"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/315 E., 2021/329 K.
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU İTİRAZ HAKEM HEYETİ
SAYISI : 2021/İHK-6284
Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karara taraflar vekillerince itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince davacı vekilinin itirazının reddine, davalı vekilinin itirazının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 05.11.2014 tarihinde davacının yolcu olarak bulunduğu ve davalı nezdinde ZMSS poliçesi olan kamyonet ile başka bir aracın karıştığı trafik kazasında davacının yaralanarak malul kaldığını, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığının 20.02.2019 tarihli raporuna göre davacının kazadan kaynaklanan maluliyetinin %14,5 oranında olduğunun tespit edildiğini, söz konusu rapor ile davalıya tahkimden önce başvuru yaptıklarını, davalının 25.07.2019 tarihinde 71.916,00 TL kısmi ödeme yaptığını, söz konusu ödemenin yetersiz olduğu gerekçesiyle 02.08.2019 tarihinde davalıya yeniden başvuru yaptıklarını, davalının başvurularını reddettiğini, bunun üzerine 09.08.2019 tarihinde davalı aleyhine Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde 2019.E.71726 sayılı dosya ile tahkim başvurusunda bulunduklarını, hakem heyetince söz konusu raporun kaza tarihinde yürürlükte olan yönetmeliğe göre hazırlanmadığı gerekçesiyle başvurunun usulden reddine karar verildiğini, akabinde Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalından 21.09.2020 tarihli raporu aldıklarını, söz konusu raporda davacının maluliyetinin %21,2 oranında olduğunun tespit edildiğini, alınan bu yeni rapor ile davalıya tekrar başvuru yaptıklarını, ancak davalının olumlu ya da olumsuz bir cevap vermediğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla belirsiz alacak olarak şimdilik 5.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatının temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiş; talep artırım dilekçesi ile talebini 115.852,00 TL'ye yükseltmiş, 1.400,00 TL adli tıp rapor ücretinin ise yargılama gideri kapsamında davalıdan tahsilini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının dosyaya sunduğu maluliyet raporunun hüküm kurmaya elverişli olmadığını, hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, davacının emniyet kemeri takmaması sebebiyle müterafik kusurlu olduğunu, davacının %11 oranında malul kaldığına ilişkin mutabakatname-delil sözleşmesi imzaladığını belirterek başvurunun reddi gerektiğini belirtmiştir.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; trafik kazası tespit tutanağına göre davalıya sigortalı aracın sürücüsünün kazanın meydana gelmesinde tam kusurlu olduğu, davacının dosyaya sunduğu Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı tarafından hazırlanan 21.09.2020 tarihli rapora göre davacının kazadan kaynaklanan maluliyetinin %21,2 oranında olduğu, aktüer bilirkişi raporu ile tazminatın usulünce hazırlandığı, davalının tahkimden önce davacıya 25.07.2019 tarihinde 70.296,00 TL kısmi ödeme yaptığı, kısmi ödemenin ödeme tarihindeki verilere göre yetersiz olduğunun tespit edildiği, kısmi ödemenin günceleştirilmiş halinin hesaplanan tazminattan mahsup edilmesi suretiyle bakiye tazminat miktarının tespit edildiği, davacının tahkimden önce davalıdan rapor ücreti talep etmediği, bu nedenle 1.400,00 TL adli tıp rapor ücretine ilişkin talebin usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle başvurunun kısmen kabulü ile 115.852,00 TL sürekli işgöremezlik tazminatının 09.10.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, 1.400,00 TL adli tıp raporu ücretine ilişkin talebin usulden reddine karar verilmiş, davacı lehine 14.955,94 TL tam nispi vekalet ücretine hükmedilmiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.
B. İtiraz Sebepleri
Davacı vekili itiraz dilekçesinde; 1.400,00 TL adli tıp raporu ücretine ilişkin talebin usulden reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, söz konusu miktarın yargılama gideri kapsamında talep edildiğini, asıl alacak olarak kabul edilmesinin hatalı olduğunu belirterek Uyuşmazlık Hakem Heyetince verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
Davalı vekili itiraz dilekçesinde; maluliyet oranına ilişkin çelişkiler giderilmeden hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, kaza tarihi itibarıyla geçerli olan yönetmeliğin Maluliyet Tespit İşlemleri Yönetmeliği olup, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümlerine göre düzenlenen raporun kabulünün mümkün olmadığını, hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, davacının emniyet kemeri takmadığını, araçta istiap haddinin aşıldığını, bu nedenle müterafik kusur indirimi yapılması ve davacı lehine 1/5 oranında nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek Uyuşmazlık Hakem Heyetince verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davacının tahkime başvuru dilekçesinde adli tıp raporu ücreti talep etmediği, bu talebe ilişkin talebin usulden reddine karar verilmesinin doğru olduğu; maluliyet raporunun hüküm kurmaya elverişli olduğu, taşımanın hatır için yapıldığına ilişkin somut delilin bulunmadığı, davalıya sigortalı aracın koltuk sayısının beş olduğu, ancak kaza sırasında araçta sekiz kişinin yolculuk yaptığı, buna göre istiap haddinin aşıldığı, bu durumda emniyet kemerinin takılmasının da mümkün olmaması nedeniyle hesaplanan 115.852,00 TL tutarındaki tazminattan % 20 oranında müterafik kusur indirimi yapılması gerektiği, davacı lehine 1/5 oranında nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle davacı vekilinin itirazının reddine, davalı vekilinin itirazının kısmen kabulüne, Uyuşmazlık Hakem Heyeti kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulmak suretiyle başvurunun kısmen kabulü ile 92.681,60 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 09.10.2020 tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, 