"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2437 Esas, 2022/2993 Karar
KARAR : Esastan ret/Yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şanlıurfa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/294 Esas, 2021/432 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun davalı vekili yönünden esastan reddine, davacı idare vekili yönünden kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu Şanlıurfa ili, ... İlçesi, ... Mahallesi, 1414 parsel sayılı taşınmazın tamamının usulüne uygun olarak kamulaştırıldığını, Şanlıurfa 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 18.05.1995 tarihli ve 1992/205 Esas, 1995/270 Karar sayılı kararı ile Hazine adına tesciline karar verildiği, kamulaştırmanın kesinleştiğini; ancak 1/8'inin 25.12.2019 tarih ve 53872 yevmiye no ile ... oğlu ...'a satış işlemi yapıldığından 1414 parselin 1/8'nin Hazine adına tescilinin yapılamadığının görüldüğünü, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davanın haksız ve hukuk dışı olduğunu, müvekkilinin davaya konu 1414 sayılı taşınmazın 1/8 hissesini tapu siciline güvenerek edindiğini, müvekkilinin taşınmazın hissesini satın aldığı 26.12.2018 tarihinde satın alınan tapunun sicilinde herhangi bir takyidat ya da şerh olmadığı gibi taşınmazın her türlü hukuki kısıtlamadan ari bir biçimde kendisine teslim edildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın Şanlıurfa 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 1992/205 Esas, 1995/270 Karar sayılı kararı ile Hazine adına tesciline karar verilmiş olduğunu, bu kararın tapu müdürlüğüne bildirildiğini, ancak haciz şerhleri bulunduğundan tescil işleminin yapılamadığını, yerel mahkemenin yeterli araştırma ve inceleme yapmadan davanın reddine karar verdiğini, davanın reddi kararının hukuka aykırı olduğu, davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği iddialarını ileri sürmüştür.
2.Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; tarafları lehine nispi vekâlet ücreti takdir edilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dava konusu (eski ... Mahallesi 697 parsel- 58.000,00 m²) ... Mahallesi 1414 parsel sayılı taşınmazın davacısının idare olduğu ve Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşen Şanlıurfa 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin (eski 1988/717 Esas) 1992/205 Esas, 1995/270 Karar sayılı cebri tescil dosyası ile 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesi gereğince Hazine adına tesciline karar verildiği, dosya kapsamından eski malik ... ’un çekişmesiz ve çekişmeli bedeli tahsil ettiği (İcra Dosyası: 1972/1042) ve kamulaştırma işleminin adli ve idari yönden kesinleştiği gözetilerek davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, hatalı gerekçe ile davanın reddi yönünde hüküm kurulması doğru bulunmadığından, davalı vekilinin istinaf itirazının reddine, davacı idare vekilinin istinaf talebinin kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin ikinci alt bendi gereğince düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; müvekkilinin davaya konu 1414 sayılı taşınmazın 1/8 hissesini tapu siciline güvenerek edindiğini, taşınmazın üzerinde herhangi bir takyidat ya da şerh bulunmadığını, taşınmazın üzerinde bulunan şerhlerin kaldırılması için dava açıldığını, davanın kabul edildiğini ve Bölge Adliye Mahkemesince onandığını, kararın kesinleştiğini, dayanak gösterilen karardan paydaşların haberlerinin olmadığını, bedel yatırılmadığını, kamu yararının da olmadığını, davanın kesin hüküm, derdestlik, dava şartı yokluğu, hak düşürücü süre, zamanaşımı, kesin süre, yetki, görev ve yargı yolu yönünden itiraz ettiklerini ileri sürerek kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun’un mülga 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre, usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.