"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2024/474 D. İş, 2024/474 K.
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU İTİRAZ HAKEM HEYETİ
SAYISI: KIT/2024-975
DAVA TARİHİ : 29.01.2021
HÜKÜM/KARAR : Davacının İtirazının Kabulü ile Davanın Kısmen Kabulü
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ
SAYISI : K-2021/70982
Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda, Dairece İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyetince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 05.03.2019 tarihinde davalı ... nezdinde zorunlu trafik sigortası olan araç ile davacının sürücüsü olduğu aracın çarpışması neticesinde meydana gelen maddi hasarlı ve yaralanmalı trafik kazasında başvuru sahibinin yaralanarak malul kaldığını, uğranılan zararın tazmini amacıyla davalı ... şirketine başvuru yapıldığını, ancak davalı ... tarafından yasal süresi içerisinde taleplerinin karşılanmadığını ifade edilerek fazlaya ilişkin haklar saklı tutularak şimdilik 5.000,00 TL tutarındaki sürekli iş göremezlik tazminatının davalı ... şirketinin temerrüt tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesi talebinde bulunmuş, ıslah dilekçesiyle taleplerini 69.599,44 TL'ye yükseltmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; başvurunun geçersiz evrak ile yapıldığını, bu nedenle usulüne uygun yapılmış bir başvurunun söz konusu olmadığını, başvuranın kendi müracaatı ile almış olduğu maluliyet raporunun hükme esas alınamayacağını, geçersiz sağlık kurulu raporundaki maluliyet oranının kabul edilemeyeceğini, TRH 2010 Yaşam Tablosuna göre hesaplama yapılması gerektiğini, avans faizi talebinin haksız olduğunu, başvurunun tüm bu sebeplerle reddinin gerektiğini savunmuştur.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyeti yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile başvuranın başvurusunun aleyhine başvuru yapılan sigortalının kazada kusursuz olması sebebi ile esastan reddine karar vermiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili itiraz etmiştir.
B. İtiraz Sebepleri
Davacı vekili itiraz dilekçesinde; kaza tespit tutanağı ve Mersin Cumhuriyet Başsavcılığının 2019/49262 soruşturma sayılı dosyasına sunulan raporda davalı sigortalı şirketine sigortalı araç sürücüsüne de kusur atfedildiğini, raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi gerektiğini belirterek itiraz etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin 15.08.2021 tarih ve 2021/İHK-26019 sayılı kararı ile üç kişiden oluşan heyete dosyanın tevdi edilerek kusur oranları arasındaki çelişkinin giderilmesine karar verilmiş, dosyaya kazandırılan kusur bilirkişi heyeti raporuyla davalıya sigortalı motosiklet sürücüsünün meydana gelen kazanın oluşumunda % 25 (yüzde yirmi beş) oranında kusurlu olduğu kanaati bildirilmiş ve bu çerçevede davacı vekili itirazının kabulüne ve 10.06.2021 – K-2021/70982 sayılı kararın yeniden oluşturulmasına; başvuru sahibinin talebinin kabulü ile 17.410,70 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 04.09.2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine, 52.118,74 TL talebin reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
İtiraz Hakem Heyeti kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
Daire; davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile; "davacı için, TRH 2010 Yaşam Tablosuna göre muhtemel bakiye ömür süresinin belirlenmesi, %1,8 teknik faiz uygulanmadan ve işleyecek devre bakımından da "progresif rant" formülü kullanılarak tazminatın hesaplanmasının gerektiği dikkate alınmak suretiyle, daha önce rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınıp, oluşacak sonuca göre (sürekli işgücü kaybı tazminat miktarı için davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hak dikkate alınarak) karar verilmesi gerektiği" gerekçesi ile kararın bozulmasına karar vermiştir.
