"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/93 Esas, 2023/142 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. ... 14. Asliye Ticaret Mahkemesinin 18.01.2023 Tarihli ve 2021/17 Esas, 2023/26 Karar Sayılı Kararı
Somut olayda gerçekleşen kazanın iş kazası olduğu, iş kazası nedeniyle doğan bir uyuşmazlığın çözümünde iş mahkemelerinin görevli olacağı gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.
B. ... 32. İş Mahkemesinin 06.04.2023 Tarihli ve 2023/167 Esas, 2023/158 Karar Sayılı Kararı
Dava konusu talebin iş kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkin olduğu, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı kayıtlarına göre müteveffa işçinin vefat etmeden önce davalı nezdinde Güroymak/Bitlis'te çalıştığı, vefat etmeden önceki yerleşim yeri adresinin Güroymak/Bitlis olduğu, kazanın meydana geldiği yerin Güroymak/Bitlis olduğu, davacıların yerleşim yeri adreslerinin de Güroymak/Bitlis olduğu, bu nedenle yetkili ve görevli mahkemenin Güroymak İş Mahkemesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
C. Güroymak Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.06.2023 Tarihli ve 2023/93 Esas, 2023/142 Karar Sayılı Kararı
Davalılardan sigorta şirketinin adresinin "Büyükdere Caddesi No:110 Esentepe .../... olduğu, davacılar tarafından dava açılırken yetki hususundaki seçimlik hakkın kullanıldığı ve davanın ... Mahkemelerinde açıldığı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, iş kazasında vefat eden sigortalının hak sahiplerinin maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin açılan davada yetkili mahkemenin belirlenmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı Bölge Adliye Mahkemelerinin yargı çevresinde kalan İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 6100 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesi, 14 üncü maddesi ve 19 uncu maddesinin dördüncü fıkrası
3. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun (7036 sayılı Kanun) 6 ıncı ve 9 uncu maddeleri
C. Değerlendirme
1. 5510 sayılı Kanun'un 101 inci maddesinde bu Kanun'da aksine hüküm bulunmayan hallerde bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıkların iş mahkemelerinde görüleceği düzenlenmiş, görev konusu açıklanmış olmasına karşın, yetkili mahkemenin neresi olacağına dair açık bir düzenleme bulunmamaktadır.
2. Davanın açıldığı ve İlk Derece Mahkemesi tarafından karar verilen tarihte yürürlükte bulunan 7036 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinde İş Mahkemelerinde açılacak davalarda yetkili mahkemenin, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesi olduğu belirtilmiştir. Benzer düzenleme, mülga 5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun (5521 sayılı Kanun) 5 inci maddesinde ve 5521 sayılı Kanun’da sarahat bulmayan hallerde 6100 sayılı Kanun'a gönderme yapan 15 inci maddesinde de mevcuttur. Ancak kamu düzenine ilişkin yetki kuralını düzenleyen 7036 sayılı Kanun'un 6 ıncı maddesinin, işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında iş akdinden veya 4857 sayılı İş Kanunu'na dayanan alacak ve hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarına uygulanacağı kabul edilmelidir.
3. Bir davada, birden fazla genel ve özel yetkili mahkeme varsa, davacı bu mahkemelerden birinde dava açmak hususunda bir seçimlik hakka sahiptir. Davacı, davasını bu genel ve özel yetkili mahkemelerden hiçbirinde açmaz ve yetkisiz bir mahkemede açarsa, o zaman seçme hakkı davalılara geçer.
4. Dosya kapsamından birden çok mahkemenin yetkili olduğu ve kesin yetki kuralının bulunmadığı bu davada, ... ilinde yetkisiz bir mahkemede davacının dava açtığı anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca seçme hakkı davalıya geçmiş ve davalı işveren vekilince de süresinde ve usulüne uygun olarak Güroymak Mahkemelerinin yetkili olduğuna ilişkin yetki itirazında bulunduğu anlaşıldığından uyuşmazlığın Güroymak Asliye Hukuk Mahkemesince (İş Mahkemesi sıfatıyla) çözümlenmesi gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Güroymak Asliye Hukuk Mahkemesinin (İş Mahkemesi sıfatıyla) YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
08.01.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.