"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2022/254 Değişik İş, 2022/254 Karar
HÜKÜM/KARAR : Davanın Usulden Reddi/İtirazın Kabulü-Davanın Kısmen Kabulü
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ
SAYISI : K-2021/145364
Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetice davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Karara karşı davacı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince davacı vekilinin itirazının kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 02.02.2021 tarihinde meydana gelen tek taraflı trafik kazasında davacıya ait aracın hasarlandığını, aracın kasko poliçesi ile davalıya sigortalı olduğunu, şirkete başvuru yaptıklarını, hasar dosyası açıldığını ancak sonuç alamadıklarını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile kısmi olarak açtıkları davada araç hasarı nedeniyle 4.500,00 TL maddi tazminat ve kendi yaptırdığı eksper incelemesine ilişkin 500,00 TL ücretin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Yargılama sırasında dava değerini 174.226,16 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davadan önce kendilerine başvurulduğunu ancak inceleme araştırma süresi dolmadan davacının eldeki davayı açtığını, davacı tarafından yaptırılan eksper incelemesinin kabul edilemeyeceğini, ekpser ücretinden sorumlu olmadıklarını, faiz talep edilemeyeceğini, davacı lehine vekalet ücretinin tam verilemeyeceğini, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyeti'nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının sigorta şirketine 02.04.2021 tarihinde başvurduğu, davayı 45 günlük süreyi beklemeden 03.05.2021 tarihinde açtığı, bu hali ile dava şartının gerçekleşmediği gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili itiraz etmiştir.
B. İtiraz Sebepleri
Davacı vekili itiraz dilekçesinde; davadan önce davalıya, ekspertiz ücreti dahil tüm belge ve bilgilerin sunulduğunu, ancak davalı şirketin, davacıdan başka bir belge ve bilgi istemeden sessiz kaldığını ve davacı taleplerini karşılamadığını, 02.04.2021 tarihinde tekrar başvurulduğunu onun da cevapsız bırakıldığını. 03.05.2021’de eldeki davanın açıldığını. öncelikle davalıya ilk defa 05.02.2021 tarihinde başvurduklarını, kaldı ki KTK'nın 97 nci maddesinde en geç 15 günlük süre öngörüldüğünü, bu süreye uyularak dava açıldığını. Kasko Sigortası Genel Şartlarının 3.3.4.1. maddesindeki sürenin, dava açılma süresi ile ilgili olmayıp, davalının temerrüt tarihini gösterdiğini, davanın esasına girilerek inceleme yapılıp, esastan karar verilebileceğini, davanın kabulü gerektiğini belirtmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile itirazların kısmen kabulü ile davacının davasının kısmen kabulü ile, 133.436,49 TL kasko tazminatının, davalının temerrüt tarihi olan 18.05.2021 tarihinden itibaren işletilecek, 3095 sayılı Kanun'un 2/2 nci maddesinde düzenlenen en yüksek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, davacının 40.789,67 TL’lik talebinin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; bilirkişi raporunda orijinal parça hasar bedeli hesaplamasında, araçtaki 13 adet değişecek ve onarılacak parçaların hesaplamaya dahil edilmediğini, orijinal parça hasar bedelinin eksik hesaplandığını, oysa ki bu hasarlı parçaların otomobile ait dosyada mübrez fotoğraflardan da rahatlıkla görüldüğünü, dosyaya sunulan eksper raporunda bu hasarların belirtildiğini, raporda orijinal parça hasar bedeline ilişkin yapılan hesaplamada hangi parçaların değiştirileceği hangi parçaların onarılacağı hususuna yer verilmediği gibi, belirtilen bedellerin de değişim mi yoksa onarım bedeli mi olduğunun belli olmadığını, bazı parçaların onarılması hem araç hem de sürücü bakımından risk teşkil edeceğinden, bu parçaların değiştirilmesinin daha uygun olacağını, işçilik bedellerinin eksik hesaplandığını, İtiraz Heyeti Hakem (2) numaralı ara kararında her ne kadar bilirkişi tarafından kasko poliçesi ve ekspertiz raporu da incelenmek ve davacının itirazlarının tek tek karşılanmak suretiyle yeniden inceleme yapılması, hasar onarım bedelinin KDV dahil hesaplanması, aracın onarılmış haldeki piyasa değerinin ne olduğunun belirtilmesi, buna göre aracın pert-total işlemine tabi tutulup tutulmayacağına ilişkin görüşlerini de açıklamak suretiyle ek rapor tanzim etmesine karar verilmiş ise de bilirkişi tarafından bu hususların hiçbirinin inceleme konusu yapılmadığını, ek raporun da eksik olduğunu, hasarın davalıya ihbar tarihinin 05.02.2021 olduğunu, Kasko Sigorta Genel Şartlarının 3.3.4.1. maddesinde “… Tazminat ödeme borcu her halde hasarın ihbarından itibaren 45 gün sonra muaccel olur.” şeklinde düzenlenme yapıldığını, bu halde 05.02.2021 tarihinden itibaren 45 gün sonrası yani temerrüt tarihi 23.03.2021 olduğu halde hakemce hata yapıldığını, kararın bozulması gerektiğini belirtmiştir.
C. Değerlendirme ve Gerekçe
Uyuşmazlık; davacının aracının tek taraflı kazada hasar görmesi nedeniyle Kasko sigortası kapsamında maddi tazminat istemine ilişkindir.
