"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/129 E., 2024/117 K.
DAVA TARİHİ : 05.05.2010
HÜKÜM/KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasındaki tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine yapılan inceleme sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 17. Hukuk Dairesince kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiştir.
Gaziantep 3. İş Mahkemesi tarafından yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararın davacılar vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine yapılan inceleme sonucunda, Dairece kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesi ile; 13.12.2008 tarihinde zorunlu mali sorumluluk sigortası (ZMSS) bulunmayan traktörün sürücüsünün kusuru ile meydana gelen tek taraflı trafik kazasında çamurlukta yolculuk eden desteğin vefat ettiğini, davalının eksik ödeme yaptığını beyanla, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla davacı ... için 5.000,00 TL, Yaren için 3.000,00 TL maddi, diğer davacılar için ayrı ayrı 1.000,00’er TL maddi tazminatın davalıya ilk başvuru tarihinden 8 işgünü sonra işleyecek temerrüt faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiştir.
22.09.2010 tarihli ıslah dilekçesiyle taleplerini davacı ... için 3.323,00 TL, Kevser için 2.547,00 TL, Gülcan için 2.355,00 TL, Büşra için 1.922,00 TL, Kübra için 1.705,00 TL'ye yükseltmiştir.
08.11.2018 tarihli dilekçeyle taleplerini davacı ... için 17.772,47 TL, Yaren için 8.297,40 TL, Kevser için 6.673,23 TL, Gülcan için 5.352,25 TL, Büşra için 4.412,25 TL, Kübra için 3.215,76 TL’ye yükselttiklerini bildirmiş, 09.06.2020 tarihli dilekçeyle taleplerini davacı ... için 34.842,69 TL, davacı ... için 11.160,43 TL, davacı ... için 8.705,88 TL, Gülcan için 6.692,96 TL, Büşra için 5.024,84 TL’ye yükselttiklerini beyan etmiştir.
Davacılar vekili, 11.06.2020 havale tarihli değer artırım dilekçesi (tamamlama harcı 11.06.2020 tarihinde yatırılmıştır) ile davacı ... için 34.842,69 TL tutarında, davacı ... ... için 5.024,84 TL tutarında, davacı ... için 6.692,96 TL tutarında, davacı ... için 8.705,88 TL tutarında, davacı ... için 11.160,43 TL tutarında destek tazminatı alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Şişli Asliye Hukuk Mahkemelerinin yetkili olduğunu, davacılara ödeme yapıldığını, zarara murisin neden olduğunu, olayda iş kazası olduğunu, hatır taşıması olduğunu, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından ödeme yapılıp yapılmadığının tespiti gerektiğini, aktüer bilirkişi tarafından ödeme tarihi itibariyle hesaplama yapılması gerektiğini, faiz, faiz başlangıcı ve yargılama gideri isteminin haksız olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.12.2010 tarihli ve 2010/257 Esas-2010/257 Karar sayılı kararıyla; davacıların ortak murisi ...'nın 13.12.2008 tarihinde ... sevk ve idaresindeki traktörün lastiği üzerinde bulunan çamurluğuna oturması sonucu dengesini kaybedip düştüğü ve olayın şahsın ölümü ile sonuçlandığı olayın meydana gelmesinde miras bırakanın 6/8 oranında kusurunun bulunduğu, tarafların kusur nispeti ve yapılan ödemede nazarı dikkate alınarak davacıların talep edebileceği toplam destekten yoksun kalma tazminatının 16.852,00 TL olarak hesaplandığı gerekçesiyle davacı yanın davasının kısmen kabulü ile 16.852,00 TL'nin kaza tarihi olan 13.12.2008 tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacı yararına davalıdan tahsiline; fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 17. Hukuk Dairesinin 2011/1885 Esas -2011/9469 Karar sayılı 18.10.2011 tarihli kararı ile; dava dışı sürücü ...'ın 13.12.2008 tarihli jandarma ifadesinde “..ben ve arkadaşım Ahmet Belen köyüne briket götürmek için saat 10.00'da gittik, benim kullandığım traktör ile seyir halinde iken çamurluğun üzerinde oturan Ahmet birden dengesini kaybetti ve asfalt üzerine düştü, ben burç kasabasında birikethanede Ahmet ile birlikte çalışırım…” şeklinde beyanda bulunduğu, müteveffanın çalıştığı işyerinin niteliğine göre İş Kanunu kapsamında işçi olup olmadığının belirlenerek, olayın iş kazası çerçevesinde meydana gelmiş olması karşısında davaya bakma görevinin iş mahkemesine ait olup olmadığının değerlendirilmesi ve iş mahkemesinin görevli olduğunun belirlenmesi halinde görevsizlik kararı verilmesi gerekirken, bu hususta hiçbir inceleme yapılmaksızın işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisinin hatalı olduğu gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece 1.Bozmaya Uyularak Verilen Kararlar
1. Gaziantep 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2012/224 Esas- 2012/251 Karar sayılı 10.04.2012 tarihli kararı ile Yargıtay bozma ilamına uyularak; muris ...'nın dava dışı sürücü ...'ın beyanına göre Belen Köyüne biriket götürmekte iken ...'ın kullandığı aracın çamurluğuna düşmesi sonucu vefat ettiği dava dışı ... ile müteveffanın biriket işinde çalıştığı, başka bir deyişle müteveffanın iş kazasından dolayı vefat ettiği sonuç ve kanaatine varıldığı gerekçesiyle Mahkemenin görevsizliği nedeniyle dava dilekçesinin görev yönünden reddine, karar kesinleştikten sonra dosyanın görevli ve yetkili Gaziantep İş Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir.
