"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1125 Esas, 2023/1337 Karar
KARAR : Esastan ret/ Düzeltilerek yeniden esas hakkında verilen karar
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kırşehir 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/205 Esas, 2022/162 Karar
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın yol olarak tapudan terkini davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun davalılar vekili yönünden istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı idare yönünden ise kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekilince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Kırşehir ili, Merkez ilçesi, ... Mahallesi 6189 ada 4 parsel, 6189 ada 5 parsel, 6190 ada 4 parsel,6258 ada 1 parsel, 6258 ada 2 parsel, 6258 ada 3 parsel, 6258 ada 6 parsel, 6258 ada 7 parsel, 6258 ada 8 parsel, 6258 ada 9 parsel, 6258 ada 11 parsel, 6258 ada 13 parsel, 6259 ada 1 parsel, 6259 ada 2 parsel, 6259 ada 3 parsel, 6259 ada 4 parsel, 6259 ada 5 parsel, 6259 ada 6 parsel, 6259 ada 7 parsel, 6259 ada 8 parsel, 6260 ada 5 parsel, 6260 ada 6 parsel, 6260 ada 7 parsel, 6260 ada 9 parsel, 6260 ada 11 parsel, 6260 ada 13 parsel, 6260 ada 15 parsel, 480 ada 89 parsel sayılı taşınmazların bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; kıymet takdir raporu ile belirlenen kamulaştırma bedelleri, dava konusu taşınmazlara yakın bölgelerden ve yakın zaman içinde satışı yapılan benzer yüzölçümlü taşınmazların satış bedellerinden çok uzak ve çok düşük olduğunu, yeniden bilirkişi raporu aldırılmasını talep etmiştir.
2. Bir kısım davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı idare tarafından düzenlenen kamulaştırılan taşınmazların kıymet takdir raporları ile belirlenen kamulaştırma bedellerini kabul etmediklerini, davacı idare tarafından düzenlenen Kamulaştırılan Taşınmazın Kiymet Takdir Raporları ile belirlenen kamulaştırma bedellerinin, taşınmazların gerçek değerlerinden düşük olarak hesaplanmış olduğunu, beyan etmişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmazlar bedelinin yüksek hesaplandığını, emsal incelemesinin doğru olmadığını, taşınmazların kamulaştırma dışında kalan bölümlerinde değer kaybı olmadığını, davalılar lehine birden fazla vekâlet ücretine karar verilemeyeceğini ve tamamen kullanılmaz nitelikte olduğu için tam bedel verilen taşınmazların davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
2.Davalılar vekilleri istinaf dilekçelerinde özetle; dava konusu taşınmazlar için az bedel verildiğini ve taşınmazların geri kalan bölümleri için daha fazla değer kaybı bedeli eklenmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile arsa niteliğindeki taşınmazlara emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde ve 6258 ada 13 parsel, 6260 ada 9, 11 ve 13 parselin kamulaştırma dışında kalan kısımları için değer düşüklüğü bedellerine ve 6258 ada 11 parsel ve 6260 ada 15 parselin kamulaştırma dışında kalan bölümlerinin tam bedeline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemekle birlikte; dava konusu 6258 ada 10 parsel ve 6220 ada 14 parsel sayılı taşınmazların tam bedeline karar verildiğinden, bu bölümlerdeki davalılar paylarının iptali ve davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesi gerektiğinin düşünülmemesi, diğer parseller yönünden ise, bu taşınmazlar yol durumuna dönüştüğü gibi, davacı idare de dava dilekçesinde “Terkin” isteminde bulunduğundan, taşınmazların 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 999 uncu maddesi uyarınca tapudan terkini yerine tesciline karar verilmesi ve dava aynı hukuki nedene dayandığından davalılar lehine tek bir vekâlet ücretine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak düzeltilerek yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde belirttiği hususları tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakameleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki dava konusu taşınmazlara 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsal karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmamasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.