B. İtiraz Hakem Heyetince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla davacının tazminat hesaplama yöntemine ilişkin itirazının kabulüne ve tazminat hesaplamasının TRH 2010 Yaşam Tablosu ve prograsif rant yöntemine göre (Yargıtay kararında belirtildiği üzere davalı lehine usuli kazanılmış haklar dikkate alınarak) yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılarak bilirkişiden ek rapor alınarak; kök rapor tarihi (06.08.2021) itibarıyla, TRH 2010 Yaşam Tablosu esas alınarak progresif rant yöntemiyle % 25 kusur ve % 26 maluliyet oranına göre davalı Ouick Sigorta tarafından davacı mağdur ... için ödenebilir sürekli iş göremezlik tazminat tutarının 73.190,33 TL olduğu kanaati bildirilmiş, davacı tarafça davalı lehine oluşmuş herhangi usuli bir hak bulunmadığı güncel asgari ücretin esas alınarak tazminat hesaplanması gerektiği belirtilmiş, ancak Yargıtay'ın bozma kararında davalı lehine oluşmuş usuli kazanılmış haklara riayet edilmek suretiyle tazminat hesaplaması yapılması açıkça belirtildiğinden bu yöndeki davacı talebi kabul edilmeyerek, bilirkişi raporunun hükme esas alınmasına karar verilerek temyize konu olan İtiraz Hakem Heyeti kararında “... Dosyada yer alan tüm tıbbi belgelerin ve adli tıp raporlarının incelenmesinden davacı başvuranın başvuru aşamasında dosyaya sunulan maluliyet raporundaki anksiyeteye ilişkin arazının sürekli olduğu hususunun ispat edilemediği, buna karşın ortopedi arazının sürekli olduğunun belirlendiği sonucuna varılarak tazminat hesaplamasının %8 maluliyet oranı üzerinden yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır....” gerekçesiyle %8 maluliyet oranının esas alındığı, bu durumda ödenebilecek tazminat tutarının 22.520,10 TL olduğu sonucuna varılarak Uyuşmazlık Hakem Kararına ilişkin davacı vekili itirazının kabulüne ve Yargıtay'ın bozma kararına uyularak yapılan yargılama sonucunda İtiraz Hakem Heyetinin kararı kaldırılarak aşağıdaki şekilde yeniden karar oluşturulmasına; "Başvuru sahibinin talebinin kabulü ile 22.520,10 TL sürekli iş göremezlik tazminatın 04.09.2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı şirketten alınarak davacıya verilmesine, 47.078,90 TL talebin reddine," karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Daire tarafından davalı lehine usuli kazanılmış haklar gözetilerek karar verilmişse de 2021.i.21830 sayılı itiraz dosyası İtiraz Hakem Heyeti kararının davalı ... tarafından temyiz edilmediğini, bu sebeple davalı şirket için usuli kazanılmış hak doğmadığını, güncel asgari ücrete göre yeniden tazminat hesaplaması yapılması gerektiğini, bu itibarla davalı lehine usuli kazanılmış hak bulunmadığı dikkate alınarak ve bozma nedeninin tazminat hesabı için yeniden rapor alınmasını gerektirmesi sebebi ile bilirkişiden ek rapor alınarak TRH 2010 Yaşam Tablosu ve progresif rant formülü kullanılarak işlemiş/işleyecek devreler güncel olarak tekrar belirlenerek ve güncel asgari ücretin dikkate alınması suretiyle yeniden tazminat hesabı yapılması gerekmekte iken kaza tarihi olan 05.03.2019 ile Uyuşmazlık Hakem Heyeti kök rapor tarihi olan 06.08.2021 tarihindeki asgari ücret dikkate alınarak hesaplama yapıldığını, hakemin bilirkişi yerine geçerek müvekkilinin maluliyet oranı %26 olmasına rağmen %8 kabul edilmesine yönelik tespitin de hukuka aykırı olduğunu, T.C. Malatya İnönü Üniversitesi Turgut Özal Hastanesinin rapor düzenlemeye açıkça yetkili kılındığını belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı ... tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacı sürücünün uğradığı sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik tazminatı ile bakıcı gideri talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90 ve 91 inci maddeleri, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 17 nci maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen diğer nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
2. Bir davada mahkemenin veya tarafların yapmış oldukları bir usul işlemi nedeniyle taraflardan biri lehine, dolayısıyla diğeri aleyhine doğan ve gözetilmesi zorunlu olan hakka usulü kazanılmış hak denilir. Bu nedenle kararın, Yargıtay ilgili hukuk dairesi tarafından bozulmasından ve yerel mahkemece bozmaya uyulmasından sonra mahkemece, hükmün Yargıtay bozma kararı dışında kalarak kesinleşmiş olan kısımları hakkında yeni bir karar verilemez.
