"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Van 5. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının dava konusu Van ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 305 parsel sayılı taşınmaza muris ...'ün mirasçısı sıfatıyla 1/2 oranında sahip olduğunu, Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından 1981 yılında usulüne uygun kamulaştırma yapılmadığından taşınmaz bedelinin tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza usulsüz kamulaştırma işlemi ile el konulduğunu, muris Osman tarafından kamulaştırma bedelinin tahsil edilemediğini, kamulaştırma işleminin murise usule uygun olarak tebliğ edilmediğini bu nedenlerle kamulaştırma işleminin tamamlanmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.11.1992 tarihli ve 1989/791 Esas, 1992/378 Karar sayılı kararı ile Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından muris ... ve İsmail Holtak' a karşı açılan tescil talepli davada somut uyuşmazlık konusu olan 305 parselin kamulaştırılması nedeni ile idare adına tescilinin talep edildiği, mahkemece yapılan yargılamada kamulaştırma işlemlerinin usule uygun olarak davalılara tebliğ edilmesi, kamulaştırma bedelinin ilgili bankaya bloke edilmesi ve davalıların tebligatı almadıkları savunmalarını ispat edememeleri nedenleri ile kamulaştırma işlemlerinin tamamlandığı gerekçesi ile 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 17 nci maddesi uyarında davanın kabulü ile tescil kararı verildiğini, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 20.05.1993 tarihli ve 1993/6779 Esas, 1993/10350 Karar sayılı kararı ile kamulaştırma işleminin adlî ve idari yönden kesinleşmiş olması nedeni ile taşınmazın idare adına tescilinde isabetsizlik görülmeyerek davalı tarafın temyiz itirazlarının reddi ile onandığı anlaşılmakla, mahkemece kesinleşmiş kamulaştırma işlemi sonrası açılan davanın reddine karar verilmesinde usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından davacı vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazla benzer durumda olan davada kabul kararı verildiğini, 1981 yılında davacı murisine usulüne uygun bir tebligat yapıldığına dair belge olmadığını, Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesi dosyası incelenmek üzere istenildiği halde temin edilemediğini, delil olarak kabul edilemeyeceğini, usulüne uygun bir tebligat yapılmadığı gibi bedelini de almadığından usule uygun bir kamulaştırma olmadığını ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un (mülga) 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Yapılan incelemede; dava konusu Van ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 305 parsel sayılı taşınmazın davacı murisi ... adına 1/2 pay olarak 03.04.1989 tarihinde tescil edildiği, Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünün 20.06.1980 tarihli olur ile alınan kamulaştırma kararı, davacı murisi ...'e .... Noterliğinin 02.10.1981 tarihli ve 8321 yevmiye ile 06.10.1981 tarihinde " bizzat tebliğ edildiği" taşınmazın Van 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1989/791 Esas, 1992/378 Karar sayılı kararı ile anılan davanın davacısı Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü adına tescil kararı verildiği, tescil kararının Dairemizin 20.05.1993 tarihli ve 1993/6779 Esas, 1993/10350 Karar sayılı kararı ile onandığı, kararın 29.11.1993 tarihinde kesinleştiği, Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü adına 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesi uyarınca 08.11.1994 tarihinde hükmen tescil edildiği, tescil kararının kapsamı da dikkate alınarak kamulaştırma işleminin adlî ve idari yönden kesinleşmiş olması nedeni ile taşınmazın idare adına tescilinde isabetsizlik görülmeyerek davalı tarafın temyiz itirazlarının reddi ile onandığı anlaşılmakla, mahkemece kesinleşmiş kamulaştırma işlemi sonrası açılan davanın reddine karar verilmesinde usul ve yasaya aykırılık görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
13.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.