"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/151 Esas, 2020/52 Karar
DAVA TARİHİ: 10.10.2006
KARAR : Kabul
Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun (2942 sayılı Kanun) 10 uncu maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkin davada verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı idare vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı idare vekili dava dilekçesinde özetle; Kayseri ili, ..., ... köyü 149 ada 3 parsel sayılı taşınmazın 8.990,16 m²lik kısmının kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın idareleri adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; çok düşük bedelle kamulaştırma yapılmak istendiğini, taşınmazın arsa olarak değerlendirilmesi gerektiğini, kamulaştırmadan arta kalan kısmın da kamulaştırılması gerektiğini beyan etmiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 11.11.2014 tarihli ve 2013/152 Esas, 2014/315 Karar sayılı kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozman Kararı
1. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesince yapılan inceleme sonucunda; dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin mahkemece tespiti ve taşınmazın davacı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerekirken infazda tereddüt yaratacak şekilde taşınmazın kamulaştırmasız el atılan kısmının kamulaştırma bedelinin denilmesi doğru değil ise de bu yanılgının giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, gerekçeli kararın hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinin birinci satırındaki “kamulaştırmasız el atılan kısmının ” ibaresinin metinden çıkartılmak suretiyle, hükmün düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.
3. Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içerisinde davalı vekili karar düzeltme isteminde bulunmuştur.
4. Dairece yapılan inceleme sonucunda; düzeltilerek onama ilamının kaldırılmasına karar verilerek, dosya içindeki bilgi ve belgelere göre; dava konusu taşınmaza Kayseri Valiliği İl İdare Kurulunun 06.06.2001 tarihli ve 23 sayılı kararıyla kabul edilen ve 18.06.2001 tarihinde Kayseri Valiliğince onaylanan 1/1000 ölçekli Mevzi İmar Planı gereğince ticari depolama alanı olarak planlı olduğu, 1/1000 ölçekli Mevzi İmar Planında bulunması nedeniyle arsa niteliğinde olan taşınmazla ilgili olarak, Yargıtay (Kapatılan) 18. Hukuk Dairesinin 18.02.2013 tarihli ve 2013/500 Esas, 2013/1916 Karar sayılı ilamı ile arazi olarak değer biçilmesi gerektiğinden bozma yapılmış ise de bozmanın maddi hataya dayalı olarak yapılmış bozmanın taraflar aleyhine usuli kazanılmış hak teşkil etmeyeceği gözetildiğinde dosya içinde dava konusu taşınmaza arsa olarak değer biçen rapora göre davanın kabul edilmesi gerekirken, arazi niteliğinde kabulü ile değer tespit edildiği bu kez yapılan incelemede anlaşılmakla, düzeltilerek onama ilamının kaldırılmasına karar verildikten sonra yapılan incelemede; dosya içindeki Kayseri Kocasinan Belediye Başkanlığının 21.01.2010 tarihli cevabi yazılarına göre; dava konusu taşınmaza 18.06.2001 tarihinde Kayseri Valiliğince onanan 1/1000 ölçekli Mevzi İmar Planında ticari depolama alanı olarak ayrıldığı bu nedenle arsa niteliğinde olduğu anlaşılmakla dosya içindeki 02.11.2011 tarihli bilirkişi raporuna göre davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru olmadığı gibi, dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedelinin mahkemece tespitine, taşınmaz malın davacı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerekirken, infazda tereddüt yaratacak şekilde taşınmazın kamulaştırmasız el atılan kısmının kamulaştırma bedelinin yazılması gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Son Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı idare vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı idare vekili temyiz dilekçesinde özetle; emsal taşınmazın doğru seçilmediğini, raporun soyut verilere dayandığını, taşınmazın tarla vasfında olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukukî Nitelendirme
Uyuşmazlık, kamulaştırma bedelinin tespiti istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanunun) geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 439 uncu maddeleri.
2. 2942 sayılı Kanun'un 10, 11 ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin atfıyla 1086 sayılı Kanun’un 26.09.2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanun'la yapılan değişiklikten önceki 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3. Hüküm fıkrasında davacı idarenin harçtan muaf olduğu belirtildiği hâlde, maktu harcın davalıdan alınmasına karar verilmesi hatalı olup kamu düzenine ilişkin bu hususun resen gözetilmesi gerektiğinden hükmün bozulması gerekir.
Ne var ki, bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 1086 sayılı Kanun'un 438 inci maddesnin 7 nci bendi gereğince kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı idare vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine,
2. Kamu düzeni gereğince yapılan değerlendirme sonucunda, Mahkeme kararın hüküm fıkrasının (6) numaralı bendinin çıkartılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
04.06.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.