Dosyanın incelenmesinden, Uyuşmazlık Hakem Heyetince başvurunun esastan reddine karar verildiği, karara karşı yalnızca davacı vekilince itiraz edildiği, İtiraz Hakem Heyetinin ilk kararı ile dosyaya kazandırılan kusur bilirkişi heyeti raporuyla davalıya sigortalı motosiklet sürücüsünün meydana gelen kazanın oluşumunda % 25 (yüzde yirmi beş) oranında kusurlu olduğu kanaatinin bildirilmiş olması nedeniyle davacı vekili itirazının kabulüne, ancak maluliyet oranının %8 olarak dikkate alınması gerektiği gerekçesiyle başvuru sahibinin talebinin kabulü ile 17.410,70 TL sürekli iş göremezlik tazminatının 04.09.2020 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verildiği, İtiraz Hakem Heyeti kararına karşı davacı vekilince temyiz isteminde bulunulması üzerine Dairemizce; davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddi ile; "davacı için, TRH 2010 Yaşam Tablosuna göre muhtemel bakiye ömür süresinin belirlenmesi, %1,8 teknik faiz uygulanmadan ve işleyecek devre bakımından da "progresif rant" formülü kullanılarak tazminatın hesaplanmasının gerektiği dikkate alınmak suretiyle, daha önce rapor düzenleyen bilirkişiden ek rapor alınıp, oluşacak sonuca göre (sürekli işgücü kaybı tazminat miktarı için davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hak dikkate alınarak) karar verilmesi gerektiği" gerekçesi ile kararın bozulmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
İtiraz Hakem Heyeti bozma ilamına uyarak verdiği son kararıyla davacının tazminat hesaplama yöntemine ilişkin itirazın kabulüne ve tazminat hesaplamasının TRH Yaşam Tablosu ve prograsif rant yöntemine göre yeniden yapılması gerektiği sonucuna varılarak bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmiş, alınan ek raporla; kök rapor tarihi (06.08.2021) itibarıyla, TRH 2010 Yaşam Tablosu esas alınarak progresif rant yöntemiyle % 25 kusur ve % 26 maluliyet oranına göre davalı tarafından davacı için ödenebilir sürekli iş göremezlik tazminat tutarının 73.190,33 TL olduğu bildirilmiş, davacı tarafça davalı lehine oluşmuş herhangi usuli bir hak bulunmadığı güncel asgari ücretin esas alınarak tazminat hesaplarıması gerektiği belirtilmiş ise de Yargıtay'ın bozma kararında davalı lehine oluşmuş usuli kazanılmış haklara riayet edilmek suretiyle tazminat hesaplaması yapılması açıkça belirtildiğinden bilirkişi raporunun hükme esas alınmasına karar verilerek, ancak %8 maluliyet orana göre ödenebilecek tazminat tutarının 22.520,10 TL olduğu sonucuna varılarak başvuru sahibinin talebinin kabulü ile 22.520,10 TL sürekli iş göremezlik tazminatının tahsiline karar verildiği anlaşılmıştır.
Dairemizce bozma ilamında varsa davalı lehine oluşan usulü kazanılmış haklardan bahsedilmişse de; daha önce karara karşı itiraz ve temyiz isteminde bulunmadığı anlaşılan davalı lehine usulü kazanılmış hak doğmadığı anlaşılmıştır. Dairemiz bozma ilamında TRH 2010 Yaşam Tablosuna göre muhtemel bakiye ömür süresinin belirlenmesi, %1,8 teknik faiz uygulanmadan ve işleyecek devre bakımından da "progresif rant" formülü kullanılarak tazminatın hesaplanmasının gerektiği belirtilmekle önceki verilerle hesap yapılması hususu dosya kapsamında kesinleşen kusur durumu ve %8 maluliyet oranının dikkate alınmasına dair olup, davacının verilen tüm kararları temyiz ettiği gözetildiğinde, ödenecek tazminat miktarı belirlenmesi için esas hesap raporunu düzenleyen bilirkişiden güncel verilere göre ek rapor alınıp sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı biçimde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
1. Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2. Değerlendirme bölümünün (2) numaralı bendinde açıklanan sebeplerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine,
Dosyanın, mahkemeye gönderilmesine,25.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.