"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/153 Esas, 2022/785 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın Hazine adına tescili istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Kahramanmaraş ili, Onikişubat ilçesi, ... Mahallesi 6583 ada 9 parsel sayılı taşınmazın, kullanım hakkı Kahramanmaraş Belediye Başkanlığına ait olmak üzere Hazine adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalının cevap dilekçesine dosya içerisinde rastlanmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 04.10.2018 tarihli ve 2017/360 Esas, 2018/416 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde, davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairece yapılan inceleme sonucu; taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde yöntem olarak bir isabetsizlik görülmeyerek, aynı kamulaştırma kapsamında 22.01.2015 değerlendirme tarihi itibarıyla aynı mahallede olup, dava konusu taşınmaza yakın ve bitişik konumda yer alan 6583 ada 11 ve 4 parsel sayılı taşınmazlara sırasıyla, Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/59 Esas,2019/195 Karar ve 2017/635 Esas, 2019/138 Karar sayılı dosyalarında 375,00 TL/m² ve 417,55 TL/m² değer biçilmiş olup, m² birim bedelleri Dairemiz denetiminden geçtiğinden, belirtilen dosyalar dosya arasına alınıp bilirkişi kurulundan ayrılma nedenleri konusunda ek rapor alınmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması, ilk karar ile davalılara ödenmesine karar verilen 16.674,00 TL bedele 05.06.2015 tarihinden ilk karar tarihi olan 05.11.2015 tarihine kadar yasal faiz uygulanması gerektiğinin düşünülmemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 12055/17 numaralı başvuru sonucu verilen 23.10.2018 tarihli kararı ve Anayasa Mahkemesinin 2016/9364 başvuru numaralı, 01.06.2019 tarihli ve 30791 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan kararı da göz önüne alınarak davacı idare lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğinden hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı ile bozma ilamına uyularak yapılan inceleme sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; acele el koyma dosyasında 250,00 TL değer biçilmesine rağmen 1.089,08 TL olarak m² birim bedelinin fahiş belirlendiğini, emsal taşınmazın doğru alınmadığını, gerçek değerden yüksek tespit yapıldığını ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; emsal karşılaştırmasının uygun yapılmadığını, emsal taşınmazın doğru alınmadığını, gerçek değerin daha yüksek olduğunu, emsallerine düşük bedel belirlendiğini, faiz yönü ile de usul ve kanuna aykırı karar verildiğini, en yüksek oranda faize hükmedilmesi gerektiğini ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukukî nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre taraf vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Bozma ilamında aynı kamulaştırma kapsamında 22.01.2015 değerlendirme tarihi itibarıyla aynı mahallede olup, dava konusu taşınmaza yakın ve bitişik konumda yeralan 6583 ada 11 ve 4 parsel sayılı taşınmazlara sırasıyla, Kahramanmaraş 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/59 Esas, 2019/195 Karar ve 2017/635 Esas, 2019/138 Karar sayılı dosyalarında 375,00 TL/m² ve 417,55 TL/m² değer biçilmiş olup, m² birim bedelleri Dairemiz denetiminden geçtiğinden, belirtilen dosyalar dosya arasına alınıp bilirkişi kurulundan ayrılma nedenleri konusunda ek rapor alınmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması doğru olmadığı gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verildiği, hükme esas alınan bilirkişi kurulunca dosya arasına alınacak işbu dosyalar da dikkate alınarak değerlendirme tarihi olan dava tarihine göre 04.02.2015 değer biçilmesi gerekirken, bozma sonrası ilk celse tarihi olan 14.04.2021 tarihine göre m² birim bedelinin belirlenmesi hatalıdır.
3. İlk karar ile acele kamulaştırma dosyasında ödenen bedelin mahsubu ile bulanan ve depo ettirilerek davalıya ödenmesine karar verilen 16.674,00 TL bedele ilk karar tarihi olan 05.11.2015 tarihine kadar yasal faize hükmedilmesi gerekirken, tespit edilen bedelin tamamına son karar tarihine kadar yasal faize hükmedilmesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlere;
Taraf vekillerinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Davalıdan peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine,
21.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.