"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : Uşak 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi taraf vekillerince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, taraf vekillerinin istinaf başvurusunun İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesince davacılar vekili yönünden reddine, davalı idare vekili yönünden ise kısmen kabulü ile HMK’nın 353/1-b-2 maddesi uyarınca düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Dosyada bulunan delil ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre, arsa niteliğindeki Uşak İli, Merkez İlçesi, Kuyucak Köyü 186 ada 2 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 11/1-g maddesi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde ve ecrimisile hükmedilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1)Dosyadaki bilgi ve belgelerin incelenmesinde; ilgili Belediye Başkanlığından gelen 17.07.2019 havale tarihli yazıya göre dava konusu taşınmazın kadastro parseli olduğu, dava konusu taşınmaza en yakın imar uygulama bölgelerinden % 35, % 30 ve % 39 düzenleme ortaklık payı kesintilerinin yapıldığı belirtilmiş olup hükme esas alınan bilirkişi raporunda % 39 oranında düzenleme ortaklık payı indirilmek suretiyle m² birim değerinin tespit edildiği, istinaf incelemesinde ise dava konusu taşınmazı içine alan bir düzenleme sahası olmadığı gerekçesiyle % 40 oranında düzenleme ortaklık payı indirimi yapılmak suretiyle değer tespiti yapıldığı anlaşılmıştır.
Bu kapsamda, dava konusu taşınmazın ve içinde bulunduğu bölgenin ileride imar uygulamasına tabi tutulması halinde kesilmesi gereken düzenleme ortaklık payı oranının ve dava konusu taşınmazın çevresinde düzenleme görmüş parseller var ise bunlardan kesilen düzenleme ortaklık payı oranları ile bunlara ilişkin bilgi ve belgeler Belediye İmar Müdürlüğünden yeniden sorularak alınacak cevaba göre bedel tespit edilmesi gerekirken, eksik inceleme ile hüküm kurulduğundan bilirkişi raporu inandırıcı bulunmamıştır.
Bu durumda; taraflara, dava konusu taşınmaza yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü satışları bildirmeleri için imkân tanınması, lüzumu halinde resen emsal celbi yoluna gidilmesi ve bu emsallere göre değer biçilmesi için yeniden oluşturulacak bilirkişi kuruluyla keşif yapılarak taşınmaz ve emsal kabul edilen taşınmazların Arsa Metrekare Rayiç Bedeli Takdir Komisyonunca belirlenen emlak vergisine esas m² değerleri getirtilip, dava konusu taşınmazın değerlendirme tarihi itibarıyla; hükme esas alınan bilirkişi raporunda somut emsal kabul edilen taşınmazın ise bilirkişilerce değerlendirmeye esas alınan satış tarihi itibarıyla fiili imar uygulaması sonucu oluşan imar parselleri mi, yoksa imar planına dahil olmakla birlikte olduğu gibi bırakılan kadastro parselleri mi olduklarının ilgili Belediye İmar Müdürlüğü ile Tapu Sicil Müdürlüğünden sorulup taşınmazın emsal taşınmazlara üstünlük oranları da tartışılarak, sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi,
2)Ecrimisile yönelik talep bakımından; arsa niteliğindeki taşınmazların getirebileceği ecrimisil miktarı hesaplanırken, dava konusu taşınmazın işgalden önce ne şekilde kullanıldığı, ayrıca civar taşınmazların ecrimisil istenilen dönemdeki kullanma biçimleri araştırılarak, bu kullanma şekillerine uygun kira sözleşmelerinin taraflardan ibrazı istenmeli, ayrıca bilirkişilerin resen bulacakları emsaller de dikkate alınmak suretiyle, taşınmazın ilk dönem getirebileceği ecrimisil miktarı bulunduktan sonra, takip eden dönemler için, ÜFE'deki artış oranları dikkate alınmak suretiyle ecrimisil bedelinin hesaplanması gerekirken, bu yönteme uygun olmayan şekilde ecrimisil hesabı yapan rapor esas alınarak hüküm kurulması,
Doğru görülmemiştir.
Taraf vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 2020/504 Esas, 2022/212 Karar sayılı ilâmının açıklanan nedenlerle HMK'nın 371. maddesi gereğince BOZULMASINA, davacılardan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 19.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.