"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ: İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/473 Esas, 2023/1771 Karar
DAVALILAR: 1. ... vekili Avukat ...
KARAR : Kısmen kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesince görülen ve istinaf incelemesinden geçen 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 17 nci maddesine dayanan tapu iptal ve tescili istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; dava konusu İstanbul ili, ..., ... Mahallesi 6172 ve 6174 parsel sayılı taşınmazların Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün ... Projesi inşaatı kapsamında kaldığından kamulaştırıldığını, kamulaştırma bedellerinin yatırıldığını, noter tebligatlarının gönderildiğini, dava konusu parsel için Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/401 Esas, 1997/275 Karar sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığı, bedeli yatırılan ve kamulaştırılması kesinleşen taşınmazın 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi gereğince davacı idare adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalılar ...ve ... vekili cevap dilekçesinde özetle; açılan davayı kabul ettiklerini beyan etmiştir.
2. Davalı ..., ..., ..., ... ... cevap dilekçelerinde özetle; davayı kabul beyanıyla birlikte davanın açılmasına sebebiyet vermediklerinden yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep ettiklerini belirtmiştir.
3. Davalı ... cevap dilekçesinde özetle; davayı kabul beyanıyla birlikte davanın açılmasına sebebiyet vermemesi nedeniyle dava sonunda yargılama gideri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir.
4. Davalılar ... ve ... vekili cevap dilekçesinde; aradan uzun yıllar geçmesi nedeniyle hangi taşınmazların kamulaştırıldığını hatırlamadıklarını, müvekkillerinin ferağ vermeye davet edilmediğini, idare tarafından işlemlerin usulüne uygun olarak yerine getirilmediğini, dava açılmasına sebebiyet verenin müvekkilleri olmadığını belirterek haksız ve yasal dayanaktan yoksun davanın reddine, Mahkeme aksi kanaatte ise müvekkilleri ferağ vermeye davet edilmediğinden yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 12.03.2021 tarihli ve 2020/396 Esas, 2021/192 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 08.06.2022 tarihli ve 2021/1145 Esas, 2022/1022 Karar sayılı kararı ile davacı idare vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen karara karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizce yapılan inceleme sonucunda; tapu maliklerinden davalı ...'ün taşınmazdaki hissesini ...'dan satın aldığını, ...’a ise payının murisi ...'dan intikal ettiğini, muris ...adına ise kamulaştırma tarihinde kamulaştırma noter tebligatı düzenlendiği gibi muris ...tarafından diğer hissedarla birlikte Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/401 Esas, 1997/275 Karar sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığı anlaşılmış olup, kamulaştırılan taşınmazın 17 nci maddeye göre kamulaştırmayı yapan idare adına tesciline karar verilebilmesi için davadan önce kamulaştırma işleminin usulüne uygun olarak tebliğ edilmesi ile birlikte, kamulaştırma bedeli ile artırılan bedelin koşulsuz olarak mal sahibi adına bankaya bloke edilmesi gerekir. Muris ...tarafından tezyidi bedel davası açıldığı anlaşılmakla kamulaştırma işleminden haberdar olunduğu anlaşılmış ise de, tespit edilen çekişmesiz kamulaştırma bedelinin ve artırılmasına konu edilen bedelin bankaya bloke edilip edilmediği dosya kapsamından anlaşılamamıştır. Bu nedenle; çekişmesiz kamulaştırma bedelinden ve tezyidi bedel davası ile artırılmasına konu edilen bedelden muris ...hissesine isabet eden bölümün bankaya bloke edilip edilmediği, şayet bloke edilmişse bloke edildiğine ilişkin makbuz, dekont vs. belgelerin ilgili idareden ve bankadan sorularak alınacak yazı cevapları doğrultusunda karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olduğundan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin 25.10.2023 tarihli ve 2023/473 Esas, 2023/1771 Karar sayılı kararı ile davanın kısmen kabulüne dair yeniden esas hakkında karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; davalı ... aleyhine açılan davanın da kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırılan dava konusu taşınmazın 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi uyarınca tapu kaydının iptali ile davacı idare adına tesciline ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un mülga 17 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesi ile 369 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı idare vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
3. Yapılan inceleme sonucunda; tapu maliklerinden davalı ...'ün taşınmazdaki hissesini ...'dan satın aldığını, ...’a ise payının murisi ...'dan intikal ettiğini, muris ...adına ise kamulaştırma tarihinde kamulaştırma noter tebligatı düzenlendiği gibi muris ...tarafından diğer hissedarla birlikte Çatalca 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1996/401 Esas, 1997/275 Karar sayılı dosyası ile tezyidi bedel davası açıldığı, çekişmesiz bedelin bloke edildiği, dava sonucu artırılmasına karar verilen bedelin ise idarece ödemesine ilişkin karar alındığı, tahakkuk ve ödeme emri düzenlendiği ve icra dosyasının yapılan ödeme sonucu infazen kapatıldığı anlaşıldığından davalı ... aleyhine açılan davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde adı geçen aleyhine açılan davanın reddine karar verilmesi bozmayı gerektirir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı idare vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin kararının BOZULMASINA,
Dosyanın 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi 39. Hukuk Dairesi Başkanlığına Gönderilmesine,
25.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.