"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/736 Esas, 2019/1364 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesi uyarınca davacı idare adına tescil istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve bir kısım davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalılar ... vd. vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 17.06.2021 günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalılar ... vd. vekili Avukat ... ile davacı idare vekili Avukat ... gelmiş, diğer davalı asıllar duruşmaya katılmamıştır.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra verilen üçüncü kez geri çevirme kararı üzerine gelen dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Denizli ili, Merkezefendi ilçesi, ... Mahallesi 337 ada 42 parsel sayılı davalılar adına kayıtlı taşınmazın 11. Tugay Komutanlığına ait Askeri Saha içerisinde kaldığını, bu taşınmazın Milli Savunma Bakanlığınca kamulaştırıldığını, Takdir Komisyonunca taşınmaz için biçilen değerin 6830 sayılı Kamulaştırma Kanun hükümlerine uygun olarak bankaya makbuz karşılığı ve davalıların nam ve hesabına bloke edildiğini, davalılar ve varislerinin bugüne kadar kamulaştırma işlemine ve kamulaştırma bedeline karşı herhangi bir dava açmadıklarını beyanla davaya konu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile Hazine adına tapuya kayıt ve tescilini talep ve dava etmiştir
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 21.05.1984 tarihli ve 1983/50 Esas, 1984/125 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve davaya konu taşınmazların davalı taraf adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 21.05.1984 tarihli ve 1983/50 Esas, 1984/125 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde bir kısım davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 08.03.2016 tarihli ve 2014/6705 Esas, 2016/3993 Karar sayılı ilâmı ile bir kısım davalıların dava tarihinden evvel vefat ettikleri, bir kısmının ise yargılama sırasında vefat ettikleri, bu kapsamda taraf teşkilinin tam olarak sağlanmaksızın esas hakkında karar verilmesinin doğru olmadığı, dava konusu 28 parça taşınmaz hakkındaki yargılamanın sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için her bir parsel yönünden davaların ayrılması gerektiği gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve bir kısım davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; kamulaştırmanın usulüne uygun olarak yapıldığını ve kesinleştiğini, bedelin bloke edildiğini, tespit edilen kamulaştırma bedelinin yüksek olduğunu, idare lehine kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Bir kısım davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; Mahkemece karar duruşmasında bilirkişi raporunda belirlenen bedelin veraset ilâmındaki payları oranında davalılara ödenmesine şeklinde kararın tefhim edilmiş olmasına rağmen gerekçeli kararda tam tersi olarak bedelin ödendiği yönünde hüküm kurulduğunu, ödeme dekontlarına istinaden Mahkemece hukuka aykırı olarak karar verildiğini, Mahkemece kıymet takdir raporu dikkate alınarak bilirkişi raporunda belirlenen bedel yüksek bulunup m² birim fiyatının 400,00 TL olarak belirlendiğini, davalı adına olan tapu kaydı 04.11.1984 tarihinde Hazine adına tescil edildiğini, dolayısıyla bu açından Mahkeme kararının hatalı olduğunu, ödeme yapılmadığı gibi davalılara ödemenin bugünün şartlarına göre yapılması gerektiğini, ölü kişi adına bedel yatırılmasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi uyarınca tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 inci maddesi.
3. 2942 sayılı Kanun'nun geçici 1 inci maddesinin ikinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin tüm, bir kısım davalılar vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3. Dosya içindeki bilgi ve belgelerden; dava konusu taşınmaza ilişkin davanın ... ... adına açıldığı, taşınmazın tapu tedavüllerinin incelenmesinde Habib kızı ... murisi İsmail oğlu Çavuş Molla Habib’in ¼ hissesi 23.09.1976 tarihinde intikal ile ... ve diğer mirasçılarına geçtiği, 23.09.1976 tarihli ve 5701 yevmiye numaralı işlem ile ... ve diğer mirasçılara vekâleten Hasan Geriz’in ¼ hissenin tamamını Hazine’ye sattığı ve tapuda Hazine adına tescil edildiği anlaşılmıştır.
4. Bu kapsamda, Mahkeme kararını temyiz edenler yönünden hukukî yarar yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi bozmayı gerektirir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2. Bir kısım davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın BOZULMASINA,
Davalılar Birgün Cindemir vd. kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden, 24.11.2020 tarihinde yürürlüğe giren Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi gereğince belirlenen 3.050,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı idareden alınarak davalılar Birgün Cindemir vd.'ne ödenmesine,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalı ... vd.'den peşin alınan temyiz harcının istenildiğinde iadesine.
20.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.