"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/115 Esas, 2023/325 Karar
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan muhdesatın davacı idareye aidiyetine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare ve davalılar ... vd. vekilleri tarafından temyiz edilmekle; süre; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; zemini Hazineye ait Antalya ili, ... ilçesi, ... köyü ... parsel sayılı taşınmazın üzerindeki davalılara ait olan yapı ve muhdesatlann asgari levazım bedeli ile ağaç bedellerinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde özetle; kamu yararı kararının taraflarına tebliğ edilmediğini, idareden kamu yararı kararının getirtilinmesini, alınmış bir karar yok ise davanın reddini, ayrıca idari yargıda iptal davası açacak olduklarını bu davanın beklenmesini, emsal satış ve değerlemenin Havaalanı uçuş koridorunda bulunmayan ve dava konusu taşınmazlara yakın taşınmazlar baz alınarak yapılmasını, yüksek kata imarlı taşınmazların emsallerinin tapudan ve belediyeden sorulmasını istemiş ayrıca emsal taşınmaz bildirmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 30.09.2014 tarihli ve 2011/443 Esas, 2014/344 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 03.11.2015 tarihli ve 2015/3039 Esas, 2015/15674 Karar sayılı ilamı ile dava konusu (davalı Haşan Mert'e ait) 1002 m²lik plastik seranın (5177 sayılı Kanun'un 35 nci maddesi ile değişik 2942 sayılı Kanun'un 19 ncu maddesine eklenen fıkra gözetilerek) 2004 yılından sonra yapıldığı gerekçesi ile asgari levazım bedeline hükmedilmiş ise de sözü edilen seranın 424,63 m²lik bölümünün birinci bilirkişi kurulu raporunda dava tarihi itibarıyla 15 yıllık olduğu belirtildiğine göre birinci ve ikinci bilirkişi kurulları arasında seranın yapım yılı ile ilgili çelişki giderilmeden eldeki dosyada tamamının 4-5 yaşında olduğu gerekçesi ile değerlendirme yapılarak asgari levazım bedeline hükmedilmiş olması, dava konusu taşınmaz üzerindeki ağaçların yaş ve cinslerine göre 2011 yılı itibarıyla rayiç fiyatlarını gösterir listenin Tarım ve Orman İl Müdürlüğünden getirtilip bilirkişi raporunun denetlenmemiş olması, dava konusu taşınmazın üzerinde bulunan davalı ...'e ait 80 metre derinliğindeki sondaja ilişkin fiyatların Tarım ve Orman İl Müdürlüğünden getirtilip bilirkişi raporunun denetlenmemiş olması, mahkemece tespit edilen ve davalılar adına bankaya yatırılan kamulaştırma bedelinin hükümle birlikte davalılara ödenmesine karar verildiğinden, dava tarihinden itibaren dört aylık süreninin bittiği 27.02.2012 tarihinden karar tarihine kadar tespit edilen kamulaştırma bedeline faiz uygulanması gerekirken, faizin 26.02.2012 gününden başlatılması doğru görülmeyerek mahkeme karannın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukanda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile Mahkemece bozma ilâmı gereğince inceleme ve işlem yapılarak davanın kabulü ile tespit edilen bedelin davalılara ödenmesine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare ile davalılar ... vd. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özede; bozma kararları dikkate alınmadan hüküm kurulduğunu, bedellerin yüksek belirlendiğini, faiz hükmünün hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalılar ... vd. vekili temyiz dilekçesinde özetle; aynı bölgede diğer kamulaştırma bedel tespit ve tescil davalarında yıpranma paylarının hesabında seralanın basit yapı olarak değil, çelik karkas olarak değerlendirilerek yıpranma payı düşüldüğünü, bu dosya da aynı şekilde değerlendirme yapılması gerektiğini, yıpranma paylarının düşük olduğunu, maddi hataya dayanan bozma ilâmından dönülerek seralara ilişkin bedellerin adil ve Anayasa'ya uygun şekilde düzeltilmesi gerektiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, muhdesat kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu, 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (h) bendi ve 19 uncu maddesinin son fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihaî kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un Geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşılmakla davacı idare vekilinin tüm, davalılar ... vd. vekillerinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3. Davaya konu cam ve plastik seraların çelik konstrüksiyondan imal edildiğinden, yıpranma oranlarının da yaşlarına göre çelik karkas yapılara ilişkin olarak belirlenmesi gerektiği hâlde bu husus maddi hataya dayalı olarak bozmaya konu edilmediği bu kez yapılan inceleme anlaşılmakla; Mahkemece maddi hataya dayalı olarak verilen bozma ilâmına uyulması taraflar lehine usulî kazanılmış hak oluşturmadığından, dava konusu taşınmaz üzerinde bulunan seraların çelik karkas yapılara ilişkin yıpranma oranları gözetilerek bedellerinin belirlenmesi gerekirken yıpranma payının hatalı belirlenmesi doğru görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davacı idare vekilinin tüm, davalılar ... vd. vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2.Davalılar ... vd. vekillerinin temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile Mahkeme kararının BOZULMASINA,
Taraflardan peşin alınan temyiz harçlarının istenildiğinde iadesine, davalılardan ... vd.'den alınması gereken 2.107,84 TL temyize başvurma harcından peşin alınan 738,00 TL harcın mahsubu ile kalan 1.369,00 TL harcın alınarak hazineye irat kaydına,
21.03.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.