"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2501 Esas, 2023/1959 Karar
KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Tekirdağ 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/162 Esas, 2022/299 Karar
Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili ve ecrimisil istemine ilişkin davada yapılan yargılama sonucunda, İlk Derece Mahkemesince davanın ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak, davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine yeniden yargılama yapan İlk Derece Mahkemesince davanın ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle usulden reddine, davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Miktar veya her paydaş için değeri kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın her paydaş için değeri kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Davacılar lehine hüküm altına alınan ve reddedilen temyize konu edilen ecrimisil bedeli Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibarıyla kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL’nin altında kalmaktadır.
Bu nedenle; davacılar ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin temyiz dilekçelerinin miktar itibarıyla reddine karar vermek gerekmiştir.
Davacılar ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat bedeli yönünden temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davaya konu Tekirdağ ili, Süleymanpaşa ilçesi, ... Mahallesi 236 ada 49 parsel sayılı taşınmaza yol ve park olarak kamulaştırmasız el atılması nedeniyle belirlenecek tazminat ve ecrimisilin davalı idarelerden tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. bulunmuştur.
II. CEVAP
1. Davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu taşınmazla ilgili olarak davacı vekili tarafından uzlaşma talebi ile dilekçe verildiğini, dava konusu taşınmaza ait kamulaştırma işlemlerinin ... tarafından yapılması ve müvekkili idarenin ilgili arşivinde konu ile ilgili belge bulunmaması nedeniyle Karayolları 1.Bölge Müdürlüğünden bilgi ve belge talep edildiğini, ancak yazılarına cevap verilmediğini ve yazı cevabının beklenildiğini, davanın zamanaşımı yönü ile reddi gerektiğini ve hak düşürücü süreye ilişkin itirazlarının da bulunduğunu, fiili el atmanın bulunmadığı taşınmaza ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle reddedilmesi gerektiğini, ecrimisil talebinin sadece diğer davalıya yöneltilmesi gerektiğini, davanın öncelikli olarak usulden reddine, aksi halde esastan reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde özetle; dava konusu 236 ada 49 parsel sayılı taşınmaz hakkında D-100 Kınalı Tekirdağ DevletYolu çalışmaları bünyesinde 02.01.1957 tarihli ve 21 sayılı Umumi Menfaat kararı doğrultusunda kamulaştırma kararı verilmişse de dava konusu taşınmazın bulunduğu yol güzergahının 11.12.2013 tarihli ve 30509 sayılı Bakanlık makamı oluru ile Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredildiğini, taşınmazın yol ağında bulunmaması ve Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığına devri sebebiyle davanın müvekkil idare açısından husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın ... yönünden usulden reddine, davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı yönünden kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; bozma sonrası yeniden girilen tahkikat aşamasında, 28.07.2020 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 177 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre sundukları ıslah dilekçelerinin usuli kazanılmış hak gerekçesiyle kabul edilmeyip hükme esas alınmamasının hukuka aykırı olduğunu, son ıslah dilekçelerinin hükme esas alınarak karar verilmesi gerektiğini iddia ederek kararı istinaf etmiştir.
2. Davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kaldırma kararı sonrası düzenlenen bilirkişi raporlarında, dava konusu taşınmazın el atma tarihindeki niteliklerinin esas alınması gerektiğini, taşınmazın tamamında el atma bulunmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki emsal uygulamasının yerinde olmadığını, el atma tarihi itibarıyla taşınmazın tarla olarak değerlendirilmesi gerektiğini, taşınmazın bir kısmına el atılmadığını, bir kısmının da Süleymanpaşa Belediyesi sorumluluğunda bulunan yolda kaldığı, kaldırma kararında devir tarihindeki ecrimisil bedelinden diğer davalının sorumlu olduğunun belirtildiğini, ecrimisil için hiçbir veri ya da emsal gösterilmediğini, ecrimisilin yasal koşullarının oluşmadığını, hükme esas teşkil eden bilirkişi raporunda emsal alınan satışa konu parselin imar parseli olup olmadığının araştırılmadığını, davanın hak düşürücü süre nedeniyle, ayrıca zaman aşımı nedeniyle reddi gerektiğini, davanın kısmi dava olarak açıldığını, davanın bu nedenle reddi zorunluluğu bulunduğu gibi ıslah tarihi sonrasında faiz işletilmesi gerektiğini, iki kere ıslah yapılamayacağını ileri sürerek kararı istinaf etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kamulaştırmasız el atılan arsa niteliğindeki taşınmaza mahallinde yapılan keşif sonucu emsal karşılaştırması yapılarak değer biçen, usul ve kanuna uygun olarak düzenlenen bilirkişi raporuna göre el atma ve ecrimisil bedelinin davalı idareden tahsiline karar verilmesi doğru olduğu gibi, dosya içindeki belgeler ve özellikle davalı idarelerin yazı cevaplarından dava konusu taşınmazın bulunduğu yol güzergahının 11.12.2013 tarihli ve 30509 sayılı Bakanlık makamı oluru ile Karayolları Genel Müdürlüğünün sorumlu bulunduğu yol ağından çıkarılıp Tekirdağ Büyükşehir Belediyesine devredildiği anlaşıldığından taşınmazın bu davalının yetki ve sorumluluk alanında kaldığı, imar planına göre dava konusu taşınmazın tamamının 50 metre genişliğinde imar yolunda bulunduğu belirlendiğinden kısmi fiili el atma uyarınca proje bütünlüğüne göre taşınmazın tamamı için tazminata hükmedilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı, davacılar murisine kamulaştırma evraklarının tebliğ edilmediği ve kamulaştırma bedelinin ödendiği ispat edilemediğinden geçerli bir kamulaştırma işlemi bulunmadığı ve bu nedenle hak düşürücü sürenin de söz konusu olmadığı, tazminat davasının zamanaşımına tabi olmadığı, belirlenen bedelin taşınmazın imar durumu ve konumuna göre uygun bulunduğu, ... yazı cevabından el atmanın 1956-1983 yılları arasında gerçekleştiğinin anlaşıldığı, davadan önce uzlaşma dava şartının yerine getirildiği, kaldırmadan önceki kararın sadece davalı idare tarafından istinaf edilmesi nedeniyle bu taraf lehine oluşan usuli kazanılmış hak uyarınca önceki kararda belirtilen tazminat tutarına hükmedilmesinin yerinde olduğu anlaşıldığından davacı vekili ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
2. Davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, ... olarak davacı tapu malikleri ile davalı idareler arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) Geçici 6 ncı ve 11 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Arsa niteliğindeki Tekirdağ ili, Süleymanpaşa ilçesi, ... Mahallesi 236 ada 49 parsel sayılı taşınmaza 2942 sayılı Kanun'un 11 inci maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi uyarınca emsalin üstün ve eksik yönleri belirlenip kıyaslaması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davacılar ve Davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı Vekillerinin Ecrimisil Talebine İlişkin Temyizi Yönünden
Davacılar ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekillerinin temyiz dilekçelerinin miktar itibarıyla REDDİNE
B. Davacılar ve Davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı Vekillerinin Tazminat Talebine İlişkin Temyizi Yönünden
Davacılar vekili ve davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacılardan peşin alınan temyiz harcının Hazineye irat kaydedilmesine, 213,97 TL peşin harcın istek halinde davalı Tekirdağ Büyükşehir Belediye Başkanlığına iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
04.07.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.