Logo

5. Hukuk Dairesi2024/167 E. 2024/5921 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Kamulaştırılan taşınmazın bedelinin tespiti ve davacı idare adına tescili davasında, bedelin doğru hesaplanıp hesaplanmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Bölge Adliye Mahkemesinin, taşınmazın kısmen kapama bahçe kısmen sulu tarım arazisi vasfına göre gelir metodunu kullanarak, kapitalizasyon faiz oranını %5 ve objektif değer artışını %20 olarak belirleyip hesapladığı bedelin hukuka uygun olduğu değerlendirilerek temyiz isteminin reddine ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2021/1898 Esas, 2022/3959 Karar

DAVA TARİHİ : 15.12.2016

KARAR : Esastan ret

İLK DERECE MAHKEMESİ: Eruh Asliye Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2019/256 Esas, 2021/328 Karar

Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili davasında yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı idare vekili dava dilekçesinde; ...köyünde bulunan 4 (136 ada 12) parsel ve 35 (138 ada 10) parsel sayılı taşınmazların kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların davacı idare adına tescilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı cevap dilekçesi sunmamıştır.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne, dava konusu taşınmazların davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ve taşınmazların baraj gölü sahası içerisinde kalması sebebiyle 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 16 ncı maddesinin (c) bendi uyarınca tapudan terkinine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

1. Davacı idare vekili istinaf dilekçesinde özetle; ... kıymet takdir komisyonunca yapılan tespitlerde ve uydu görüntülerinde de görüleceği üzere 136 ada 12 parsel sayılı taşınmaz üzerindeki ağaçların parseli tamamen kaplamadığını, parsel üzerinde boş alanlar görüldüğünü, taşınmazın kapama olarak değil de taşınmaz üzerinde bulunan ağaçların adet olarak hesaplamaya dâhil edilmesi gerektiğini, davaya konu parsel üzerindeki fidanların askı ilan tarihinden önce bulunmadığını ve TÜRKSAT uydu görüntülerinin alınması gerektiğini, 138 ada 10 parsel sayılı taşınmaz için ise idarenin kıymet takdir komisyonu araştırmaları sonucu kavak ağacı gibi odun değeri olan ağaçlarda bir meyve verimi söz konusu olmadığından; ancak taşıma bedeli ya da kereste değeri üzerinden bedel tespiti yapılması gerektiğini, hükme esas alınan bilirkişi raporu hazırlanırken münavebeye alınacak ürünlerin bölgenin şartlarına göre oldukça çeşitli olması gerektiğini, bilirkişi kurulunun arazi için hesaplanan birim fiyata %20 objektif unsuru da ilave ederek yüksek bedel hesapladığını, dava konusu taşınmaz için % 5 kapitalizasyon faiz oranı uygulanmasının hatalı olduğunu, taşınmazın değerini etkileyen unsurların tümünün değerlendirilmediğini ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; bilirkişi raporu eksik incelemeye dayalı olup raporun usul ve kanuna aykırı olduğunu, kapama meyve bahçesi birim fiyatının eksik hesaplandığını, objektif değer artışı ve kapitalizasyon faiz oranının hatalı hesaplandığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kısmen kapama bahçe kısmen sulu tarım arazisi vasfında olan dava konusu taşınmazlara hükme esas alınan bilirkişi heyeti raporunda, buğday, buğday samanı, domates münavebe ürünleri ile taşınmazın konumu dikkate alınarak ve Yargıtay İçtihatlarına uygun olmak üzere kapitalizasyon faiz oranı da %5 olarak uygulanmak ve %20 objektif değer artışı verilmek suretiyle 20,18 TL/m², kapama bağ için 37,14‬ TL/m² birim fiyatı üzerinden değerinin tespit edilmesi uygun olup taraf vekillerinin istinaf itirazları yerinde olmadığından başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

1. Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme

Uyuşmazlık, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespitine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 2942 sayılı Kanun'un 10 uncu maddesinin sekizinci fıkrası ile 11 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Kısmen kapama meyve bahçesi kısmen sulu tarım arazisi niteliğindeki dava konusu taşınmazlara 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca gelir metodu esas alınarak değer biçilmesi ve tespit edilen bedelin davalı tarafa ödenmesi, dava konusu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile idare adına tesciline ve tapudan terkinine karar verilmesi yerindedir.

3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davacı idare harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, davalıdan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

15.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.