"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
İLK DERECE MAHKEMESİ: Trabzon 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılama sonunda; ilk derece mahkemesince verilen kararın istinaf incelemesi üzerine bölge adliye mahkemesinin yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmünün Yargıtayca incelenmesi davacı idare ve bir kısım davalı vekilince istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü;
- K A R A R -
Dava, 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı, davacı idare ve bir kısım davalı vekilleri tarafından yapılan istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince HMK'nın 353/1-b-1 maddesi uyarınca esastan reddine ilişkin hüküm davacı idare ve bir kısım davalı vekillerince temyiz edilmiştir.
Aşağıda açıklanan gerekçelerle ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin istinaf başvurusunun esastan ret kararı kaldırıldıktan sonra Trabzon 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/324 E., 2020/606 K. sayılı kararının incelenmesinde,
Dosyada bulunan kanıt ve belgelere, kararın dayandığı gerekçelere göre; arsa niteliğindeki ... İli, ... İlçesi, ... Mahallesi 100 ada 15 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 11/1-g maddesi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde yöntem itibarıyla bir isabetsizlik görülmemiştir. Ancak;
1)Aynı kamulaştırma kapsamında aynı değerlendirme tarihi itibarıyla dava konusu taşınmaza bitişik konumda yer alan 100 ada 17 parsel sayılı taşınmaza, Trabzon 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/815 E., 2017/111 K. sayılı dosyasında 5.550,00 TL/m² değer biçilmiş olup, Dairemiz denetiminden geçtiği dikkate alındığında tespit edilen bedel güçlü delil niteliğinde olduğundan, mahkemece söz konusu dosya getirtilerek bilirkişi kurulundan belirlenen bedelden ayrılma nedenleri konusunda ek rapor alınmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması,
2) 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 46. maddesinin son fıkrası (ana gayrimenkulün arsası ile birlikte kamulaştırılması halinde her bağımsız bölümün kamulaştırma bedeli bağlantılı bulunduğu arsa payı ile eklentileri de göz önünde tutularak ayrı ayrı takdir olunacağı) hükmünü koymuştur. Böyle olunca ana yapının arsasına 2942 sayılı Kanun'un 11. maddesinin 1. fıkrasının g bendi göz önünde tutularak kamulaştırma gününden önce özel amacı olmayan emsal satışlara göre, üzerindeki yapılara aynı maddenin H bendi gereğince değerlendirme tarihindeki resmi birim fiyatları ve yapı maliyet hesapları gösterilip yıpranma payı düşülmek suretiyle ve ayrıca İ bendi hükmü uyarınca bedelin tespitinde etkili olacak diğer objektif ölçüler de dikkate alınarak kamulaştırma karşılığının yasal biçimde belirlenmesi gerekir.
Buna göre yukarıda açıklanan ilkeler doğrultusunda arsa değeri ve tüm yapının (ortak yerleri içerir biçimde) değeri hesaplandıktan sonra, toplam bedel üzerinden arsa payına düşen miktarına göre bağımsız bölümün karşılığı tespit edilir. Şayet o bağımsız bölüm yapısında değeri etkileyecek özellik ve nitelikte ekstra ilaveler varsa bunlar da göz önünde tutulmak gerekir.
Yukarıda açıklanan esaslar dairesinde sözü edilen bağımsız bölümlere değer biçilmesi için bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak, bilirkişilerin ilk raporunda ısrar etmeleri halinde yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu ile yeniden keşif yapılıp, alınacak rapor sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması,
3) Mahkemece verilen ilk karar, bozma ilamı ile ortadan kalktığından tescil yönünden karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi,
4) Davacı idare tarafından fazla bloke edilen 241.345,03 TL’nin davalı tarafından bankadan çekilmişse çekildiği tarihe kadar varsa işlemiş mevduat faizi ile davalıdan alınarak davacıya iadesine, çekilmemişse varsa işlemiş nemalarıyla davacıya iadesine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde iadeye hükmedilmesi,
5) Davalılardan ... hissesinde bulunan ipoteğin kamulaştırma bedeline yansıtılması gerektiğinin düşünülmemesi,
Doğru görülmemiştir.
Davacı idare ve bir kısım davalı vekillerinin temyiz itirazları yerinde olduğundan hükmün açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, HMK’nun 373/1. maddesi uyarınca kararın bir örneğinin ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, davacı idareden alınması gereken 397,80 TL temyize başvurma harcından peşin alınan 162,10 TL harcın mahsubu ile bakiye 235,70 TL harcın alınmasına, bir kısım davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.