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen diğer temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2. Davacı tarafça aracın hasarına ilişkin olarak yaptırılan eksper incelemesi sonucunda aracın 61 adet parçasının hasar gördüğü ve değişmesi gereken orjinal parça toplamının (%5 iskonto ve %18 KDV dahil) 125.732,54 TL olduğu rapor edilmiştir. Uyuşmazlık Hakem Heyeti yargılaması aşamasında alınan bilirkişi raporunda, aracın 48 adet parçasının hasar gördüğü ve değişmesi gereken parça toplamının (%15 iskontolu ancak KDV hariç) 84.305,23 TL olduğu 13.900,00 TL işçilik eklendiğinde toplam 98.205,23 TL zarar rapor edilmiştir. Davacı ve davalı vekilinin rapora itirazı üzerine, İtiraz Hakem Heyetince 31. 01.2022 tarihli ara karar ile kök raporda hasarlı parçalar tespit edilirken, davacı eksperinin dikkate aldığı davacının itiraz dilekçesinde belirttiği 13 adet parçanın kök raporda neden dikkate alınmadığının açıklanması, hasar resimlerine göre bu parçalar da hasarlanmış ise değerlendirlmesi, %15 iskonto oranının nasıl belirlendiğinin bildirilmesi, aracın kaza tarihinden bir gün önceki piyasa fiyatının belirlenerek onarılmış hali ile değerinin ne olduğunun tespiti, aracın pert total işlemine tabi tutulup tutulmayacağının da açıklanması ve hasarlı parçaların KDV dahil ve hariç tutarlarının yeniden belirlenmesi için bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmiş, ek bilirkişi raporunda da aynı tespitlere yer verilmiş kök rapordaki görüşlerinde değişilik olmadığı belirtilmiştir. İtiraz Hakem Heyetince bilirkişi raporundaki parça bedellerine %15 iskonto uygulanmasının haklı nedeni olmadığı iskonto oranının nasıl tespit edildiğinin açıklanamadığı gerekçesiyle, aracın hasarlı parçalarının orijinal yenilerine iskonto uygulanmadan, rapordaki yedek parça bedeli 99.182,62 TL ve işçilik gideri 13.000,00 TL ve %18 KDV'nin de eklenmesi suretiyle 133.436,49 TL tazminata hükmedilmiş, fazlaya ilişkin talep reddedilmiştir.
Hükme kısmen esas alınan bilirkişi raporu ile davacının dosyaya sunduğu eksper raporu arasında aracın zarar gören parçalarına ilişkin 13 adet yedek parça noktasında çelişki vardır. Ek rapor ile bilirkişiden bu konunda açıklık getirilmesi istenmiş ancak bilirkişinin kök rapordaki görüşü değişmemiştir. 13 adet yedek parçanın zarar görüp görmediği izah edilemediği gibi hangi parçaların değişeceği hangi parçaların değişmeden tamirinin mümkün olduğu da netleşmemiştir. Bununla birlikte gerçek zararın hesaplanması yönünden aracın markasına, modeline ve kilometresine göre kaza tarihindeki ikinci el değeri ile tamir masrafları karşılaştırılarak tamirinin ekonomik olup olmadığı, tamiri ekonomik değilse, perte ayrılmasının uygun olup olmayacağı değerlendilmeli, perte ayrılması halinde sovtaj değeri hesaplanmalıdır. Bilirkişi raporunda bu hususlarda da irdeleme yapılmamıştır. Bu hali ile bilirkişi raporu yetersiz olup hükme esas alınmaya elverişli değildir.
O halde yukarıda izah edilen maddi ve hukuki olgulara göre, dosya kapsamındaki fotoğraflar ve eksper raporu karşılaştırılarak, aracın hasar gören kısımları tek tek belirlenip gerekli yedek parçalar için ayrı ayrı fiyatlandırma yapılmak suretiyle kaza tarihindeki ikinci el değeri ile tamir masrafları karşılaştırılarak tamirinin ekonomik olup olmadığının tespiti, tamiri ekonomik değilse, perte ayrılmasının uygun olup olmayacağı, ayrıca perte ayrılması halinde sovtaj değeri de tespit edilip aracın kaza tarihindeki ikinci el piyasa rayiç değerinden sovtaj bedeli mahsup edilerek (sovtajın kimde kalacağı da netleştirilerek) gerçek zarar miktarının bulunması, şayet onarımı mümkün ise onarım bedelinin belirlenmesi için konusunda uzman 3 kişilik makine mühendislerinden oluşan bilirkişi heyetinden ayrıntılı, kaza ile illiyet bağı kuran, denetime açık rapor alınarak
ve davacının usuli kazanılmış hakları korunarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile hüküm tesisi doğru olmamış ve kararın bozulması gerekmiştir.
3. Davacı vekili 05.02.2021 tarihinde davalı ... şirketine başvurduğunu ve temerrüt tarihinin buna göre belirlenmesi gerektiğini iddia etmiş, dosyaya sunduğu sigorta şirketine başvuru dilekçesi içeriğinde de bu tarihin yazıldığı anlaşılmıştır. İtiraz Hakem Heyetince davacının sigorta şirketine başvuru dilekçesinin alt kısmına yazdığı 02.04.2021 tarihi esas alınmış ve 45 gün sorası olan 18.05.2021 tarihinden itibaren davalının temerrüde düştüğü kabul edilerek faize hükmedilmiştir. Ancak varılan sonuç eksik araştırmaya dayalıdır. Zira dosya kapsamında sigorta şirketinin hasar dosyası bulunmamaktadır.
Şu durumda; davalı ... şirketinden davacının başvurusuna ilişkin tüm belgelerin yer aldığı hasar dosyasının getirtilerek, temerrüt tarihinin belirlenmesi ve sonucuna göre hüküm tesisi için kararın bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
1. Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Yukarıda (2 ve 3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davacıya iadesine,
Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,22.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.