"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan zemini Hazine’ye ait taşınmaz üzerinde bulunan muhdesat kamulaştırma bedelinin tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne ilişkin ilk derece mahkemesinin kararına karşı taraf vekillerinin istinaf başvurusu üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince istinaf isteminin kabulü ile HMK'nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmak suretiyle esas hakkında yeniden karar verilmesine dair yukarıda gün ve sayıları yazılı kararının Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekillerince verilen dilekçeler ile istenilmiş olmakla dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan zemini Hazine’ye ait taşınmaz üzerinde bulunan muhdesat kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin verilen karara karşı, vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince kısmen kabulü ile HMK'nun 353/1-b-3 maddesi uyarınca ilk derece mahkemesinin kararı kaldırılmak suretiyle yeniden hüküm kurulmuş; karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/458 Esas sayılı dosyasında davalı ve dava dışı kişilere karşı kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davası açıldığı, davalı ... tarafından bilirkişi raporlarına itiraz edilmesi nedeniyle bu davalı yönünden dosyanın tefriki ile aynı mahkemenin 2015/206 Esasına kaydedilmiş olup, dava konusu Muratpaşa İlçesi, Güzelbağ Mahallesi, 27941 ada 17 parsel (eski 528 parsel) sayılı taşınmaz üzerindeki yapılara resmi birim fiyatları esas alınıp yıpranma payı düşülerek değer biçilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gibi, ağaçlara yaş, cins ve verim durumlarına göre maktuen değer belirlenmesinde de yöntem itibariyle bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1-Davalı ...’e ait olduğu belirtilen seraların 11-15 yaş aralığı itibariyle yıpranma oranının %15 alınması gerekirken, bu oranı daha yüksek alarak düşük bedel tespit eden bilirkişi kurulu raporuna göre hüküm kurulması,
2- Hükmün gerekçesinde; dava konusu taşınmazda bulunan ağaç bedeli olarak 16.09.2019 tarihli bilirkişi ek raporunda tespit edilen 13.274,00-TL’nin hesaplamaya dahil edildiği belirtildiği halde, bu bedel tespit edilen kamulaştırma bedeline eklenmeksizin hüküm kurulması ,
3- Tefrik öncesi asıl dosya olan ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2011/458 Esas sayılı dosyasında 27.02.2012-18.05.2015 tarihleri arasında işleyen yasal faiziyle birlikte depo edilen 1.837.914,34-TL bedelden davalı ...’e ödeme yapılıp yapılmadığı , ödeme yapılmamış ise davalı payına düşen kısmın davacı idareye iade edilip edilmediği tespit edilmeden mükerrer ödemeye sebebiyet verecek şekilde eksik inceleme ile hüküm kurulması,
4- Kabule göre de;
Davacı idarece eldeki dosyada davalı ... adına 152.723,58-TL ve 67.268,45-TL olmak üzere toplam 219.992,03-TL depo edildiğinden fazla depo edilen 116.276,57-TLnin iadesine karar verilmesi gerekirken, iade edilecek bedelin 27.684,37-TL olarak gösterilmesi,
5- Doğru olmadığı gibi;
Anayasa Mahkemesi’nin 27/11/2020 gün 31317 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 16/07/2020 tarih 2018/104 Esas, 2020/39 Karar sayılı kararı ile 7139 sayılı Kanunla Değişik Kamulaştırma Kanunu’nun 10/8. fıkrasının dördüncü cümlesinin; “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hâkim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmek üzere” bölümü ile yedinci cümlesinde yer alan “idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedelden fazla olması halinde fazla olan tutarın bloke edildiğine” ibaresinin Anayasa’ya aykırı olduğu ve iptal edildiği nazara alınarak hüküm kurulması gerektiğinden,
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenle HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'ne GÖNDERİLMESİNE, taraflardan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine ve temyize başvurma harcının Hazineye irad kaydedilmesine, 22/12/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.