Logo

5. Hukuk Dairesi2023/4839 E. 2023/12458 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil davasında, kamulaştırma kararının idari yargıda iptal edilmesinin bedeli tespit davasına etkisine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Kamulaştırma kararının dayanağı olan imar planı değişikliğinin idari yargıda iptal edilmesi ve bu iptal kararının kesinleşmesi nedeniyle kamulaştırma kararının da hukuka aykırı hale geldiği ve davaya konu taşınmazın kamulaştırılmasına dayanak kalmadığı gözetilerek, ilk derece mahkemesinin karar verilmesine yer olmadığına dair direnme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/1702 Esas, 2023/458 Karar

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 15. Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2021/635 Esas, 2022/193 Karar

Taraflar arasındaki 4650 ... Kanun'la değişik 2942 ... Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 ... Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkin asıl ve birleştirilen davada yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl ve birleştirilen davalar hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

Kararın davacı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Asıl ve birleştirilen davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, Bahçelievler ilçesi, Kocasinan Mahallesi 2765 parsel ... taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ile kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Asıl ve birleştirilen davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde özetle; davacı tarafından kamulaştırma kararı alınırken yasal prosedüre ve dava konusu parselin meydan düzenlemesi planında olmaması gerektiği yolundaki yargı kararına uyulmadığını ve hatta dava konusu taşınmazın ticaret hizmet alanı fonksiyonundan meydan alanı fonksiyonuna alınmasına ilişkin imar planı değişikliği işleminin de iptal edildiği gözetilerek davacının iptal edilen plan değişikliğine dayalı almış olduğu 21.10.2020 tarihli 4562-4634 ... kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesine ilişkin Encümen kararının da hukuka aykırı hale gelmiş olduğu ve iptali için idari yargıda açılan davaların bekletici mesele yapılması gerektiğini, aksi halde taşınmazın gerçek bedelinin belirlenmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl ve ve birleştirilen davaların konusuz kalması sebebiyle her iki dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; kamulaştırma kararının iptaline ilişkin idari yargı kararlarının henüz kesinleşmemiş olması nedeniyle dava hakkında karar verilmesi yer olmadığına ilişkin karar verilmesinin doğru olmadığını, işin esasına girilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taşınmazın maliki olan ve iş bu davanın davalılarından ... tarafından, dava konusu taşınmazın Şirinevler Meydan Düzenleme Alanı'nda kaldığından bahisle kamulaştırılması yönünde alınan 21.10.2020 tarihli ve 4562-4634 ... encümen kararının iptali istemiyle açılan ve İstanbul 7. İdare Mahkemesinin 2021/987 Esas ... dosyasında görülen iptal davası sonucunda “dava konusu kamulaştırma işlemine dayanak İstanbul ili, Bahçelievler ilçesi, Şirinevler Meydanı Düzenleme Projesine İlişkin 1/1000 ölçekli uygulama imar planının İstanbul 3. İdare Mahkemesinin 29.04.2021 tarihli ve 2020/754 Esas, 2021/779 Karar ... kararıyla davacı parseli yönünden iptal edildiği anlaşıldığından, bu düzenleyici işleme bağlı olarak yapılan uygulama işlemi niteliğindeki dava konusu kamulaştırma kararında hukuka uyarlık görülmemiştir.” gerekçesi ile kurulan iptal kararının, İstanbul Bölge İdare Mahkemesi Dördüncü İdare Dava Dairesinin ilamı ile kesin olarak onanmasına karar verilmiş olmakla iş bu bedel tespit davasına esas alınan 21.10.2020 tarihli ve 4562-4634 ... encümen kararının iptaline ilişkin idare mahkemesi kararının kesinleşmiş olduğu, böylelikle ilk derece mahkeme kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı anlaşıldığından, davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, temel olarak davacı idare ile davalı tapu malikleri arasındaki kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 ... Kanun'un 10 uncu maddesi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Asıl ve birleştirilen davalılar tarafından idari yargıda açılan kamulaştırma kararının iptali istemine ilişkin davaların kabulüne dair kararların kesinleştiği anlaşılmakla, konusuz kalan asıl ve birleştirilen dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına hükmedilmesi yerindedir.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile ilgili hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davacı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

13.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.