"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Birleştirilen Seferihisar Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/256 Esas Sayılı Dosyası
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün duruşmalı olarak Yargıtayca incelenmesi davalı idarelerden ... vekilince istenilmiş, duruşma için belirlenen 20.12.2022 günü temyiz eden davalı ... vekili ile aleyhine temyiz olunan davacı vekili ve davalı Hazine vekilinin yüzlerine karşı duruşmaya başlanarak gelen vekillerin sözlü açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -
Dava ve birleştirilen dava kamulaştırmasız el atılan taşınmazlar bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda asıl davanın kısmen kabulüne, birleştirilen davanın açılmamış sayılmasına dair verilen karar davalı ... vekilince temyiz edilmiştir.
Dosya içindeki bilgi ve belgelerden; dava konusu İzmir İli, Seferihisar İlçesi, Çolakibrahimbey Mahallesinde bulunan taşınmazların kadastro tespit çalışmaları öncesinde 4.595,00 m²lik kısmının 08.09.1977, 7.582,00 m²lik kısmının da 06.10.1977 tarihlerinde İzmir Vilayet İdare Kurulunun kararı ile Motorlu Jandarma Taburu tarafından atış alanı olarak (toplam 12.177,00 m²) kullanılmak üzere kamulaştırılmasına karar verildiği, kamulaştırma tarihindeki malikler tarafından dava konusu taşınmazların tamamının atış alanı olarak kullanılmasına rağmen idare tarafından yalnızca 12.177,00 m²lik kısım için kıymet takdiri yapıldığından bahisle kalan 91.573,00 m²lik kısım için Seferihisar Asliye Hukuk Mahkemesinin 1978/25 Esas, 1992/82 Karar sayılı dosyasında bedel artırım talepli açılan davada; davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmış olup kamulaştırmaya konu 12.177,00 m² kısım dışında kalan bölüm için davalı idarece alınan bir kamulaştırma kararı olmadığı gibi bu kısımlara ilişkin herhangi bir kamulaştırma noter tebligatı da yapılmadığı anlaşıldığından, önceki malikler tarafından açılan bu bedel artırım davası kamulaştırmasız el atmaya dayanan tazminat davası olarak nitelendirilmelidir.
Dava konusu taşınmazın bulunduğu bölgede yapılan kadastro çalışmaları neticesinde dava konusu taşınmazın 68.339,00 m² yüzölçümlü olarak 226 ada 4 parsel, 24.566,00 m² yüzölçümlü olarak da 168 ada 4 parsel olarak davacıdan önceki malikler adına Kadastro Mahkemesi kararı ile 14.03.1995 tarihinde hükmen tescil edildiği, davacının ise, dava konusu taşınmazlara 28.12.1995 tarihinde taşınmazları satın alarak malik olduğu, davalı ... tarafından Seferihisar Asliye Hukuk Mahkemesinin 2000/307 Esas, 2000/385 Karar sayılı dosyası ile, 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesine göre açılan tescil davasında, dava konusu 226 ada 4 parsel ile 168 ada 40 parsel sayılı taşınmazların tamamının Maliye Hazinesi adına 01.03.2001 tarihinde tapuya tescil edildiği ve dosya içindeki fen bilirkişi raporlarına göre de taşınmazların tamamının atış alanı olarak kullanıldığı tespit edilmiştir.
Bu itibarla, dava konusu taşınmazların davalı idarece kamulaştırmaya konu olan 12.177,00 m²lik kısım dışında kalan ve el atılan kısımları yönünden işin esasına girilmesi doğrudur. Ancak;
21.12.2019 tarihinde kabul edilerek 24.12.2019 tarihli ve 30988 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7201 sayılı Kanun’un 6 ncı ve 7 nci maddesi ve 09.06.2021 tarihinde kabul edilerek 19.06.2021 tarihli ve 31516 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 7327 sayılı Kanun’un 20 nci ve 27 inci maddeleri ile 2942 sayılı Yasa'ya eklenen Ek 3, Geçici 15. ve 17. maddeleri ile;
"Mülga 31.08.1956 tarihli ve 6830 sayılı İstimlâk Kanunu’nun 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanun'un mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılacak her türlü davada değer; taşınmazın idare adına tescil edildiği tarih, değerleme tarihi olarak esas alınmak ve o tarihteki nitelikleri gözetilmek suretiyle tespit edilir. Tespit edilen bu bedel, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) tablosundaki aylık değişim oranları esas alınmak suretiyle dava tarihi itibarıyla güncellenir ve ortaya çıkan bedel hak sahibine ödenir. (Ek cümle:9/6/2021- 7327/20 md.) Bu hüküm, tebliği dâhil eksik veya hatalı kamulaştırma işlemleri bulunmasına rağmen idare adına tescil edilmiş olan taşınmazlar hakkında da uygulanır.
Geçici 15. maddesi ile “ Mülga 6830 sayılı Kanun’un 16 ncı ve 17 nci maddeleri ile bu Kanunun mülga 16 ncı ve 17 nci maddeleri uyarınca kesinleşmiş mahkeme kararlarına istinaden idareler adına tescil edilen taşınmazların eski malikleri adına kamu bankalarına yatırılan ancak hak sahiplerine ödenmediği tespit edilen kamulaştırma bedelleri nedeniyle idareler aleyhine açılmış ve devam eden davalar, Ek 3 üncü madde hükmü uygulanarak sonuçlandırılır.”
Geçici 17 nci maddesi ile “Bu maddeyi ihdas eden Kanunla bu Kanunun Ek 3 üncü maddesine eklenen cümle, bu cümleyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte kanun yolu incelemesindekiler dâhil görülmekte olan davalarda da uygulanır ” hükmü getirilmiştir.
Bu durumda yukarıda açıklanan yöntemle kamulaştırmasız el atmaya dayanan bedelin tespiti için rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden,
Davalı ... vekilinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle HMK'nın 371 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA, temyiz eden davalı ... yararına yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 8.400,00 TL vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, 20.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.