile; davalı vekilinin itirazın reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Dairenin 07.06.2021 tarihli ve 2021/2489 Esas, 2021/2459 Karar sayılı kararı ile; " Somut olayda; ceza dosyasında alınan beyanlardan, davacının sigortalı araçta yolcu olduğu, araç sürücüsü ..........,ve davacı ile araçtaki diğer yolcuların akraba oldukları, bir düğünden gelirlerken kazanın meydana geldiği, tüm beyanlardan sürücü ile davacının akraba olduğu anlaşıldığına göre, taşımada davacının da yararı bulunduğunun kabulü gerekmekle birlikte, ailevi ya da ahlaki bir sorumluluğun ifası için taşımanın yapılıp yapılmadığının da göz önünde bulundurulması gerektiği, davacı ve araç sürücüsü ile araçtaki diğer yolcuların nüfus kayıt örnekleri temin edilip davacının araç işleteni/ sürücüsü ile olan akrabalık derecesinin saptanması; akrabalık derecesi de gözetilerek taşımanın ailevi ya da ahlaki sorumluluğun ifası dışında bir nedenle yapılıp yapılmadığının değerlendirilmesi; yapılacak bu tespitlere göre tazminattan hatır taşıması nedeniyle indirim yapılıp yapılmayacağının gerekçelendirilmesi gerekirken eksik araştırma ile karar verilmesinin doğru olmadığı; davacı lehine takdir edilen vekâlet ücretinin hatalı olduğu" gerekçesiyle İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İtiraz Hakem Heyetince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; itiraza konu kararın kaldırılarak yeniden hüküm kurulmasına başvurunun kısmen kabulü ile 58.854,51 TL sürekli iş göremezlik ve talep gibi 100,00 TL geçici bakıcı gideri ile 100,00 TL geçici iş göremezlik zararı olmak üzere toplam 59.054.51 TL maddi tazminatın 02.08.2019 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte sigorta şirketinden alınarak müracaat sahibine ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının tahkim başvurusundan önce kendilerine eksik evrak ile başvurduğunu, bu nedenle dava şartının eksik olduğunu, davanın belirsiz alacak olarak açılmasının usul kurallarına aykırı olduğunu, müvekkili şirketinin başvuru öncesi sorumlu olduğu tutarı fazlası ile ödeyerek başka bir sorumluluğunun kalmadığını, maluliyet raporunu kabul etmediklerini, geçici iş göremezlik döneminin bitiminden itibaren sürekli iş göremezlik tazminatının hesaplanması gerektiğini, geçici iş göremezlik ve geçici bakıcı giderinin poliçe teminatı kapsamında olmadığını, başvurucunun geçici iş göremezlik talebine ilişkin kaza tarihinden sonra fiilen çalışıp çalışmadığı, maaş ödemesi ile SGK'dan ödeme yapılıp yapılmadığının araştırılmadığını, ceza dosyasında taraflar arasında bir uzlaşmanın olup olmadığının tespit edilmesi gerektiğini, sigorta şirketinin kusur oranında ve poliçe limiti ile sınırlı sorumlu olduğunu, kusur durumunun bilirkişi aracılığı ile tespit edilmesi gerektiğini, davacının emniyet kemeri takmaması nedeni ile müterafik kusur indirimi uygulanması gerektiğini belirterek İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe:
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı ... tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun uğradığı zarar nedeniyle sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik tazminatı ile bakıcı gideri talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 52 ve 54 üncü maddesi, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 86, 89, 90 ve 91 inci maddeleri, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1. İtiraz Hakem Heyetince verilen kararın bozmaya uygun olması, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Kural olarak haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında gerçek zarar ilkesi geçerlidir. Zarar gören ancak haksız fiil sebebiyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir. Kısaca, tazminat miktarının belirlenmesinde, zarar görenin gerçek zararının esas alınması zorunlu olup; burada ilke, zarar doğurucu eylem, zarar görenin malvarlığında gerçekten ne miktarda bir azalmaya neden olmuş ise, zarar verenin tazminat borcu da, o miktarda olmalıdır.
Somut olayda, davacı ... tarafından, davaya konu kazada yaralandığı ve malul kaldığı ileri sürülerek sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik tazminatı ile bakıcı gideri talebinde bulunulmuştur. Davacının Uyap sisteminden temin edilen nüfus kaydına göre bozma sonrası İtiraz Hakem Heyeti karar tarihinden çok önce 18.07.2020 tarihinde vefat ettiği anlaşılmıştır. Gerçek durum varken, varsayımlara dayalı tazminat hesabı yapılamaz.
Açıklanan tüm maddi ve hukuki vakıalar karşısında, İtiraz Hakem Heyetince henüz karar kesinleşmeden, yargılamanın devamı sırasında ölen davacı ...'in vefat ettiği tarihe kadar maddi tazminatının hesaplanması için ek rapor alınıp varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
VII. KARAR
1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Değerlendirme bölümünün (2) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının davalıya iadesine,
Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,
30.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.