"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2007 Esas, 2023/570 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziosmanpaşa 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2015/433 Esas, 2021/172 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonucunda İlk Derece Mahkemecesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda,temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul ili, Arnavutköy ilçesi, ... Mahallesi 592 ve 601 parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar ... vd. vekili cevap dilekçesinde özetle;dava konusu taşınmazların mücavir alan sınırları içerisinde yer aldığını, belediyenin yol, su ve çöp toplama hizmetlerinden yararlandığını ve arsa vasfında olduğunu ileri sürmüştür
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, kamulaştırma bedelinin tespiti ile bu bedelin bloke ettirilerek davalı tarafa derhal ödenmesine, dava konusu taşınmazların davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; belirlenen kamulaştırma bedelinin fahiş olduğunu, emsallerin hatalı olduğunu, dava konusu taşınmazla aynı nitelik ve ölçütlere sahip olmadığını, idarenin kıymet takdir komisyonca belirlenen bedelin çok üstüne bir bedele hükmedildiğini ileri sürmüştür.
2. Davalılar ... vd. vekili istinaf dilekçesinde özetle; Mahkemece pek çok bilirkişi raporu alındığını, Mahkemenin 29.07.2016 tarihli bilirkişi raporunda belirtilen değerlere göre karar verdiğini, yargılama süresince birden fazla rapor alınmışsa da bunların tamamırır eski tarihli olduğundan 5 yıl önce hazırlanan rapora göre bugün karara varılmasının müvekkillerine büyük zarar verdiğini, özellikle 3. Havalimanının açılışından sonra bölgede taşınmaz fiyatlarının yükseldiğini, bilirkişilerce belirlenen bedelin yasal faiz ile karşılanmayacak ölçüde düşük kaldığını, bedelin taşınmazların bugünkü gerçek değerlerinin yarısından daha aşağı olduğunu, davalı ... tarafından taşınmazların Mihrişah Valide Sultan Vakfı mazbut vakıflarından olması sebebiyle sadece arsa bedelinin %10'unun Vakıflar Genel Müdürlüğüne ödenmesine karar verilmesi gerekirken muhdesat bedelinin de %10'u oranında ödeme yapılmasına karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürmüştür.
3. Davalı ... istinaf dilekçesinde özetle; müvekili idareye ödenecek olan 261.988,81 Türk Lirası taviz bedelinin hemen ödenmesine karar verildiğini ancak bu paraya ait işletilen yasal faizden de idarelerine ödeme yapılıp yapılmayacağından söz edilmediğini belirterek Mahkeme kararının düzeltilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmaza emsal karşılaştırması yapılarak ve aynı kamulaştırma kapsamında bulunan yakın parsellerin Yargıtay denetiminden geçen metrekare birim fiyatları ile uyumlu olarak değer biçilmesi doğru olduğu, tarafların istinaf sebebi olarak ileri sürdüğü hususların yerinde görülmediği, böylece mahkeme kararının mahkeme kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; bilirkişi raporunda hatalı emsaller incelenerek bedelin yüksek belirlendiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi ve 30 uncu maddesi
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmazlara 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak, üzerinde bulunan yapılara resmi birim fiyatlar esas alınıp yıpranma payı düşülerek, ağaçlara ise yaş, cins ve verim durumu dikkate alınmak suretiyle adil ve hakkaniyete uygun olarak tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesine, dava konusu taşınmazın davalılar adına olan tapu kaydının iptali ile idare adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemeiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harçlarının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
16.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.