"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/203 Esas, 2023/1959 Karar
DAVALILAR: ... vd. vekili Avukat ...
DAVA TARİHİ: 15.03.2018
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan
kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde; Adıyaman ili, ..., ...köyü, 723 parsel sayılı taşınmazda kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 29.12.2020 tarihli ve 2018/134 Esas, 2020/1225 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ile bu hakkı davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 12.05.2022 tarihli ve 2021/1481 Esas, 2022/1581 Karar sayılı kararı ile aynı dava konusu taşınmaz hakkında daha önceki bir tarihte aynı davanın açılmış bulunduğu, o davada idarenin feragat beyanı nedeniyle davanın reddine karar verildiği, idarenin kamulaştırmadan vazgeçme kararından dönemeyeceği, idare verdiği kamulaştırmadan vazgeçme kararının hatalı olduğu kanaatine varırsa ya da sonradan gelişen koşullar taşınmazın kamulaştırılmasını gerektirirse, artık idarenin yeni bir kamulaştırma işlemi başlatmasının zaruri olduğu, yeni bir kamulaştırma işlemi olmadan, eski işlemler üzerinden dava açılması halinde ise davanın reddi gerekeceği, somut davada durum bu hal üzerine olup, idarenin yeni bir kamulaştırma işlemi başlatmadığı ve dolayısı ile davanın reddine dair karar verilmesi gereği ortaya çıkmakla davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile yeniden esas hakkına hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin 12.05.2022 tarihli ve 2021/1481 Esas, 2022/1581 Karar sayılı kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karara karşı taraf vekillerince yapılan istinaf başvurusunun, Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince kabulü ile dava konusu taşınmaz hakkında daha önceki bir tarihte aynı davanın açılmış bulunduğu, o davada idarenin feragat beyanı nedeniyle davanın reddine karar verildiği ve idarenin kamulaştırmadan vazgeçme kararından dönemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Ancak; dava konusu taşınmazın acele kamulaştırılmasına ilişkin açılan davadan feragat edilmiş olmasının kamu yararı kararını ortadan kaldırmayacağından işin esasına girilerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçelerle eksik inceleme sonucu davanın reddine karar verilmesi hatalı olduğu gibi kabule göre de; irtifak hakkına ilişkin yapılan hesaplamada taşınmaz üzerinde bulunan eski enerji nakil hattının sökülen kısımları ile yeni enerji nakil hattı ile kesişmeyen kısımlarının da dikkate alınması gerektiğinin düşünülmemesi doğru görülmediği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne ve kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespiti ile bu bedelin davalı tarafa ödenmesine, bu hakkın davacı idare adına tesciline karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; yeni hattın kesişmeyen 3.624,38 m²lik kısmından sökülen eski hattına 3.256,21 m²lik kısmın çıkarıldığını, fark 8,17 m²lik kısım üzerinden irtifak hakkı tesis edildiği, ancak kesişmeyen 3.264,38 m²lik kısmın daha önce kurulan irtifak alanın dışında olduğu bu nedenle bu kısmın kamulaştırılması gerektiği, 3.264,38 m²lik alan üzerinden irtifak hakkı ve 100 m²lik kısımdan pilon yeri üzerinden bedelin hesaplanması gerekirken eksik inceleme ile karar verildiğini, taşınmazın niteliklerine göre objektif değer artışı verilmemesi gerektiğini, bedelin fahiş olduğunu, idare lehine vekâlet ücreti takdiri gerektiğini ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; idarenin kamulaştırmadan vazgeçme kararından dönemeyeceğini, davanın reddi gerekirken kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma konusu irtifak hakkı ve pilon yeri bedelinin tespitine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası, 11 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arazi niteliğindeki taşınmaza 2942 sayılı Kanun’un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca net geliri esas alınarak değer biçilmesinde ve aynı Kanun'un 11 inci maddesinin son fıkrası uyarınca taşınmaz malın niteliği, tamamının yüzölçümü, geometrik durumu ve enerji nakil hattı güzergahı dikkate alınarak değer düşüklüğü oranı belirtilmek suretiyle irtifak hakkı karşılığı ve pilon yeri bedelinin tespit edilerek davalı tarafa ödenmesine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkeme kararının ONANMASINA,
Taraflardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.06.2024 tarihinde oy çokluğu ile karar verildi.