"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/510 Esas, 2023/500 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Mersin 4. Sulh Hukuk Mahkemesinin 15.09.2022 Tarihli ve 2022/1992 Esas, 2022/1813 Karar Sayılı Kararı
Güncel mernis adresi bulunmayan nüfus kaydında kısıtlı adayının Türk vatandaşı olduğu ancak yurtdışında yaşadığı ve Türkiye'de yerleşim yeri bulunmadığından ve ikamet adresinin Almanya olması sebebiyle 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (5718 sayılı Kanun) 41 inci maddesi gereğince yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Ankara 11. Sulh Hukuk Mahkemesinin 03.03.2023 Tarihli ve 2023/510 Esas, 2023/500 Karar Sayılı Kararı
Vasiyetnamenin Mersin 8.Noterliğince düzenlendiği, vasiyete konu taşınmazın Mersin ili sınırlarında bulunduğu, vasiyet edenin vasiyetnameye adres olarak ... Mahallesi ... Caddesi No: .../16 .../Mersin adresini yazdırdığı ve bu adresin vasiyet edenin son yerleşim yeri olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 596 ncı maddesi uyarınca vasiyetnamenin açılması istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 4721 sayılı Kanun’un “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
3. 4721 sayılı Kanun’un “Vasiyetnamenin açılması” başlıklı 596 ncı maddesinin birinci fıkrası
şöyledir:
“Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır ve ilgililere okunur.”
4. 5718 sayılı Kanun’un "Milletlerarası yetki
" başlıklı 40 ıncı maddesi şöyledir:
" Türk mahkemelerinin milletlerarası yetkisini, iç hukukun yer itibariyle yetki kuralları tayin eder."
5. 5718 sayılı Kanun’un "Türklerin kişi hâllerine ilişkin davalar" başlıklı 41 inci maddesi şöyledir:
'Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür."
6. 5718 sayılı Kanun’un 42 nci maddesi şöyledir:
“Türkiye'de yerleşim yeri bulunmayan yabancı hakkında vesayet, kayyımlık, kısıtlılık, gaiplik ve ölmüş sayılma kararları ilgilinin Türkiye'de sakin olduğu yer, sakin değilse mallarının bulunduğu yer mahkemesince verilir.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, mirasbırakanın yerleşim yeri adresinin Heidelberg/Almanya Federal Cumhuriyeti olduğu, 2007 tarihinde mernis adresi olarak ... Mahallesi ... Caddesi No: 43/16 .../Mersin gözüktüğü ve vasiyetnamede de anılan adreste oturduğunu beyan ettiği anlaşıldığından uyuşmazlığın Mersin 4. Sulh Hukuk Mahkemesince çözümlenmesi gerekmektedir.
III.KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Mersin 4. Sulh Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
30.10.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.