"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/2199 Esas, 2020/531 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozma ilâmına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Diyarbakır ili, Sur ilçesi, ... Mahallesi, 164 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar süresinde cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 19.07.2017 tarihli ve 2015/1179 Esas, 2017/680 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 18.07.2018 tarihli ve 2017/1340 Esas ve 2018/1069 Karar sayılı ilamı ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda, 01.11.2013 ve 26.11.2013 tarihleri arasında kamulaştırma ilanının yapıldığı ve 09.06.2015 tarihli kıymet takdir raporunda taşınmazın fiili durumunun arazi olduğu, çilek ekildiğine ilişkin tespit bulunmadığı gözetildiğinde, 2942 sayılı Kanun'un 25 inci maddesine aykırı şekilde taşınmazın 9329,35 metrekarelik bölümüne ilan tarihinden sonra ekildiği anlaşılan çileklerin bedeline hükmedilmesi doğru görülmeyerek mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Dereece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilamına uyularak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle, münavebe ürünlerinin hatalı alındığını, mütemmim cüz sahiplerinin neye dayanarak belirlendiğinin anlaşılamadığını, çilek serasıyla ilgili bedelin hesaplanmasının hatalı olduğunu, kamu yararı kararı askıdan indirildikten sonra dikilen mütemmim cüzlerin bedeline hükmedilmemesi gerektiğini, verimin yüksek alındığını ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle, çilek ürününün sabit tesis kabul edilemeyeceğini, eldeki dosya ile seri dosya niteliğinde olan Diyarbakır 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2015/1181 Esas sayılı dosyasında çilek bedeline hükmedildiğini, kararın Yargıtay tarafından onandığını, Yargıtayca aynı nitelikteki dosyalar için farklı kararlar verdiğini, kapitalizasyon faiz oranının hatalı aldığını, objektif değer artış oranının hatalı tespit edildiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, temel olarak kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkan bulunmadığı anlaşılmakla; davalılar ... vd. vekilinin tüm, davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3. Dava 4 ay içinde sonuçlandırılmadığından kamulaştırma bedeline 15.02.2016 tarihinden ilk karar tarihine kadar faiz işletilmesi gerekirken, faizin bitiş tarihi gösterilmeyerek infazda tereddüt oluşturulması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün düzeltilerek onanması gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalılar ... vd. vekilinin tüm, davacı idare vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2.Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının "7" numaralı bendinde geçen "itibaren" kelimesinin hükümden çıkartılmasına, yerine "ilk karar tarihi olan 19.07.2017 tarihine kadar" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı ...'dan aşağıda yazılı kalan temyize başvurma harcının alınmasına, peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
18.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.