"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonunda Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I.DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ... ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 126 ada 7 parsel sayılı taşınmaza fiilen el atıldığından bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; taşınmazdaki davacı hissesinin 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 17 nci maddesi gereğince Hazine adına tesciline karar verilmiş olduğunu beyan ederek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 05.04.2016 tarihli ve 2013/22 Esas, 2016/108 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde, davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Dairemizce yapılan inceleme sonucu; dava konusu taşınmazdaki davacı payının 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesi uyarınca davalı idare adına tescil edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de 13.03.2015 tarihli ve 29294 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Anayasa Mahkemesinin 13.11.2014 tarihli ve 2013/95 Esas, 2014/176 Karar sayılı kararının 14.09.2015 günü yürürlüğe girmesiyle; 6487 sayılı Kanun'un 22 nci maddesi ile 2942 sayılı Kanun'a eklenen geçici 7 nci maddesinin iptal edildiği anlaşılmakla somut olayda bu maddenin uygulanması mümkün olmadığı, öte yandan, davacı ...’in hissedar olduğu dava konusu ... ili, ... ilçesi, ... mahallesi, 126 ada 7 parsel sayılı taşınmazın 1983 senesinde Ulaştırma Bakanlığı tarafından ... Havalimanı yapılmak üzere kamulaştırılmasına karar verildiği, ancak kamulaştırma işlemleri davacıya usule uygun olarak tebliğ edilmediği gibi, çekişmesiz kamulaştırma bedelinin davacıya ödendiğine ilişkin bilgi ve belge de ibraz edilmediği, dolayısıyla dava edilen pay yönünden kamulaştırma işlemlerinin tamamlanmadığı anlaşıldığından, davacının kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat talep etme imkanı bulunduğu gözetilerek işin esasına girilip sonucuna göre hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden yasal olmayan gerekçelerle davanın reddine karar verildiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B.Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
V.TEMYİZ
A.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B.Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırma işlemlerinin usulüne uygun olarak yapıldığını, taşınmaz hakkında 2942 sayılı Kanun'un 17 nci maddesi gereği tescil kararı verildiğini, ancak ilgili tapu müdürlüğünce ipotek nedeniyle hükmün infaz edilemediğinin kendilerine bildirildiğini, zamanaşımı itirazlarının olduğunu, taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması talebiyle temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1.Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırmasız el atılan taşınmazın değerinin biçilmesi ve bedelinin idareden tahsili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un (2942 sayılı Kanun) 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde, aynı bölgeden Dairemize intikal eden dosyalar nazara alındığında bir isabetsizlik görülmemiştir.
3.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; davalı idare vekilinin aşağıdaki bentler kapsamı dışındaki temyiz itirazları bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin olduğundan yerinde görülmemiştir.
4.Dava konusu taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmesi gerekirken, davalı idare tesciline karar verilmesi,
5.Taşınmazın tamamına el atılmış olduğu halde hükmün infazında tereddüt yaratacak şekilde tescil hükmü kurulması,
6.Davacı payı üzerindeki takyidatların hüküm altına alınan bedele yansıtılması gerekirken yazılı şekilde ipotek ve hacizlerin ana taşınmaz üzerinde bırakılmasına karar verilmesi bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile temyiz olunan Mahkeme kararının hüküm fıkrasının ilk paragrafında yer alan “el atılan kısma isabet eden” ibaresinin çıkartılmasına, yerine “taşınmazın tamamındaki” ibaresinin yazılmasına, devamla aynı paragrafta yeralan “havalimanına dönüştürülen kısmın davalı” ibaresinin çıkartılmasına, yerine “Hazine “ kelimesinin yazılmasına, devamla üçüncü paragrafın çıkartılmasına, yerine “ Taşınmazın tapu kaydında davacı payı üzerindeki takyidatların hüküm altına alınan bedele yansıtılmasına” cümlesinin yazılması suretiyle hükmün DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
06.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.