"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2021/173 E.- 2021/173 K.
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU İTİRAZ HAKEM HEYETİ
SAYISI : 2021/İHK-5729
DAVA TARİHİ : 22.10.2020
HÜKÜM/KARAR : Davanın Kısmen Kabulü
SİGORTA TAHKİM KOMİSYONU UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ
SAYISI : K-2021/1010
Taraflar arasındaki sigorta tahkim yargılaması sonunda Uyuşmazlık Hakem Heyetince davanın usulden reddine karar verilmiştir.
Karara davacı vekili tarafından itiraz edilmesi üzerine, İtiraz Hakem Heyetince davacının itirazlarının kabulüne, esas hakkında yeniden hüküm tesisi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İtiraz Hakem Heyeti kararı davacı vekili ile davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının yolcu olduğu ve olay tarihinde zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesi bulunmayan sigortasız aracın 14.08.2019 tarihinde karıştığı tek taraflı trafik kazası sonucu davacının yaralandığını belirterek fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydı ile 18.000,00 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 1.000,00 TL geçici bakıcı gideri tazminatı ve 1.000,00 TL tedavi gideri olmak üzere toplam 20.000,00 TL tazminatın başvuru tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş; ıslahla talebini 51.459,82 TL sürekli iş göremezlik tazminatı ile 1.010,45 TL geçici bakıcı gideri tazminatı olarak artırmıştır.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; başvurunun usule uygun olmadığını, usule uygun maluliyet raporu sunulmadığından başvurunun usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafından sunulan maluliyet raporunun usul ve yasaya uygun düzenlenmediğini, kazaya karışan aracın olay tarihinde geçerli bir sigorta poliçesinin olup olmadığının araştırılması gerektiğini, kusur oranlarının ATK aracılığıyla tespiti gerektiğini, hesaplamada TRH-2010 Yaşam Tablosu ve %1.8 teknik faizin uygulanması gerektiğini, emniyet kemeri ve güvenlik önlemleri yönünden müterafik kusur indirimi yapılması gerektiğini, geçici iş göremezlik tazminatı, tedavi gideri ile geçici bakıcı gideri tazminatından davalının sorumlu olmadığını, hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, rücuya esas bir ödeme olup olmadığının belirlenmesi gerektiğini, kabul anlamına gelmemek üzere faizin ancak dava tarihinden itibaren ve yasal faiz olarak hükmedilebileceğini ve hükmedilecek vekalet ücretinin 1/5 oranında olması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı tarafından sunulan 04.09.2020 tarihli maluliyet raporunun usul ve yasaya uygun olmadığı, davacının yaralanma bölgeleri dikkate alındığında heyet oluşumunun yeterli olmadığı, bu nedenle sunulan raporun hükme esas alınamayacağı, usule uygun maluliyet raporu ile başvurmanın dava şartı olduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İTİRAZ
A. İtiraz Yoluna Başvuranlar
Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili itiraz başvurusunda bulunmuştur.
