"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; ... ili, ... ilçesi, ... köyü 499 ada 13 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 01.06.2016 tarihli ve 2016/105 Esas, 2016/184 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucu; dava konusu taşınmaza değerlendirme tarihi olan 2016 yılı İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü resmî verisine göre değer biçilmesi gerekirken 2015 yılı verilerine göre değer biçilmesi, taşınmazın kısmen kuru tarım arazisi niteliği, konumu ve yüzölçümü dikkate alındığında, değeri belirlenirken kapitalizasyon faiz oranının %6 uygulanması gerekirken bu oranın %7 kabulü ile az bedel tespiti, dava konusu taşınmazın 5.400,00 m²lik kısmında yer alan zeytin ağaçlarının yaş, cins ve verim durumuna göre bu kısmın kapama zeytin bahçesi olduğunun kabulü ile değer biçilmesi gerekirken eksik inceleme ile ağaçlara maktuen değer biçen rapora göre karar verilmesi doğru bulunmayarak kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; raporda dekara buğday, mercimek verim miktarları yüksek, üretim masraflarının düşük alındığı, kapitalizasyon faiz oranı %7 olarak belirlenmişken bilirkişiler raporlarında kapitalizasyon faiz oranını olumlu yönde etkileyecek nedenin olmadığını ve taşınmazın il ve ilçe merkezine uzak olduğu halde kapitalizasyon faiz oranını %6 alarak taşınmazların metrekare birim fiyatlarının yüksek çıkmasına sebebiyet verdiği, taşınmaz üzerinde bulunan mütemmim cüzlerin değerinin yüksek belirlendiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; ilçe tarım verileri kullanılmadığını, masrafların maliyetin 1/3'ünü geçtiğini, kapitalizasyon değerin %6 alınması gerekirken %7 alındığını, objektif değer artışı oranının düşük alındığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre, taraf vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bozma öncesi verilen kararın bozma kararı ile birlikte ortadan kalktığı düşünülmeksizin yeniden tescil hükmü kurulmaması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile Mahkemenin gerekçeli kararının hüküm fıkrasına ayrı bir bent olarak "... ili, ... ilçesi, ... köyü 499 ada 13 parsel sayılı taşınmazın 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 16/C maddesi uyarınca göl alanı olarak DSİ adına tapudan terkinine" yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
12.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.