"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1784 Esas, 2023/367 Karar
KARAR : Esastan ret/ Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/48 Esas, 2022/61 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Bursa ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 519 parsel sayılı taşınmazda kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İİlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın arsa vasfında olmadığını, emsal kıyaslamasının hatalı yapıldığını, dava konusu taşınmazda değer düşüklüğünün bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedelinin düşük olduğunu, emsal kıyaslamasının hatalı yapıldığını, 154 KV büyüklüğündeki bir trafonun yayacağı radyasyon ile bitişik konumda olan kamulaştırılmayan kısmıda kullanılmayacak hale getireceğini, 154 KV büyüklüğündeki trafonun etkileri konusunda uzman bilirkişilerden görüş alınması gerektiğini, değer düşüklüğü oranının düşük olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde ve buna göre adil ve hakkaniyete uygun bir kamulaştırma bedeli tespitinde isabetsizlik bulunmadığı, kamulaştırmadan arta kalan kısmın yüzölçümü, geometrik şekli ve kullanım durumuna göre değer düşüklüğü belirlenmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı ve değer düşüklüğü oranının uygun olduğu anlaşıldığı; ancak İlk Derece Mahkemesince Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararından önce verilen ilk kararda; acele el koyma bedeli olan 1.040.478,94 TL'nin kıymet takdir komisyonunca belirlenen 1.241,142,73 TL'den mahsubu ile fark 200.663,79 TL'nin davalılara hisseleri oranında derhal ödenmesine karar verildiğini, mahkemece tespit edilen bedelden acele el koyma bedeli ve 200.663,79 TL'nin mahsubu ile belirlenen fark 1.904.751,07 TL'nin karar kesinleşinceye kadar üçer aylık vadeli hesaba alınmasına karar verildiği Mahkemece son verilen kararda 1.904.751,07 TL'nin derhal ödenmesine karar verildiği gözetilmeden karar verildiği anlaşıldığından bu bedel yönünden son karar tarihine kadar faiz işletilmesi gerektiğinden İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak düzelterek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz itirazında bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazın vasfı ve bedelinin hatalı hesaplandığını, taşınmazın tarla vasfında olduğunu, Yargıtay’ın süreklilik kazanan içtihatları uyarınca, bir taşınmazın arsa olarak değerlendirilebilmesi için, 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı içerisinde veya 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planlarında taşınmazın konut, sanayi, ticaret vb. fonksiyonu olarak planlanıp, fiiliyatta da söz konusu fonksiyonu icra etmesi gerektiğini, oysa dava konusu taşınmazda fiilen tarım yapıldığını, alınan emsal taşınmazın hatalı olduğunu, enerji iletim hatlarının ve trafo merkezinin taşınmazın kalan kısmının olduğu gibi kullanılmasını ya da tarım yapılmasını engellemediğini, taşınmazın kalan kısmının kullanılmasına olumsuz hiçbir etkisi bulunmadığını belirterek kararı temyiz etmiştir.
2.Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırma bedelinin tespitinin hatalı olduğunu, arta kalan alan için %10 değer azalışı verilmesinin bilimsel verilerle çeliştiğini belirterek kararı temyiz etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu maliki arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki;Bursa ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 519 parsel sayılı taşınmaz ile emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare ve davalılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine, davalılardan 1.330,20 TL başvurma harcı ile 269.80 TL temyiz harcının alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.