"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/538 Esas, 2023/212 Karar
KARAR : Ret
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescil istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Denizli ili, Merkezefendi ilçesi, ... Mahallesi 337 ada 56 parsel sayılı taşınmazın da aralarında bulunduğu davalılar adına kayıtlı 28 adet taşınmazın 11. Tugay Komutanlığına ait askeri saha içerisinde kaldığını, bu taşınmazın Milli Savunma Bakanlığınca kamulaştırıldığını, Takdir Komisyonunca taşınmaz için biçilen değerin 6830 sayılı İstimlak Kanunu (6830 sayılı Kanun) hükümlerine uygun olarak bankaya makbuz karşılığı ve davalıların nam ve hesabına bloke edildiğini, davalılar ve varislerinin bugüne kadar kamulaştırma işlemine ve kamulaştırma bedeline karşı herhangi bir dava açmadıklarını beyanla davaya konu taşınmazın 6830 sayılı Kanun'un 17 nci maddesi gereği davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile Hazine adına tapuya kayıt ve tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; 1983 yılından evvel tarla vasıflı davaya konu taşınmazların malikinin müvekkilleri olduğunun tapu kayıtlarına göre sabit olduğunu, taşınmazın zamanla değerinin arttığını, davacı idarenin mevzuata aykırı şekilde kamulaştırma işlemlerini yürüttüğünü, yatırılan kamulaştırma bedelinin hak sahiplerince çekilmediğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 21.05.1984 tarihli ve 1983/50 Esas, 1984/125 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve davaya konu taşınmazların davalı taraf adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin 21.05.1984 tarihli ve 1983/50 Esas, 1984/125 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde bir kısım davalılar vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 08.03.2016 tarihli ve 2014/6705 Esas, 2016/3993 Karar sayılı kararı ile bir kısım davalının dava tarihinden evvel vefat ettikleri, bir kısmının ise yargılama sırasında vefat ettikleri, bu kapsamda taraf teşkilinin tam olarak sağlanmaksızın esas hakkında karar verilmesinin doğru olmadığı, dava konusu 28 parça taşınmaz hakkındaki yargılamanın sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için her bir parsel yönünden davaların ayrılması gerektiği gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 27.11.2019 tarihli ve 2018/748 Esas, 2019/1369 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak verilen tefrik kararı sonrasında davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin 27.11.2019 tarihli ve 2018/748 Esas, 2019/1369 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda; dava konusu taşınmazın Denizli İl İdare Kurulunun 23.08.1973 tarihli ve 1973/1448 sayılı kamu yararı kararı uyarınca kamulaştırılmasına karar verildiği, kamulaştırma tarihinde hissedar olan davalı muris ... adına çıkarılan noter tebliğinin 01.10.1976 tarihinde "muhatabın kızı Fatma’ya" tebliğ edilmiş ise de, Tebliğat Kanunu'nun 16 ncı maddesindeki koşulları taşımadığından murise yapılan tebligat geçersiz olduğu gibi, davacı idarece takdir edilen kamulaştırma bedelinin kayıtsız ve şartsız olarak kamulaştırma tarihindeki malik ... adına bankaya bloke edildiğinin de ispatlanamadığı, bu itibarla kesinleşmiş bir kamulaştırma işleminin varlığından söz edilemeyeceğinden davanın reddine karar verilmesi gerektiği ve gerekçeli karar başlığının davalı kısmında ... mirasçılarının adları yazılması gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Üçüncü Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; 6830 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesinde veya diğer maddelerde kamulaştırma bedelinin kayıtsız şartsız ödenmesine ilişkin bir düzenlemenin bulunmadığını, kamulaştırma işleminin usul ve kanuna uygun olarak yapılmak suretiyle kamulaştırmanın kesinleştiğini, davalının mirasçıları tarafından kamulaştırma işlemlerinin yürütüldüğünü, kamulaştırma tebligatından haberdar olduklarından usulsüz tebligatın usulüne uygun hâle geldiğini, 6830 sayılı Kanun’un 17 nci maddesine göre takdir edilen kıymetin tamamının bankaya yatırılması ve evrak suretinin mahkemeye sunulmasının idare adına tescilin gerçekleştirilmesinde yeterli olduğu halde, Yargıtay kararında bedelin tamamının bankaya yatırılmış olması ve malikin bankaya müracaatında hiçbir kısıtlamaya tabi olmadan çekebilmesi ifadelerine yer verilmek suretiyle kamulaştırma bedelinin şartlı olarak yatırılmasının bozma sebebi olarak gösterilmesinin yasal dayanaktan yoksun olup, 6830 sayılı Kanun'un 17 nci maddesine aykırılık teşkil ettiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi ile geçici 1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 Kanun'un geçici 3 üncü maddesi gereği yürürlükte bulunan 1086 sayılı Kanun'un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.