2. Gaziantep 3. İş Mahkemesi'nin 2012/491 Esas- 2012/225 Karar sayılı 17.03.2012 tarihli kararı ile; müteveffa ...'nın 13.12.2008 tarihinde geçirmiş olduğu iş kazası nedeniyle hayatını kaybettiği, müteveffanın söz konusu iş kazasında 6/8 oranında kusurlu bulunduğu, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından hak sahiplerine ilişkin peşin sermaye değer tablolarının gönderilmesi üzerine hesap bilirkişiden alınan ek raporun hükme esas alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, 34.842,69 TL destek tazminatının, 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya verilmesine, 5.024,84 TL destek tazminatının, 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ... ...'ya verilmesine, 6.692,96 TL destek tazminatının, 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya verilmesine, 8.705,88 TL destek tazminatının, 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya verilmesine, 11.160,43 TL destek tazminatının, 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya verilmesine, davacı ... ... için istenen destek tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ve davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi'nin 2011/1885 Esas -2011/9469 Karar sayılı 18.10.2011 tarihli kararı ile; davanın tarafları da gözetildiğinde işçi ve işveren/işveren vekili arasındaki iş akdi ya da iş kanunu kapsamında bir uyuşmazlık söz konusu olmadığı, mahkemece ...’na karşı 05.05.2010 tarihinde açılan davanın ticari nitelikte bir dava olduğu ancak davanın açıldığı tarihte Gaziantep’te ayrı bir ticaret mahkemesi bulunduğu halde davalı tarafça bu hususta işbölümü itirazında bulunulmadığı gözetilerek, Gaziantep 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin görevli bulunduğu gerekçesi ile davanın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 114/1-c. maddesi gereği görevsizlik nedeniyle HMK'nın 115/2 nci maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece 2.Bozmaya Uyularak Verilen Kararlar
1. Gaziantep 3.İş Mahkemesi'nin 2022/277 Esas- Esas- 2023/55 Karar sayılı 01.02.2023 tarihli kararı ile;Yargıtay bozma ilamına uyularak görevli Mahkemenin Gaziantep 3. Asliye Hukuk Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, Yargıtay bozma ilamı uyulmasına ve dosyanın görevli Gaziantep 3. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
2. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile yapılan yargılamada, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 107 nci maddesi bağlamında belirsiz alacak davasının hukukumuza 1 Ekim 2011 tarihinde girdiği eldeki davanın belirsiz alacak davası olarak nitelendirilemeyeceği, kısmi dava olarak değerlendirilmesi gerektiği, davacı tarafça sunulan 22.09.2010 tarihli ıslah dilekçesi doğrultusunda davanın hükme bağlanması gerektiği, sonraki değer artırım dilekçelerinin eldeki davanın kısmi dava olduğu gözetilerek dikkate alınamayacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne, kısmen reddine, taleple bağlı kalınarak 5.000,00 TL destek tazminatının, 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya verilmesine, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, davacı ... ... için istenen destek tazminatı talebinin reddine, davacı ... ... için istenen destek tazminatı talebinin reddine, davacı ... için (davalı ...'nın poliçe limitine tekabül eden) 447,60 TL destek tazminatının, 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya verilmesine, taleple bağlı kalınarak 2.547,00 TL destek tazminatının 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya (velayeten annesi ...) verilmesine, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, taleple bağlı kalınarak 3.323,00 TL destek tazminatının 18.02.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ...'ya (velayeten annesi ...) verilmesine, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulmasına, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; davanın 2010 yılında açıldığı, açılan davada fazlaya ilişkin hakların saklı tutulduğu mahkemece 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun yürürlük tarihinin olduğundan davada uygulamayacağını gerekçesini kabul etmedikleri, HMK'nın 448 inci maddesinde yer alan "Bu Kanun hükümleri, tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhâl uygulanır." maddesinin göz ardı edildiğini, yapılan 2. artırımın kabul edilmemesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasına talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; zorunlu mali sorumluluk trafik sigortası bulunmayan aracın karıştığı trafik kazası sonucu ölüm nedeniyle ölenin desteğinden yoksun kalanların açtığı destekten yoksun kalma tazminatı talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90, 91 ve 92 nci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 53 üncü maddesi, ... Yönetmeliğinin 16 ve 17 nci maddeleri, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla temyiz eden taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı, hükmedilen tazminatın usul ve yasaya uygun belirlendiği rapor uyarınca karar verilmesinde bir usulsüzlük bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle
Davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,Aşağıda dökümü yazılı harcın onama harcına mahsubuna,Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,24.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.