1.400,00 TL adli tıp raporu ücretine ilişkin talebin usulden reddine karar verilmiş, davacı lehine 1/5 oranında 2.550,95 TL nispi vekalet ücretine hükmedilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacı tarafın %11 malul kaldığını mutabakatname-delil sözleşmesini imzalayarak kabul ettiğini, bu nedenle davacının %21,2 oranında malul kaldığına ilişkin iddialarının kabulünün mümkün olmadığını, maluliyet oranına ilişkin çelişkiler giderilmeden hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, kaza tarihi itibarıyla geçerli olan yönetmeliğin Maluliyet Tespit İşlemleri Yönetmeliği olup, Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükümlerine göre düzenlenen raporun kabulünün mümkün olmadığını, hatır taşıması indirimi yapılması ve davacı lehine 1/5 oranında nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini belirterek İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı ... şirketi tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı yolcunun sürekli iş göremezlik tazminatı talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 nci maddeleri, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 51, 52 ve 54 üncü maddeleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90, 91 inci maddeleri, 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30 uncu maddesi ve Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16 ncı maddesinin on üçüncü fıkrası, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 17 nci maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Haksız fiil sonucu çalışma gücünde kayıp olduğu iddiası ve buna yönelik bir talebin bulunması halinde, zararın kapsamının tespiti açısından maluliyetin varlığı ve oranının doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Söz konusu belirlemenin ise Adli Tıp Kurumu veya Üniversite Hastanelerinin Adli Tıp Anabilim Dalı bölümleri gibi kuruluşlarının çalışma gücü kaybı olduğu iddia edilen kişide bulunan şikâyetler dikkate alınarak oluşturulacak uzman doktor heyetince kaza tarihi 11.10.2008 tarihinden önce ise Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü, 11.10.2008 tarihi ile 01.09.2013 tarihleri arasında Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği, 01.09.2013-01.06.2015 tarihleri arası Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliği, 01.06.2015-20.02.2019 tarihleri arası Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurul Raporları Hakkında Yönetmelik, 20.02.2019 tarihinden sonra Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak yapılması gerekmektedir.
Maluliyet Tespiti İşlemleri Yönetmeliğinin 4 üncü maddesi ve ekindeki açıklamalar dikkate alındığında maluliyetin %60 olması halinde adı geçen yönetmeliğin uygulanması gerektiği ve %60 maluliyetin altında ya da üstündeki maluliyet tespitinde ise bir önceki yönetmelik hükümleri olan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmelik'i hükümlerine göre maluliyet tespitinin yapılması gerekmektedir.
Davaya konu trafik kazası 05.11.2014 tarihinde meydana gelmiş olup, bu tarih itibariyle yukarıdaki açıklamalara göre Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmelik yürürlüktedir.
Somut olayda; Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığının 20.02.2019 tarihli raporuna göre davacının kazadan kaynaklanan maluliyetinin % 14,5 oranında olduğunun tespit edildiği, anılan raporun kaza tarihinde yürürlükte olmayan Erişkinler İçin Engellilik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre hazırlandığı, söz konusu rapor ile davacının davalıya tahkimden önce başvuru yaptığı, davalının 25.07.2019 tarihinde davacıya kısmi ödeme yaptığı, davacının ödemenin yetersiz olduğu gerekçesiyle 09.08.2019 tarihinde davalı aleyhine Sigorta Tahkim Komisyonu nezdinde 2019.E.71726 sayılı dosya ile tahkim başvurusunda bulunduğu, hakem heyetince 20.02.2019 tarihli raporun kaza tarihinde yürürlükte olmayan yönetmeliğe göre hazırlandığı gerekçesiyle davacının başvurusunun usulden reddine karar verildiği anlaşılmıştır.
Eldeki dosyada ise; davacı tarafça sunulan Balıkesir Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi Adli Tıp Anabilim Dalı tarafından hazırlanan 21.09.2020 tarihli raporda davacının kazadan kaynaklanan maluliyetinin %21,2 oranında olduğunun tespit edildiği, bu raporun kaza tarihinde yürürlükte olan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliğine göre tanzim edildiği, İtiraz Hakem Heyetince davacının ilk aldığı Namık Kemal Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Anabilim Dalı Başkanlığı tarafından düzenlenen % 14,5 oranlı 20.02.2019 tarihli rapor ile dosyaya sunulan %21,2 oranlı 21.09.2020 tarihli son rapor arasındaki çelişki giderilmeksizin, % 21,2 maluliyet oranına göre hüküm kurulduğu anlaşılmıştır. Raporlar arasındaki açık çelişki giderilmeksizin karar verilmiş olması doğru olmamış, İtiraz Hakem Heyeti tarafından bu konuda yapılan inceleme eksik olmuştur.
Şu durumda İtiraz Hakem Heyeti tarafından; önceki tahkim başvurusu sırasında sunulan % 14,5 oranlı 20.02.2019 tarihli maluliyet raporu ile kazayla ilgili eksik kalan tedavi evrakları temin edildikten sonra, Adli Tıp Kurumu ya da üniversitelerin adli tıp anabilim dalı başkanlıklarından davacının bizzat muayenesi de yapılarak, yukarıda belirtilen açıklamalar ışığında ve olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği hükemlerine göre, davacının kaza nedeniyle uğradığı çalışma gücü kaybı bulunup bulunmadığı ve varsa oranı konusunda dosyadaki raporlar arasındaki çelişkiyi gideren, ayrıntılı, gerekçeli ve denetime elverişli rapor alınarak (usuli kazanılmış haklar gözetilmek suretiyle) sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Değerlendirme bölümünün (2) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine,Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,23.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.