"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1281 Esas, 2023/1553 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin 09.05.2023 Tarihli ve 2023/1210 Esas, 2023/1113 Karar Sayılı Kararı
Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyaların, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılacağı, dosya incelendiğinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesinin 10.12.2020 tarih 2020/423 Esas, 2020/2194 Karar sayılı kararı ile İstanbul 23. İş Mahkemesinin yetkisiz olduğu gerekçesiyle kararının kaldırılmasına dair nihai bir karar verildiği, bu halde davalı tarafın 31.01.2023 tarihli istinaf başvurusunun İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi tarafından incelenmesi gerektiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesinin 14.09.2023 Tarihli ve 2023/1281 Esas, 2023/1553 Karar Sayılı Kararı
Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır ise de bahsi geçen durumun somut olayda oluşmadığı, ilk derece mahkemesinin ilk karar tarihinin 16.10.2019 tarihi olduğu, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararının 10.12.2020 tarihi olduğu, Sakarya Bölge Adliye Mahkemesinin Hakimler ve Savcılar Kurulu'nun 06.06.2018 tarih ve 217 sayılı kararı uyarınca 03.09.2018 tarihi itibarıyla faaliyete geçirilmesine karar verildiği, buna göre hem ilk derece mahkemesinin hem de İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesinin karar tarihlerinin Sakarya Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyete başladığı tarihlerden sonra olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu (7036 sayılı Kanun) uyarınca işçi işveren ilişkisinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin dava da yetkili istinaf mahkemesinin belirlenmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 694 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'nin (694 sayılı KHK) 136. maddesi ile 5235 sayılı Kanun'a eklenen "Yargı çevresinin değişmesi" başlıklı Ek madde 1 şöyledir:
“Bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinin 25 inci madde uyarınca değişmesi halinde, bu değişikliğin uygulanması için Resmî Gazetede belirlenen tarihten önce ilk derece mahkemelerince verilen kararların istinaf incelemesinde, karar tarihi itibarıyla yetkili bölge adliye mahkemelerince yargı çevresinin değiştiği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilemez. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan bölge adliye mahkemesince sonuçlandırılır.”
C. Değerlendirme
1. İstanbul 23. İş Mahkemesince 16.10.2019 tarihli ve 2016/502 Esas, 2019/664 Karar sayılı kararıyla davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, bu karara karşı davalı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesince 10.12.2020 tarihli 2020/423 Esas, 2020/2194 Karar sayılı kararıyla; "Somut uyuşmazlıkta, davalının yerleşim yeri Ankara'dır. Dosyaya sunulan Karayolları 1. Bölge müdürlüğü 14 (İzmit) ve 17 (Sapanca) Şube şefliği sorumluluğunda bulunan devlet ve il yollarında kar mücadelesi, bakım, yapım ve onarım işleri işine ait sözleşmeler, sosyal güvenlik kurumu kayıtları ve tanık anlatımlarına göre, davacının dava konusu edilen dönemde ve son çalıştığı dönemde iş yerinin İzmit ili sınırları içerisinde olduğu görülmektedir. Davacı işçinin, Sgk kayıtlarında dava konusu edilen dönem içerisinde, bir kısım sürede çalıştığı işyeri adresinin kayden İstanbul olarak gözükse de İstanbul 1. Bölge Müdürlüğünün dosyada taraf olmadığı, dosyaya sunulan sözleşme ve dinlenen tanık beyanlarından davacının çalışmasının geçtiği yerin 14. Şube Şefliği sorumluluğundaki bölgede geçtiği, yetki kurallarının uygulanması bakımından dikkate alınması gereken yerlerin davalının ikametgahı ve ya son defa çalışılan işyerinin bulunduğu yer olduğu, bu itibarla, İlk Derece Mahkemesince, yetkili olup olmadığı gözardı edilerek, davanın esasına girilmesi hatalı olduğu, Mahkemece, davacının çalışmalarının geçtiği yer ile de ilgili deliller toplanılıp değerlendirilmek ve sonuca göre bir karar verilmek üzere şu aşamada davalı vekilinin istinaf itirazları incelenmeksizin dava dosyasının yeniden yargılama yapılması için yerel mahkemesine iadesine karar verilmesi gerektiğini anlaşılmıştır." gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
2. İstanbul 23. İş Mahkemesince 16.03.2021 tarihli ve 2021/82 Esas, 2021/311 Karar sayılı kararıyla yetkisizlik kararı verilerek dosya Kocaeli 3. İş Mahkemesine gönderilmiştir.
3. Kocaeli 3. İş Mahkemesince 09.12.2022 tarihli ve 2021/292 Esas, 2022/378 Karar sayılı kararıyla davanın kabulüne karar verilmiş, kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesi ve İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesince karşılıklı yetkisizlik kararı verilmiş, doysa yargı yerinin belirlenmesi için Dairemize gönderilmiştir.
6. Yargı çevresinin değiştirilmesinden önce istinaf incelemesinden geçen dosyalar, yeniden istinaf incelemesine konu edilmesi halinde de ilk incelemeyi yapan Bölge Adliye Mahkemesince sonuçlandırılır ise de, söz konusu istinaf incelemesine konu dosyada Kocaeli 3. İş Mahkemesince 09.12.2022 tarih 2021/292 Esas, 2022/378 Karar sayılı karar ile davanın kabulüne karar verildiği, karar tarihi itibarıyla Sakarya Bölge Adliye Mahkemesinin faaliyette olduğu, Kocaeli 3. İş Mahkemesinin bağlı bulunduğu Bölge Adliye Mahkemesinin yargı çevresinde herhangi bir değişiklik olmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda uyuşmazlığın Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesince görülüp sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 11. Hukuk Dairesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
05.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.