"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1262 Esas 2022/2908 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/141 Esas 2020/128 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Ağrı ili, ... ilçesi, ... köyü, 188 ada 21 parsel, 201 ada 1 parsel, 202 ada 1 parsel, 203 ada 1 parsel, 204 ada 1 parsel ve 205 ada 67 parsel sayılı taşınmazlara kamulaştırmaksızın el atılması nedeniyle 2.000,00 TL ecrimisil ve 20.000,00 TL el atma tazminatının el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu ecrimisil talebinin 5 yıllık zaman aşımına uğradığını ve talebin reddine karar verilmesi gerektiğini, dava konusu taşınmazlara hangi tarihte el atıldığının davacı tarafından bildirilmesi gerektiğini, el atma olsa dahi davacı tarafça zararın tazmini için davalı kuruma başvuru yapılmadığını beyan etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 08.10.2019 tarihinde yenileninceye kadar işlemden kaldırılan davanın aradan üç aylık süre geçtiği hâlde taraflarca yenilenmediği görülmekle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 150 nci maddesinin beşinci fıkrası gereğince açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve kanuna aykırı olduğunu, davanın 13.06.2018 tarihinde açıldığını ve ilk duruşmasının 08.10.2019 tarihinde yaklaşık bir buçuk yıl sonra yapıldığını, duruşma gününün haberleri olmadan belirlendiğini, ekte sunmuş olduğu listeden de anlaşılacağı gibi 08.10.2019 günü bir çok yerde duruşmaları olduğunu, aynı gün duruşmaya yetişemeyeceğinden mazeret dilekçesi sunduğunu beyan ederek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı vekiline usulüne uygun olarak duruşma gününün 02.07.2019 tarihinde bildirildiği, davacı vekilinin 08.10.2019 tarihli mazeret dilekçesi sunduğu, sunulan dilekçede "Van 4. Asliye Hukuk ile Erciş 1. Asliye Hukuk Mahkemelerindeki duruşmaları" sebebiyle katılamayacağını bildirdiği, dilekçe içeriğinde hangi dosyaların duruşmalarına katılınacağının bildirilmediği gibi dilekçe ekinde de duruşmalara dair bir bilgi ve belge sunulmadığı, dolayısıyla belgelendirilmeyen mazeretin reddedilerek davanın yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına ve üç aylık yasal süre sonunda yenilenmeyen davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin sorumlu idareden tahsili ile ecrimisil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun, 16.05.1956 tarihli ve 1956/1 Esas, 1956/6 Karar sayılı kararı.
3. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun, 16.05.1956 tarihli ve 1954/1 Esas, 1956/7 Karar sayılı kararı.
4. 6100 sayılı Kanun'un 150 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Somut olayda, davacı vekili tarafından davalı aleyhine açılan iş bu davanın yapılan yargılaması sırasında dava dosyası 08.10.2019 tarihinde taraflarca takip edilmediğinden yenileninceye kadar işlemden kaldırıldığı ve davanın süresinde yenilenmediği anlaşılmakla yukarıdaki değinilen kanunî düzenlemeler gereği önce işlemden kaldırılıp süresinde yenilenmeyince de açılmamış sayılmasına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.