B. İtiraz Sebepleri
Davacı vekili itiraz dilekçesinde; raporun usule uygun olduğunu, hükme esas alınması gerektiğini belirterek karara itiraz etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı tarafından sunulan 04.09.2020 tarihli maluliyet raporunun usul ve yasaya uygun olduğu, hükme esas alınması gerektiği, davacıda %6 oranında sürekli maluliyet bulunduğu, hesaplamada TRH-2010 Yaşam Tablosu ve %1.8 teknik faiz yönteminin esas alınması gerektiği, sigortasız araç sürücüsünün %100 oranında kusurlu olduğu, akrabalık ilişkisi nedeniyle hatır taşımasının olmadığı, ancak davacının aracın kasasında seyahat etmesi ve istiap haddinin 10 kişi ile aşılmış olması nedeniyle %20 oranında müterafik kusur indirimi yapılması gerektiği gerekçesiyle, esas hakkında yeniden hüküm tesisi ile, davanın kısmen kabulüne, 41.167,85 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 808,36 TL geçici bakıcı gideri tazminatı ve 800,00 TL tedavi gideri olmak üzere toplam 42.776,21 TL tazminatın yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; hesaplama yönteminin hatalı olduğunu, TRH-2010 Yaşam Tablosu ve %1.8 teknik faizin değil PMF-1931 Yaşam Tablosu ve progresif rant yönteminin esas alınması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; başvurunun usule uygun olmadığını, usule uygun maluliyet raporu sunulmadığından başvurunun usulden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafından sunulan maluliyet raporunun usul ve yasaya uygun düzenlenmediğini, tedavi gideri ile geçici bakıcı gideri tazminatından davalının sorumlu olmadığını, hatır taşıması indirimi yapılması gerektiğini, kabul anlamına gelmemek üzere faizin ancak dava tarihinden itibaren hükmedilebileceğini ve hükmedilecek vekalet ücretinin 1/5 oranında olması gerektiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının yolcu olduğu ve Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) poliçesi bulunmayan sigortasız aracın 14.08.2019 tarihinde karıştığı tek taraflı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacının uğradığı sürekli iş göremezlik tazminatı, geçici bakıcı gideri tazminatı ve tedavi gideri talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri,6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 49, 51 ve 54 üncü maddeleri, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 85, 89, 90 ve 91 inci maddeleri, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 17 nci maddesi, Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları.
3.Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına, davacının seyahat etmemesi gereken araç kasasında seyahat etmesi ve istiap haddinin aşımı nedeniyle müterafik kusur indirimi yapılmasının yerinde olmasına, davacı tarafından sunulan 04.09.2020 tarihli maluliyet raporunun usul ve yasaya uygun olmasına, sigortasız araç sürücüsü ile davacı arasındaki akrabalık ilişkisi gözetildiğinde olayda hatır taşıması bulunmadığı tespitinin isabetli olmasına, geçici iş göremezlik tazminatı ile tedavi giderinin yerinde olmasına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekili ile davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Trafik kazası sonucu bedensel zarara uğrayan ve buna dayalı olarak iş gücü kaybı tazminatı isteminde bulunan hak sahiplerinin bakiye ömürlerinin belirlenmesi gerekmektedir. Gerçek zarar hesabı, özü itibariyle varsayımlara dayalı bir tespit olduğundan gerçeğe en yakın verilerin kullanılması esastır. Bu nedenle yapılan bilimsel çalışmalar sonucu “TRH-2010” adı verilen “Ulusal Mortalite Tablosu” hazırlanmış olup bu tablonun ülkemize özgü ve güncel verileri içermesi ve yargı mercileri arasında tazminat hesabında birliğin sağlanması açısından Dairemizce de tazminata esas bakiye ömür sürelerinin belirlenmesinde TRH-2010 Yaşam Tablosu’nun kullanılmasının uygun olacağına karar verilmiştir.
Öte yandan Anayasa Mahkemesinin 17.07.2020 tarihli ve 2019/40 Esas, 2020/40 Karar sayılı kararıyla 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 90 ıncı maddesindeki Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (ZMMS) Genel Şartlar’a yapılan atıf hükmü iptal edilmiştir. Söz konusu iptal kararı sonrası, ZMSS Genel Şartlar ve ekindeki cetvellerle getirilen ve iş gücü kaybı tazminatının hesaplanmasında uygulama alanı bulan %1,8 teknik faiz ile devre başı ödemeli belirli süreli rant formülünün uygulanması artık mümkün değildir. Tazminatın, %1,8 teknik faiz uygulanmadan, Yargıtayın yerleşik uygulamaları ile kabul edilen progresif rant formülü kullanılarak hesaplanması gerekir.
