"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1976 Esas, 2022/2542 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Antalya 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/1 Esas, 2021/37 Karar
Taraflar arasında görülüp kesinleşen kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonunda mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm Yargıtay denetiminden geçerek kesinleşmiş, idarece yargılamanın iadesi talebi ile yeniden dava açılmıştır.
İlk derece Mahkemesince yargılamanın iadesi talepli davanın reddine ilişkin verilen karar, yargılamanın iadesi davasının davacısı olan idare vekili tarafından kanun yoluna götürülmüş ve dosya Dairemize gönderilmiş, 20.07.2016 tarihinden sonra verilen bağımsız yeni bir dava niteliğinde olan yargılamanın iadesine dair hükmün kanun yolu inceleme görevi Bölge Adliye Mahkemesine ait olduğundan, Dairemizce Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmek üzere dosyanın İlk Derece Mahkemesine iadesine karar verilmiş, bunun üzerine dosya kendisine gelen Bölge Adliye Mahkemesi istinaf dilekçesi olarak değerlendirdiği davacı idarenin itirazlarını esastan reddetmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı yargılamanın iadesi davasının davacısı olan idare vekili tarafından temyiz edilmekle yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Yargılamanın iadesi talebinde bulunan idare vekili dava dilekçesinde; Antalya ili, ... ilçesi, ... Mahallesi 20061 ada 2 sayılı taşınmaza ilişkin davalılar tarafından müvekkili aleyhine açılan kamulaştırmasız el atma nedeni ile tazminat davasında Antalya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/426 Esas, 2018/400 Karar sayılı ilamı ile tazminata hükmedildiğini ve kararın Dairemizin 15.01.2020 tarihin ve 2020/93 Esas, 2020/5750 Karar sayılı ilamı ile onandığını, kararın 09.09.2020 tarihinde kesinleştiğini, davacılar tarafından başlatılan ilamlı icra takibi sonucunda bir kısım davacıların kararın kesinleşmesinden önce vefat ettiğinin icra emrinin 02.10.2020 tarihinde tebliğ edilmesi üzerine öğrenildiğini, mükerrer takibin şikayet yolu ile iptal edildiğini, kişinin ölümü ile birlikte vekâlet ilişkisinin son bulduğunu, davacı ...’ın 05.05.2017 tarihinde, İsmet Abay’ın ise 21.06.2020 tarihinde vefat ettiğini, davacıların ölümünden sonra vekilin yaptığı hiçbir işlemin geçerli olmadığını belirterek 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 375 maddesinin (c) bendindeki yargılamanın yenilenmesi şartlarının gerçekleştiğini belirterek iş bu davayı açtıklarını belirtmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili dilekçesinde; davalı ... Belediyesinin bu davayı açmakta tamamen kötüniyetli olduğunu, ... vefat ettiğinde kararın zaten kesinleşmiş durumda olduğunu, davanın olayın esasına etkili olmadığını, davanın süresinde olmadığını, ... Belediyesinin ...’ın vefat ettiğinden mahkemede görülen dava dosyaları ve 15.03.2019 tarih ve 4210 sayılı dilekçeleri ile haberdar olduğunu, bu tarihte ilgili dilekçe ile ... Belediyesi’ne ...’ın vefat ettiği hususu bildirilerek vekaletnameler ile veraset ilamının ibraz edildiğini, yargılamanın yenilenmesi için üç aylık sürenin geçtiğini, ...’ın vefatından ... Belediyesi’nin 15.03.2019 tarihli hesap tablosu ile haberdar olduğunu, mirasçılarına bu parayı ödediğini, üstelik mirasçıların da belediyeye başvuruda bulunduklarını, her seferinde de veraset ilamını belediyeye ibraz ettiklerini, davalı idarenin dava hakkını en geç 15.06.2019 tarihinde dava yoluyla kullanması gerektiğini, tazminat bedelinin tahsilini sürüncemede bırakmak amacıyla ve süresinde açılmayan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde yargılamanın iadesi davasının davacısı olan idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; ölü kişi adına devam eden yargılama sonucunda verilen Antalya 4. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2016/426 Esas 2018/400 Karar sayılı ilamının hükümsüz olduğunu, hükümsüz ilama ilişkin icra takibinin durdurulmasını talep ettiklerini, yargılamanın yenilenmesi şartları oluştuğundan davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; yargılamanın iadesini talep eden davalı vekili, yargılamanın yenilenmesi sebebi olarak 6100 sayılı Kanun'un 375 maddesinin (c) bendine dayanmış olup aynı kanunun 377 nci maddesinde ise yargılamanın iadesi süresinin düzenlendiği, vekil veya temsilci olmayan kimselerin huzuruyla davanın görülmüş ve karara bağlanmış olması halinde kararın gerçek vekil veya temsilciye tebliğ edildiği tarih veya alacaklı veya davalı yerine geçenlerin karardan usulen haberdar olunduğu tarihten itibaren üç aylık süre öngörüldüğü, somut olayda kamulaştırmasız el atma nedeni ile tazminat istemine ilişkin davanın yargılaması sonucunda Antalya 4. Asliye Hukuk Mahkemesinin 02.11.2018 tarihin ve 2016/426 Esas, 2018/400 Karar sayılı ilamı ile Gençlik ve Spor Bakanlığına yönelik davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine, ... Belediyesine yönelik davanın kabulüne ve 1.135.865,60 TL kamulaştırmasız el atma tazminatının 24.02.2012 tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacılara verilmesine, Antalya ili, ... ilçesi, Arapsuyu Mahallesi 20061 ada 2 parseldeki davacılara ait payların tapusunun iptali ile davalı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verildiği, söz konusu kararın davalı ... vekilince temyiz edilmesi üzerine Dairemizce onandığı, 09.09.2020 tarihinde kesinleştiği, tazminat davasında davacılar vekili tarafından davalı ... Başkanlığına sunulan 15.03.2019 dilekçe kayıt tarihli talep ile davacılardan ...’ın öldüğü bildirilerek veraset ilamı ve mirasçıların vekaletnamelerinin dosyaya sunulduğu, bu tarihin kararın onanmasından daha önceki bir tarih olduğu, ileri sürülen yargılamanın iadesi sebebi hüküm temyiz aşamasında iken ileri sürülmediği gibi esasen davalının da söz konusu durumdan 15.03.2019 tarihi itibarıyla haberdar olduğu, eldeki davanın da 30.12.2020 tarihinde açıldığı gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince yargılamanın yenilenmesi isteminin esasa girilmeksizin reddine dair yazılı şekilde karar verilmiş olmasında usul ve kanuna aykırı bir yön bulunmadığından istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, yargılamanın iadesi istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371, 375 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.