"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1850 Esas, 2023/713 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gülnar Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/200 Esas, 2020/94 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Mersin ili, Gülnar ilçesi, ... Mahallesi, 114 ada 16 parsel sayılı taşınmazdan ifrazen oluşan 114 ada 29,30,31 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların yol olarak tapudan terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekilince cevap dilekçesi sunulmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma bedelinin tespiti ile davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazların tapu kaydının iptali ile yol olarak tapudan terkinine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; söz konusu kararın bedel yönünden kaldırılması gerektiğini, somut durumda arta kalan kısmın 525,58 m² olduğunu, % 90 gibi yüksek bir oranda değer azalışı söz konusu olmadığını, evde ve depoda % 12 gibi bir değer düşüklüğünün söz konusu olmadığını, dava konusu taşınmazın kuru tarım arazisi olup % 5 oranında kapitalizasyon faiz oranı uygulamasının hatalı olduğunu, bilirkişi heyeti tarafından net gelir yöntemi ile bulunan bedel üzerinden % 30 objektif değer artışı verilmesinin kesinlikle doğru olmadığını, kapitalizasyon faiz oranının belirlenmesinde esas alınan olumlu unsurlar aynen tekrarlanarak; fazla objektif ölçü kabul edilmek şartıyla, ayrıca kamulaştırma değerinin yükseltilmesinin doğru olmadığını, idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemiş olmasının hatalı olduğunu belirterek yerel mahkeme kararının itirazları doğrultusunda kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu taşınmazların kuru tarım arazisi vasfında
kabul edilerek % 30 objektif değer artışı uygulanmak suretiyle 2018 yılı verilerine göre bedellerinin tespit edildiğini, kısmen badem, kısmen kuş üzümü, kısmen de kuru tarım arazisi kabul edilerek 3 yıllık münavebeye buğday ve yeşil soğan alınmak suretiyle 42,38 TL/m² bedel bulunduğu, % 30 objektif değer artışı ile 55,09 TL üzerinden zemin bedelinin, üzerlerinde bulunan zirai muhtesatlar ve inşaat muhtesatları eklenmek suretiyle toplam kamulaştırma bedellerinin tespit edildiğini, geriye kalan 525,58 m²lik yerin ise 8,49 m dolgu yapılması sebebiyle tamamen kullanılamaz hale geldiği, yol ile irtibatının kalmadığı, davalının da taşınmazların tamamımın kamulaştırılmasını talep ettiği gözetilerek, davacı kurum lehine tescil kararı verilerek bedelinin tespit edildiği, İlk Derece Mahkemesince kısmen ödeme yapıldığı, bakiye bedelin ise ara kararı ile ödendiğinden İlk Derece Mahkemesi kararının doğru ve yerinde olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek yerel mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Arazi niteliğindeki Mersin ili, Gülnar ilçesi, ... Mahallesi, 114 ada 16 parsel sayılı taşınmazdan ifrazen oluşan 114 ada 29, 30, 31 parsel sayılı taşınmazların 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca net geliri esas alınarak değer biçilmesi yerindedir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere,
uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.