"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/6285 Esas, 2022/4335 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Datça Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/163 Esas, 2020/179 Karar
Taraflar arasındaki bağımsız bölümlere özgülenen arsa paylarının düzeltilerek tapuya tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ana gayrimenkulde bulunan bağımsız bölümlere, değerleriyle doğru orantılı arsa payı verilmediğini Mahkemece yeni arsa paylarının belirlenerek tapuya tesciline karar verilmesi talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... cevap dilekçesinde özetle: davanın süresinde açılmadığının, taşınmazını 2011 yılında mevcut tapu kayıtlarına güvenerek aldığını, davanın reddine karar verilmesini talep etmiş, davalı olarak gösterilen Kemal vekili 03.11.2016 tarihli dilekçesinde müvekkilinin vefat ettiğini, müvekkilinin vefat etmeden önce taşınmazını üçüncü bir kişiye sattığını beyan etmiştir.
2.Diğer davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... istinaf dilekçesinde özetle; arsa payları arasında orantısızlığa yol açan somut ve haklı nedenler ortaya konulmadığını, bununla birlikte davaya konu taşınmazda 2010 yılında kat irtifakının ve kat mülkiyetinin kurulduğu dikkate alındığında, aradan geçen süre zarfında taşınmazda arsa paylarına herhangi bir itiraz olmadığını kaldı ki mahkemece arsa paylarının belirlenmesinde esas alınacak olan bağımsız bölümlerin değerlerini olumlu olumsuz etkileyen tüm unsurların incelenmesi gerekirken alınan bilirkişi raporunda yine bu doğrultuda sağlıklı bir değerlendirme yapılmadığını, istinaf başvurusu sonucunda istinaf mahkemesinin İlk Derece Mahkemesi kararını kaldırma sebepleri tam olarak değerlendirilmediğini, yine bilirkişilerce bahçe kullanımı, manzara, cephesi konumu dikkate alınmadan bir hesaplama yapıldığını, sadece kullanım alanı dikkate alınarak hesaplama yoluna gidildiğini, oysa ki 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu (634 sayılı Kanun) bu hususta son derece açık olup, bu değerlendirme yapılırken sayılanların hep birlikte bütün halinde değerlendirilmesi gerektiğini ancak bilirkişi raporunda yer alan hesaplamanın doğru ve hukuka uygun yapılmadığını, bu nedenle mağdur edildiğini, taşınmazın yapılan hesaplamasının çok üstünde bir değeri olduğunu ve arsa payının da buna göre daha fazla olması gerektiğini ancak bilirkişi raporuna bakıldığında tam aksi şekilde taşınmazın en değersiz şekilde hesaplandığını, bu hususa ilişkin olarak detaylı bir itiraz dilekçesinin yerel mahkemede sunulmuş olup, itirazlarının kabul görmediğini, Datça Tapu Dairesinden emsal taşınmaz ve gerçek taşınmaz değerlerinin araştırılmadığını, taşınmazların değer bakımından mukayesesi yapılmadığını belirtmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bilirkişi raporunun hüküm kurmaya elverişli olup davanın kabulünün yerinde olduğunu belirterek davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki itirazlarını tekrar ederek kararın eksik inceleme neticesinde verildiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, tarafların kat maliki oldukları ana gayrimenkulde bağımsız bölümlerin arsa paylarının değerleriyle orantılı olup olmadığının tespiti ile yeni arsa paylarının tapu siciline tesciline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.634 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Dava konusu ana gayrimenkulde 2010 tarihinde kat mülkiyetinin tesis edildiği anlaşılmaktadır. Ancak Mahkemece öncesinde kat irtifakının kurulup kurulmadığı tespit edilmemiştir.
3. Davacı kat malikinin kat irtifakı ve kat mülkiyeti tesisi işlemlerinde bizzat bulunmadığı dosya kapsamı ile sabittir.
4.Dosyada mevcut bilirkişi raporunda bağımsız bölümlerin kat irtifakının kurulduğu tarihteki değerlerinin yukarıda açıklanan unsurları ve bu belirlemeye göre tapu sicilinde kayıtlı arsa paylarında düzeltilmesi gereken bir yanlışlık olduğu açıkca saptanmamış, ayrıca bağımsız bölümlerin binada bulundukları yerleri ve yüzölçümleri açıkça belirtilmesine karşın her bir bağımsız bölümün kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulduğu tarihteki değerlerine etkili olabilecek diğer unsurlar tek tek yazılıp açıklanmamış ve bu bağımsız bölümlerin değerleri ayrı ayrı hesaplanmamış, soyut bir biçimde değerlendirme yapılarak arsa payları yeniden belirlenmiştir. Bağımsız bölümlerin güncel ve kat mülkiyeti tarihindeki bedellerinin hangi kriterlere göre belirlendiği dahi açıklanmamıştır.
5. Kat irtifakı yahut kat mülkiyeti tesisi tarihinde ana gayrimenkuldeki 1 numaralı bağımsız bölüme fazladan pay ayrılmasını gerektirecek herhangi bir somut veri ye ulaşılamıyor ise yeni arsa payları 634 sayılı Kanun'u ve Yargıtayın yerleşik içtihatları doğrultusunda belirlenmelidir. Mahkemece, yukarıda açıklanan hususlar doğrultusunda arsa paylarının belirlenmesinde esas alınacak olan bağımsız bölümlerin kat irtifakı kurulduğu tarih itibari ile değerlerini olumlu veya olumsuz etkileyen tüm unsurların incelenip irdelenmesi, bağımsız bölümlerin kat mülkiyeti kurulduğu tarihteki, cinsi, bulunduğu kat, alanı, ısıtma ve aydınlatma süreleri, mimari kullanımı ve konumu, cephesi, manzarası gibi hususların yeniden değerlendirilmesi için bilirkişi kurulundan yeniden ek rapor alınması, arsa paylarının düzenlenmesini gerektirecek bir hususun olup olmadığının araştırılıp, sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme sonucu işin esası hakkında davanın kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Davalı ... Yılmazdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.