"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/364 Esas, 2023/831 Karar
DAVA TARİHİ: 22.05.2021
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ:...Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/122 Esas, 2022/281 Karar
Taraflar arasındaki 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemi davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı idare vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Siirt ili,...ilçesi, ...köyü 104 ada 101 parsel sayılı taşınmazda davacı adına olan tapu kaydına davalı idarenin talebi üzerine 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince şerh konulduğunu, müvekkilinin mülkiyet hakkını kısıtlayan, yasal şartları taşımayan, usulsüz ve hatalı olarak konulan bu şerhin terkinini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı idare vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmaza kamu hizmetine mahsus olmak üzere şerh konulduğunu, davalı kurumca Tapu/Kadastro Müdürlüklerinde yapılan/yapılacak hükmen tescil işlemlerine ait kamulaştırma giderleri tapu harcı ve döner sermaye bedellerinin yatırılmaması nedeniyle yapılmayan işlemler ile ilgili doğabilecek sıkıntıların aşılabilmesi için gerekli yazışmaların yapıldığını ancak yapılan yazışmalar zaman aldığından bu durumda kurumun herhangi bir kusuru ve kastı bulunmadığını bu nedenle hukuki dayanaktan yoksun davanın reddine karar verilmesini, ayrıca sorumluluğun kanun gereği şerhi terkin etmeyen tapu idaresine ait olduğunu ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kararıyla davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; taşınmaza kamu hizmetine mahsus olmak üzere şerh konulduğunu, tazminat davası sonucu ... Genel Müdürlüğü lehine irtifak hakkının tapuya tesciline dair verilen kararın infazı için tapu müdürlüğüne gönderildiğini ancak tapu idaresince gerekli işlemlerin yapılmadığını, husumetin tapu idaresine yöneltilmesi gerektiğini, seri dosya olması nedeniyle Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 22 nci maddesi uyarınca dosya sayısı 12'den fazla olması halinde tam vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiğini, Mahkemece resen dikkate alınması gereken bu husus gözden kaçırılarak tam vekâlet ücretine hükmedilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 2942 sayılı Kanun'un 31/b maddesi uyarınca taşınmazın devrini engelleyecek şekilde, davalı idarenin yazısı üzerine konulmuş olan "satılamaz" şerhinin yer alması ve davacının eldeki davayı açmakta hukuki yararı bulunması nedeniyle İlk Derece Mahkemesince şerhin terkinine karar verilmesinde ve Mahkemenin sorumlu idarenin ... Genel Müdürlüğü olduğuna ilişkin kabulünde ve davanın başka dosyalar ile seri nitelikte olacak şekilde açıldığı ve görüldüğü konusunda somut bir delil sunulmadığı göz önünde bulundurularak Mahkemenin vekâlet ücreti takdirinde de isabetsizlik bulunmadığı, taşınmazın güncel tapu kaydında ada numarası "104" iken; Mahkemenin gerekçeli kararının hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinde "140" yazılmış olması mahallinde düzeltilebilir maddi hata olarak değerlendirilmiş ve kaldırma nedeni yapılmayarak belirtilen bu yanlışlığa değinilmekle yetinildiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu ve resen belirlenecek sebeplerle kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu maliki ile davalı idare arasındaki 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince taşınmazın tapu kaydına konulan şerhin terkini istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı idare vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı idareden peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.