"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/629 Esas, 2023/44 Karar
KARAR : Ret
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkini davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle;... köyü 208 parsel (ifrazla 683 parsel) sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın tarım arazisi olarak değerlendirmesinin hukuken kabul edilemeyeceğini, taşınmazın dava dilekçesi ekinde sundukları Bakanlar Kurulu kararı ve içtihatları birleştirme genel kurulu kararları da dikkate alınarak arsa niteliğinde kabul edilmesi gerektiğini belirtmiştir.
2. Davalı ... cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 08.07.2015 tarihli ve 2014/288 Esas, 2015/184 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile yol olarak terkinine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalı ... vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucunda hükmün onanmasına karar verildiği anlaşılmıştır.
3. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin onama kararına karşı davacı idare ve davalı ... vekilleri karar düzeltme talebinde bulunmuştur.
4. Dairemizce davacı idare ve davalı ... vekillerinin karar düzeltme talebi üzerine yapılan inceleme sonucunda; dava konusu taşınmazın belediye sınırları içinde ve 1/5000 ölçekli nazım imar planında kısmen yol, kısmen yeşil alan, kısmen de yüksek yoğunlukta gelişme konut alanında kaldığı, taşınmazın yola, denize, yoğun ve sürekli gelişen sanayi alanına, ticaret limanına yakın konumda olduğu, belediye hizmetlerinden faydalanmasa da yol, su, elektrik, kanalizasyon hatlarının taşınmazın yakınından geçiyor olması sebebiyle arsa vasfında olduğu kabul edilerek yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulu marifetiyle mahallinde keşif yapılarak alınacak rapor sonucuna göre hüküm kurulması gerektiğinin düşünülmemesi hatalı olduğundan, arsa niteliğindeki taşınmaz kapama zeytin bahçesi olduğundan, ağaçların yaşlarına göre tespit edilecek verim miktarları ile değerlendirme tarihi olan 2015 yılı kilogram satış fiyatı ve üretim masraflarına göre tespit edilecek net geliri esas alınarak, kapitalizasyon faiz oranı da uygulanmak suretiyle belirlenecek bahçe değerinden; taşınmazın zeminine, ekilebilecek münavebe ürün gelirine göre biçilecek değeri düşülmek suretiyle ağaç bedellerinin tespit edilmesi gerektiği halde, bu yönteme uyulmadan hesaplama yapan bilirkişi raporu hükme esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması gerektiğinden, kamulaştırmadan arta kalan ve fen bilirkişi rapor ve krokisinde (A) ve (C) harfi ile gösterilen 448,95 m² ve 2307,00 m²lik kısmında imar durumuna göre yapılaşma izni verilip verilmeyeceği, verilebiliyor ise önceki durumuna göre kısıtlama getirilip getirilmeyeceği hususları ilgili Belediye Başkanlığı İmar Müdürlüğünden araştırılarak sonucuna göre arta kalan kısımlarda değer azalış bedeline hükmedilmesi gerekip gerekmediği araştırılmadan eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi yerinde olmadığından ve 7139 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik hükümlerine göre işlem yapılması gerektiğinden kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
Mahkemenin 13.10.2021 tarihli ve 2019/23 Esas, 2021/600 Karar sayılı kararı ile bozma ilamı sonrası artan fark bedel miktarı verilen kesin süreler içerisinde bloke edilmediğinden davanın reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; dosyada bulunan kanıt ve belgelere kararın dayandığı gerekçelere göre; fark bedelin depo edilmesi için davacı idareye ikinci kez verilen kesin süreye rağmen bedelin bloke edilmediğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş ise de davacı idare vekilinin temyiz dilekçesi ekinde sunduğu dekont örneğine göre; 08.02.2022 tarihinde fark kamulaştırma bedelinin, Ziraat Bankası Yeşilova-Bornova/İzmir şubesine depo edildiği anlaşıldığından, tarafların bu hususta beyanları alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiğinden, kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin 19.01.2023 tarihli ve 2022/629 Esas 2023/44 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; ödenek yetersizliği giderildikten sonra bedel yatırılmış olup davanın reddinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Yargılama sırasında tapu maliklerinden ...'ın hissesini 18.08.2015 tarihinde dava dışı ...'e devrettiği anlaşılmış olup, yeni malik ...'ın davaya dahil edildiği anlaşılmıştır.
3 .Tespit edilen fark bedelin bloke edilmesi için davacı idare vekiline usulüne uygun verilen süreler içerisinde kamulaştırma bedelinin depo edilmediği ve bozma kararı sonrası davalılar vekillerinin davanın reddine karar verilmesi yönünde beyanda bulundukları anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi yerindedir.
4. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı idare vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
30.04.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.