Logo

4. Hukuk Dairesi2024/7547 E. 2024/11915 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Trafik kazası sonucu oluşan zararlar için açılan tazminat davasında, davacının alacağının bir kısmını temlik etmesinin davada aktif husumet ehliyetine etkisinin değerlendirilmesi.

Gerekçe ve Sonuç: Davacının, sigorta alacağını temlik yasağı getiren düzenlemeden önce alacağının bir kısmını temlik etmiş olması ve önceki mahkeme kararında temlikin geçerliliğine ilişkin bir inceleme yapılmamış olması gözetilerek, aktif husumet ehliyeti yönünden değerlendirme yapılmak üzere İtiraz Hakem Heyeti kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2022/385 D.İş, 2022/383 K.

İtiraz Hakem Heyeti kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı ... tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı 12.09.2019 tarihli trafik kazasında davacının yaralandığını ve %14 oranında maluliyet oluştuğunu belirterek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere sürekli iş göremezlik için 5.000,00 TL, geçici iş göremezlik için 100,00 TL olmak üzere toplam 5.100,00 TL'nin kaza tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tazminini talep etmiş, yargılama sırasında toplam talebini 47,767,08 TL'ye yükseltmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir.

III.UYUŞMAZLIK HAKEM HEYETİ KARARI

Uyuşmazlık Hakem Heyetinin tarihi ve sayısı yukarıda yazılı kararıyla; dosya kapsamı ve alınan bilirkişi raporlarına dayanılarak, davanın kabulü ile başvuru sahibine 45.623,22 TL sürekli iş göremezlik tazminatı, 2.143,86 TL geçici iş göremezlik tazminatı olmak üzere toplam 47.767,08 TL'nin 09.09.2021 tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte tahsili ile davacıya ödenmesine ve 7.010,00 TL vekalet ücretinin davacıya verilmesine karar verilmiştir.

IV.İTİRAZ

Uyuşmazlık Hakem Heyetinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekilince itiraz edilmesi üzerine; İtiraz Hakem Heyetinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; itirazın kısmen kabulü ile vekalet ücreti düzeltilerek davacı yararına maktu vekalet ücreti verilmesine, diğer hususların aynen icrasına karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

Davalı vekili temyiz dilekçesinde; hesaplamada %1,8 teknik faiz uygulanması gerektiğini, maluliyet oranının yüksek belirlendiğini, geçici iş göremezlik tazminatı talebinin ZMSS teminatı kapsamında olmadığını, temlikname dikkate alınmaksızın hüküm kurulmasının hatalı olduğunu, başvuru sahibi lehine hükmedilen vekalet ücretinin hatalı olduğunu ileri sürerek; kararın bozulmasını talep etmiştir.

B. Gerekçe

Uyuşmazlık; davalı ... tarafından Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (ZMSS) Poliçesi ile teminat altına alınan aracın karıştığı trafik kazası sonucu yaralanıp malul kalan davacının uğradığı zarar nedeniyle sürekli iş göremezlik ve geçici iş göremezlik tazminatı talebine ilişkindir.

1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Hukuki bir işlem (tasarrufi işlem) olan alacağın temliki sonrasında alacak üçüncü kişiye intikal etmektedir. Bu andan itibaren üçüncü kişi, borçlu karşısında alacaklı sıfatını kazanmaktadır. Niteliği itibariyle alacağın temliki, alacaklının tasarruf işlemidir. Temlik, alacağın tamamı için yapılabileceği gibi bir kısmı için de yapılabilir. Tam temlikte alacağın aslı ve fer’ileri temlik alana geçmekte olup alacaklı borç ilişkisinde taraf olmaktan çıkar. Temlik alan, temliki ve alacağın varlığını ispat ederek borçludan talepte bulunur. Temlik ile birlikte temlik alan, alacağın aslı ve fer’ileriyle birlikte, alacağa bağlı rüçhan haklarını da iktisap eder. Dolayısıyla temlik konusu alacak itibariyle dava ve takip hakkı da temlik alana geçer. Alacağın temlikinde esasen borç değişmez, sadece onu talep edecek taraf değişmiş olur.

Dosya kapsamından, 30.09.2019 tarihli alacağın temliki sözleşmesiyle dava konusu alacağın %20'sinin davacı tarafından dava dışı kişiye devredildiği anlaşılmaktadır. Her ne kadar Çorum Asliye 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2019/289 Esas ve 2020/233 Karar sayılı ilamı ile temlik alacaklısının temlik borçlusu ...'a karşı açmış olduğu davanın reddine karar verilmiş ve karar istinaf kanun yoluna başvurulmaksızın kesinleşmişse de söz konusu kararın gerekçesinde "... davacı her ne kadar dava dilekçesinde temlik sözleşmesinden söz etmiş ise de iddia olunan sözleşme dava dilekçesi ekinde yahut aşamalarda ve hatta delillerin ibrazı için mahkememizce verilen süre içerisinde dosyamıza ibraz edilmemiştir. Böylelikle davacının temlik sözleşmesinin varlığına ilişkin iddiaları sübut bulmamıştır. Öte yandan mahkememizce Halk Sigorta AŞ.'ye ve Allianz Sigorta AŞ'ye yazılan müzekkerelere davalıya herhangi bir ödeme yapılmadığı yönünde cevap verildiği anlaşılmıştır. Dolayısıyla temlike konu alacak davalının tasarruf alanına girmemiştir. Kaldı ki alacağın temlik edildiği varsayılsa dahi temlik sözleşmesine istinaden alacağı borçludan talep etme yetkisi temlik alacaklısına geçeceğinden işbu davada davalı yönünden pasif husumet yokluğu da gündeme gelecektir ... " şeklinde değerlendirme yapıldığı görülmüştür. Bu durumda aslında alacağın temlikinin geçerliliğine dair bir inceleme ve hüküm mevcut olmadığı gibi, temyiz aşamasında geri çevirme yapıldığında 30.09.2019 tarihli " Alacağın Temliki Başlıklı" temlik sözleşmesi sureti de dosyaya eklenmiştir.

Bu durumda, alacağın temliki ile kısmi temlikte temlik edilen miktarın alacaklısının yerine yeni bir alacaklının geçeceği kuşkusuz olup, sigorta alacağını temlik yasağını getiren yasal düzenlemenin yapıldığı tarihten önce (06.07.2020 tarihinde) yapılmış olması da gözetilerek, yukarıdaki açıklamalar ışığında, alacağın (kısmi) temliki Çorum 5. Asliye Hukuk Mahkemesi kararında söz konu temlikin geçerliliğine dair bir inceleme yapılmadığı da gözönünde tutularak, temlik konusu ile davacının alacağının %20'lik kısmı için aktif husumet ehliyeti konusunda bir değerlendirme yapılıp sonucuna göre karar verilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.

VI. KARAR

1. Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE,

2. Yukarıda (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan İtiraz Hakem Heyeti kararının BOZULMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davalıya iadesine,

Dosyanın mahkemeye gönderilmesine,02.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.