"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Orhangazi 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 17.02.2022 Tarihli ve 2022/55 Esas, 2022/238 Karar Sayılı Kararı
Nüfus kaydının düzeltilmesi davalarında yetkili mahkemenin kaydın düzeltilmesi istenen kişinin yerleşim yeri adresinin bulunduğu yer mahkemesi olduğu, nüfus kaydı düzeltilmesi talep edilenin yerleşim yerinin Astoria/Amerika Birleşik Devletleri olduğu ve yurtiçi ikamet adresinin bulunmadığı, bu sebeple yetkili mahkemenin Ankara, İstanbul, İzmir Mahkemelerinden biri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. İstanbul Anadolu 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.04.2022 Tarihli ve 2022/251 Esas, 2022/339 Karar Sayılı Kararı
Nüfus kaydının düzeltilmesi istemli davada düzeltmeyi isteyen şahısların yerleşim yeri mahkemesinin yetkili olduğu ve söz konusu yetkinin kesin yetki olduğu, bu doğrultuda yerleşim yeri mahkemesi ibaresinin hakkında düzeltme istenilen kişinin son yerleşim yeri değil davacının yerleşim yeri mahkemesi olması gerektiği, davacının yerleşim yeri olan Orhangazi Mahkemelerinin yetkili olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun (5490 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi uyarınca nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 5490 sayılı Kanun’un “Nüfus davaları” başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:
“Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin yerleşim yeri adresinin .../Bursa olduğu anlaşılmaktadır. Bursa Asliye Hukuk Mahkemeleri tarafından verilmiş bir yetkisizlik kararı yoksa da Orhangazi 1. Asliye Hukuk ve İstanbul Anadolu 1. Asliye Hukuk Mahkemelerinin verdikleri yetkisizlik kararları ile davadan el çektikleri ve işin görülmesinin sürüncemede bırakılmaması ve Yargıtayca yargı yeri belirlenmesi gerektiği anlaşılmakla nüfus kaydının düzeltilmesi niteliğindeki talep ile ilgili karar vermekte Bursa Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemesi yetkilidir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Bursa Nöbetçi Asliye Hukuk Mahkemelerinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
05.07.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.