"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/323 Esas, 2023/552 Karar
I. YARGI YERİ BELİRLENMESİNE KONU KARARLAR
A. Birecik 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 21.12.2022 Tarihli ve 2022/808 Esas, 2022/1146 Karar Sayılı Kararı
Davacının adresinin Tenderden/Büyük Britanya ve Kuzeyi İrlanda olduğu, Türkiye herhangi bir ikametgah adresinin bulunmadığı ve nüfus müdürlüğüne de bildirilmediği dikkate alındığında 5718 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (5718 sayılı Kanun'un) 41 inci maddesi gereğince yetkisizlik kararı verilmiştir.
B. Ankara 39. Asliye Hukuk Mahkemesinin 07.08.2023 Tarihli ve 2023/323 Esas, 2023/552 Karar Sayılı Kararı
Davacının mernis adresinin yurt dışı olduğu, davacının son yerleşim yeri adresinin ise Birecik olduğuı gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir.
II. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun (5490 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi uyarınca nüfus kaydının düzeltilmesi istemine ilişkindir.
B. İlgili Hukuk
1. Farklı bölge adliye mahkemelerinin yargı çevresinde kalan ilk derece mahkemeleri ile bölge adliye mahkemeleri arasındaki yetki ve görev uyuşmazlıklarının giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan düzenlemelerdir.
2. 5490 sayılı Kanun’un “Nüfus davaları” başlıklı 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının a bendi şöyledir:
“Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî dairenin göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli asliye hukuk mahkemesinde açılır. Kayıt düzeltme davaları nüfus müdürü veya görevlendireceği nüfus memuru huzuru ile görülür ve karara bağlanır.”
3. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) “Yerleşim yeri” başlıklı 19 uncu maddesinin birinci fıkrası şöyledir:
“Yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yerdir.”
4. 5718 sayılı Kanun’un “Türklerin kişi hâllerine ilişkin davalar” başlıklı 41 inci maddesi şöyledir:
“Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür.”
C. Değerlendirme
Dosya kapsamından, nüfus kaydı düzeltilmesi istenilenin adres kayıt sistemine kayıtlı yerleşim yeri adresinin .../Şanlıurfa olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın Birecik 1. Asliye Hukuk Mahkemesince sonuçlandırılması gerekmektedir.
III. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
6100 sayılı Kanun’un 21 ve 22 nci maddeleri ile 5235 sayılı Kanun’un 36 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereğince Birecik 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE,
18.03.2024 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.