"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki yargılamanın yenilenmesi davasında yapılan yargılama sonucunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın talep eden davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı talep eden davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Talep eden davacı idare vekili dava dilekçesinde; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 101 ada 601 parsel sayılı taşınmazın kısmen kamulaştırılarak ifraz olan 101 ada 1040 parsel sayılı taşınmazın, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 12 nci maddesine dayanan baraj inşası için yapılan kamulaştırma sonucu çevrenin sosyal, ekonomik ve yerleşim düzeninin bozulması nedeniyle, taşınmazdan ekonomik ve sosyal yönden yararlanma olanağı kalmadığı iddiasına dayanan taşınmaz bedelinin tahsili istemi talebiyle açılan ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/590 Esas, 2015/89 Karar sayılı dosyasında açılan davanın kabulüne karar verildiğini, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 02.12.2015 tarihli ve 2015/15183 Esas, 2015/22834 Karar sayılı kararıyla onandığını, kararın 28.01.2015 tarihinde kesinleştiğini, davalının daha önce ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/190 Esas, 2004/426 Karar sayılı dosyasında kamulaştırmasız el atma davası açtığı, bu davanın kabulüne karar verilip kesinleştiğini, aynı yer ile ilgili farklı iki dava açarak aynı taşınmazın bedelini mükerrer tahsil ettiğini ileri sürerek yargılamanın iadesi talebinin kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; yargılamanın yenilenmesi davasını kabul etmediklerini, dava konusu taşınmazların aynı olup olmadığının tapu sicil müdürlüğünden sorulması gerektiğini, ayrıca daha önce açılan davanın konusu ile yargılamaya konu olan dava konusu değer düşüklüğü sebeplerinin farklı olduğunu, bu nedenle idarenin kesin hüküm itirazının yersiz olduğunu, her iki ilamın konusu değer düşüklüğü olup sebeplerinin farklı olduğunu, ilk davada açılan davanın sebebi mücavir alan kamulaştırılması nedeniyle verilen değer düşüklüğü iken, sonradan açılan davanın konusunun Kirli Su Yönetmeliği olduğunu, ayrıca yargılamanın yenilenmesi sebeplerinin kanunda tahdidi olarak sayıldığını, aynı taşınmaz ile ilgili mükerrer ödemenin yargılamanın yenilenmesi talebini oluşturmayacağını belirterek davanın reddine yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı idareye tahmiline karar verilmesini talep etmektedir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde talep eden davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Yargılamanın iadesi davasının davacısı olan Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı vekili istinaf dilekçesinde özetle; ... Mahallesi 101 ada 1040 parsel sayılı taşınmaz ile ilgili olarak ilk önce ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/190 sayılı esasında görülmüş olan kamulaştırmasız el atma davasının açıldığını, bu davanın kabulüne karar verilip karar kesinleştikten sonra ise aynı taşınmazla ilgili olarak ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/590 sayılı esasında yeniden kamulaştırmasız el atma davası açıldığını ve davanın yeniden kabulüne karar verilerek kesinleştiğini, 2014/590 esas sayılı dosyada verilen kararın iptal edilmesi talebiyle yargılamanın yenilenmesi yoluna başvurulduğunu, ancak yerel mahkeme, olayda yargılamanın yenilenmesi sebeplerinden birinin bulunmadığı gerekçesiyle taleplerinin reddedildiğini, bu ret kararının hukuka aykırı olduğunu, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) Kanun'un 375 inci maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendi gereğince amaçsal yorum metodu ışığında yorumlandığında yargılamanın yenilenmesi taleplerinin kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile ... Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/190 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde; davacının Mahmut Yılmaz, davalının Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı olduğu, davanın kısmi kamulaştırma nedeniyle kamulaştırmadan arta kalan bölümden yararlanma imkanının ortadan kalktığı iddiasına dayalı arta kalan bölüm bedelinin tahsili davası olduğu, dava konusu taşınmazın ... ilçesi, ... Mahallesi 101 ada 610 parsel sayılı taşınmaza ilişkin olduğu, 28.05.2004 tarihinde davanın kısmen kabulüne karar verildiği, söz konusu kararın Yargıtay incelemesi neticesinde 04.10.2002 tarihinde onanmasına karar verildiği ve kesinleştiği, ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/590 Esas sayılı dosyasının incelenmesinde ise davacısının ... olduğu, davanın ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi yer alan 101 ada 1040 nolu parselde kamulaştırma sonucu kamulaştırma sahasına mücavir alanda kalan taşınmazın değer düşüklüğü bedeline ilişkin olup, yapılan yargılama sonucu davanın kabulüne karar verildiği ve onanan kararın kesinleşmesi neticesinde yargılamanın yenilenmesi talebinde bulunan davacı vekilinin istinaf itirazları kabul edilemeyeceğinden İlk Derece Mahkemesince davanın reddine ilişkin olarak verilen karara karşı davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin bir numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde talep eden davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Talep eden davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370, 371, 375, 376 ve 377 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Talep eden davacı ... Tabi Kaynaklar Bakanlığı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.