Somut olayda; davacının hak kazanabileceği iş gücü kaybı tazminatının hesaplanması için İtiraz Hakem Heyeti tarafından TRH-2010 Yaşam Tablosu ve %1.8 teknik faiz yönteminin esas alındığı, bu yönteme göre alınan bilirkişi hesap raporunun taraflara tebliğ edildiği, davacı tarafın rapora PMF-1931 Yaşam Tablosu'na göre hesap yapılması gerektiği konusunda itiraz ettiği, ancak davacının itirazının reddedilerek İtiraz Hakem Heyeti tarafından TRH-2010 Yaşam Tablosu’na göre ve % 1,8 teknik faiz uygulanarak yapılan hesaba göre karar verildiği anlaşılmaktadır.
Dairemizin yerleşik uygulamaları gereği, hesaplamada TRH-2010 Yaşam Tablosu’nun kullanılması yerinde olmakla birlikte %1,8 teknik faiz ve işleyecek devre bakımından “devre başı ödemeli belirli süreli rant” yöntemi kullanılması doğru olmamıştır. Davacı tarafın rapora itiraz ve ıslah dilekçesinde PMF 1931 Yaşam Tablosuna göre hesaplama yapılmasını talep ettiği anlaşılmakla, davacı için, PMF 1931 Yaşam Tablosu'na göre muhtemel bakiye ömür süresinin belirlenmesi, % 1,8 teknik faiz uygulanmadan ve işleyecek devre bakımından "progresif rant" formülü kullanılarak tazminat hesaplamasının yapılması gerektiği dikkate alınmak suretiyle, bilirkişiden ek rapor alınıp oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle, yazılı biçimde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
3.Davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Sigorta tahkim yargılamasında hükmedilecek vekalet ücreti ile ilgili olarak; 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu'nun 30/17 nci maddesinde "Talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine hükmolunacak vekalet ücreti, Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde belirlenen vekalet ücretinin beşte biridir." hükmü yer almaktadır.
Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 üncü fıkrasında (19.01.2016 tarihli ve 29598 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 6 ncı maddesi ile eklenen) "Tarafların avukat ile temsil edildiği hallerde, taraflar aleyhine hükmedilecek vekâlet ücreti, her iki taraf için de Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesinde yer alan asliye mahkemelerinde görülen işler için hesaplanan vekâlet ücretinin beşte biridir." düzenlemesi mevcuttur.
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin (AAÜT) 17/2 nci maddesi ise "Sigorta Tahkim Komisyonları, vekalet ücretine hükmederken, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen ücretin altında kalmamak kaydıyla bu Tarifenin üçüncü kısmına göre avukatlık ücretine hükmeder. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine bu Tarifeye göre hesaplanan ücretin beşte birine hükmedilir. Konusu para ile ölçülemeyen işlerde, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde asliye mahkemeleri için öngörülen maktu ücrete hükmedilir. Ancak talebi kısmen ya da tamamen reddedilenler aleyhine öngörülen maktu ücretin beşte birine hükmedilir. Sigorta Tahkim Komisyonlarınca hükmedilen vekalet ücreti, kabul veya reddedilen miktarı geçemez." şeklinde düzenlenmiştir.
Bu durumda İtiraz Hakem Heyetince davacı lehine hükmedilecek vekalet ücretine ilişkin olarak Sigortacılıkta Tahkime İlişkin Yönetmelik'in 16/13 üncü maddesinin uygulanması gerektiği gözönüne alınarak AAÜT'nin 13 ve 17 nci maddeleri gereğince, maktu vekalet ücretinin altında kalmamak kaydıyla, hesaplanan vekalet ücretinin 1/5'i oranında vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken, fazla vekalet ücretine karar verilmesi bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
1.Değerlendirme bölümünün (1) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davacı vekili ile davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,
2.Değerlendirme bölümünün (2) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının davacı yararına, (3) numaralı bendinde açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının davalı yararına BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı ve davalıya iadesine,
Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,
20.02.2024 tarihinde üye ...'nin karşı oyu ve oy çokluğuyla karar verildi.
(Karşı Oy)
KARŞI OY