"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/11 Esas, 2023/10 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Seydişehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 09.06.2022 Tarihli ve 2022/137 Esas, 2022/193 Karar Sayılı Kararı
Davalı dördüncü kişi ... vekili tarafından cevap süresi içerisinde yetki itirazında bulunulduğu, zorunlu dava arkadaşı olan borçlu ve üçüncü kişinin yetki itirazını birlikte ve geçerli olarak yapmaları gerekirken, ihtiyari dava arkadaşı olan davalı dördüncü kişinin birlikte hareket etme zorunluluğu bulunmadığı ve onun tarafından yapılan yetki itirazının borçluya veya üçüncü kişiye sirayet etmeyeceği, iptal davalarında borçlu ile üçüncü kişi arasında zorunlu dava arkadaşlığı olup, üçüncü kişiden satın alan dördüncü kişi ile aralarında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayıp bunlar arasındaki ilişki ihtiyari dava arkadaşlığı niteliğinde olması nedeniyle dördüncü kişi konumundaki davalı ...'ın süresinde yaptığı geçerli yetki itirazı bulunduğu, bu davalının adresinin Kadıköy/İstanbul olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesinin 10.01.2023 Tarihli ve 2023/11 Esas, 2023/10 Karar Sayılı Kararı
Davalı birden fazla ise bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabileceği, borçlunun yerleşim yeri mahkemesinin diğer davalılar yönünden de yetkili mahkeme olacağı, aksi takdirde dava sonunda tasarrufun iptaline karar verildiği durumda sadece davalı ...'a yapılan tasarrufun iptaline karar verilebileceği, davalı ...'ın taraf olmadığı icra dosyası kapsamında davacıya cebri icra yetkisi verilmesi ile infazda tereddüt oluşturabileceği gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun (2004 sayılı Kanun) 277 ve devamı maddeleri uyarınca tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 2004 sayılı Kanun’un “İptal davasında davalı” başlıklı 282 nci maddesi şöyledir;
“İcra ve iflas Kanunu'nun 11 inci babındaki iptal davaları borçlu ve borçlu ile hukuki muamelede bulunan veya borçlu tarafından kendilerine ödeme yapılan kimseler ile bunların mirasçıları aleyhine açılır. Bunlardan başka, kötü niyet sahibi üçüncü şahıslar aleyhine de iptal davası açılabilir. İptal davası iyi niyetli üçüncü şahısların haklarını ihlal etmez.”
3. 6100 sayılı Kanun“Yetki” başlıklı 6 ncı maddesinini birinci fıkrası şöyledir:
“Genel yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir.”
4. 6100 sayılı Kanun'un “Davalının birden fazla olması hâlinde yetki” başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Davalı birden fazla ise dava, bunlardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde açılabilir. Ancak, dava sebebine göre kanunda, davalıların tamamı hakkında ortak yetkiyi taşıyan bir mahkeme belirtilmişse, davaya o yer mahkemesinde bakılır.”
5. 6100 sayılı Kanun'un “Mecburi dava arkadaşlarının davadaki durumu” başlıklı 60 ncı maddesi şöyledir.
“Mecburi dava arkadaşları, ancak birlikte dava açabilir veya aleyhlerine de birlikte dava açılabilir. Bu tür dava arkadaşlığında, dava arkadaşları birlikte hareket etmek zorundadır. Ancak, duruşmaya gelmiş olan dava arkadaşlarının yapmış oldukları usul işlemleri, usulün
2. İptal davalarında borçlu ile üçüncü kişi arasında zorunlu dava arkadaşlığı olup, üçüncü kişiden satın alan dördüncü kişi ile aralarında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmayıp bunlar arasındaki ilişki ihtiyari dava arkadaşlığı niteliğindedir.
3. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
4. Somut olayda, dördüncü kişi olan davalının yerleşim yerinin Kadıköy/İstanbul olduğu ve yasal cevap süresi içerisinde usulüne uygun olarak yetki itirazında bulunduğu anlaşılmış olup buna göre uyuşmazlığın İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince İstanbul Anadolu 27. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
16.10.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.